Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 67/08
POSTANOWIENIE
Dnia 21 sierpnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Jan Górowski
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa M. K., Z. K. i J. K.
przeciwko (…) Zakładowi Ubezpieczeń SA w W. Oddziałowi Okręgowemu w L.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 21 sierpnia 2008 r.,
zażalenia powódki M. K. na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 7 maja 2008 r.,
sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną
powódki M. K. jako niedopuszczalną, uznając że wartość przedmiotu zaskarżenia nie
przekracza wysokości ustalonej w art. 3982
§ 1 k.p.c. Zdaniem Sądu określając zakres
zaskarżenia powódka ograniczyła się wyłącznie do rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego
w przedmiocie apelacji pozwanego poprzez uwzględnienie jego wniosku apelacyjnego o
obniżenie przyznanej powódce kwoty odszkodowania. Ponadto stwierdzono, że
wniesiona skarga nie spełnia wymagania wskazania okoliczności uzasadniających
przyjęcie jej do rozpoznania.
W zażaleniu skarżąca wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Twierdziła, że nieprecyzyjne określenie wartości przedmiotu sporu zawarte w punkcie l
skargi kasacyjnej nie powinno stanowić podstawy do odrzucenia skargi, zaś z
2
uzasadnienia wynika, iż intencją skarżącej było nie tylko zakwestionowanie obniżenia
stosownego odszkodowania, ale również nieprzyznanie przez Sąd odszkodowania w
wysokości określonej w pozwie i apelacji przed Sądem pierwszej i drugiej instancji.
Odnośnie do braku uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania podnosiła,
że uzasadnienie tej przesłanki może nastąpić w dowolnym miejscu skargi kasacyjnej,
wskazując, że w uzasadnieniu podstaw skargi kasacyjnej szczegółowo przedstawiono,
dlaczego skarga jest oczywiście uzasadniona.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W wyroku z dnia 1 lipca 2008 r. SK 40/07 (Dz. U z dnia 8 lipca 2008, Nr 120, poz.
779). Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 3986
§ 2 i 3 w zw. z art. 3984
§ pkt 3 k.p.c. w
zakresie, w jakim przewiduje odrzucenie - bez wezwania do usunięcia braków - skargi
kasacyjnej niespełniającej wymagań określonych w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., jest
niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji. Trybunał nie określił
daty wejścia w życie tego wyroku, co oznacza, że z datą publikacji tego orzeczenia (art.
190 ust. 3 Konstytucji) nie jest możliwe odrzucenie a limine skargi kasacyjnej z powodu
braku samego wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania lub braku uzasadnienia tego
wniosku. Ten nowy stan prawny, ukształtowany orzeczeniem Trybunału, obowiązany
jest uwzględnić w postępowaniu zażaleniowym Sąd Najwyższy. W postępowaniu tym
bowiem – w odróżnieniu od postępowania kasacyjnego - bierze się za podstawę
rozstrzygania stan rzeczy istniejący w chwili orzekania (art. 39821
w zw. z art. 391 § 1, w
zw. z art. 316 § 1 i w zw. z art. 361 k.p.c.). Przez „stan rzeczy” należy zaś rozumieć m.
in. aktualny (obowiązujący w dacie orzekania) stan prawny. Skoro zaś w aktualnym
stanie prawnym nie jest możliwe odrzucenie skargi kasacyjnej, bez wzywania do
usunięcia jej braku polegającego na niezamieszczeniu w skardze wniosku o jej przyjęcie
do rozpoznania lub uzasadnienia tego wniosku, to zaskarżone postanowienie, wydane w
poprzednim stanie prawnym i wychodzące z odmiennych założeń, nie może się ostać.
W powołanym wyroku Trybunał Konstytucyjny, podkreślając konieczność
egzekwowania przewidzianych w ustawie dla skargi kasacyjnej wymogów formalnych,
zwrócił uwagę na to, że przesadny rygoryzm w tym względzie jest nieuzasadniony.
Takie podejście należy zastosować do kwestii badania w niniejszej sprawie zakresu
zaskarżenia wyroku Sądu Odwoławczego skargą kasacyjną. Sformułowanie tego
zakresu jest niejednoznaczne. Z jednej strony można uznać za tym Sądem, że
rzeczywiście wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi 33.000 zł., a zatem poniżej progu
przewidzianego w art. 398 § 1 k.p.c., decydującego o dopuszczalności skargi
3
kasacyjnej. Z drugiej jednak, skarżący wyraźnie określił kwotę zaskarżenia na 153.000
zł. i uiścił od niej opłatę, co mogłoby wskazywać na szerszy zakres zaskarżenia. Tę
rozbieżność należałoby zatem też wyjaśnić, przed podejmowaniem decyzji o odrzuceniu
skargi.
Z tych względów zaskarżone postanowienie podlegało uchyleniu (art. 394 § 3 w
zw. z art. 39821
i w zw. z art. 39815
zdanie pierwsze k.p.c.).

IV CZ 67/08

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia