I CSK 95/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-07-2013
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CSK 95/08
POSTANOWIENIE
Dnia 5 września 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marian Kocon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Gerard Bieniek
SSA Dariusz Dończyk
w sprawie z wniosku L. Spółki z o.o. w R.
przy uczestnictwie W. K.
o wpis,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 5 września 2008 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 11 października 2007 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie w zakresie w jakim
oddalono apelację wnioskodawcy (pkt I) oraz rozstrzygającym
o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt II), i w tej części
przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania, a także do rozstrzygnięcia o kosztach
postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
2
Wnioskodawca „L." Sp. z o.o. z siedzibą w R. wniósł o wpis roszczenia o
zawarcie umowy przyrzeczonej wynikającego z przedwstępnej umowy sprzedaży
nieruchomości z dnia 4 października 2005 r. sporządzonej w formie aktu
notarialnego.
Uczestnik postępowania W. K. przedłożył kserokopię pisemnej umowy o
rozwiązaniu umowy z dnia 4 października 2005 r.
Referendarz sądowy oddalił wniosek o wpis, wskazując, że umową pisemną
doszło do rozwiązania umowy przedwstępnej z dnia 4 października 2005 r.
Sąd Rejonowy rozpoznający skargę wnioskodawcy na czynności
referendarza podzielił przedstawiony wyżej pogląd i również oddalił wniosek o wpis
roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej. Apelację od tego postanowienia,
wniesioną przez wnioskodawcę, Sąd Okręgowy oddalił postanowieniem z dnia 11
października 2007 r. U podłoża tego rozstrzygnięcia legł pogląd, że w zwykłej
formie pisemnej skutecznie mogło zostać dokonane rozwiązanie umowy
przedwstępnej sprzedaży nieruchomości zawartej w formie aktu notarialnego.
Skarga kasacyjna wnioskodawcy – oparta na obu podstawach z art. 3983
k.p.c. - zawiera zarzut naruszenia art. 77 § 3 k.c., art. 6269
k.p.c., i zmierza do
uchylenia postanowienia Sądu Okręgowego w części dotyczącej oddalenia
apelacji wnioskodawcy oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W przypadku, gdy umowa została zawarta w innej formie szczególnej niż
zwykła forma pisemna, formę czynności następczych, zmierzających do
zakończenia stosunku umownego (a więc rozwiązania, odstąpienia od umowy, jej
wypowiedzenia) reguluje art. 77 § 3 k.c.
Zgodnie z art. 77 § 3 sprzed średnika, jeżeli umowa została zawarta w formie
szczególnej, tj. kwalifikowanej formie pisemnej, w tym w formie aktu notarialnego,
jej rozwiązanie za zgodą obu stron wymaga takiej formy, jaką ustawa lub strony
przewidziały w celu jej zawarcia, czyli jaką ustawa określa dla umowy pierwotnej
lub w jakiej wolą stron została zawarta umowa pierwotna.
3
Umowne rozwiązanie zawartej już umowy pierwotnej zostało więc
w aktualnym stanie prawnym, w odróżnieniu od jednostronnego odstąpienia lub
wypowiedzenia (art. 77 § 3 po średniku), obarczone zasadą tożsamości form.
Celem takiego działania ustawodawcy było zapewnienie, aby rozwiązanie umowy
polegające na złożeniu stosownych oświadczeń woli przez jej strony dokonywało
się w takiej samej formie jak zawarcie umowy pierwotnej.
Inaczej mówiąc, w wypadku zawarcia w formie szczególnej przedwstępnej
umowy sprzedaży nieruchomości, w tym, jak w sprawie, w formie aktu notarialnego,
rozwiązanie tej umowy za zgodą obu stron wymaga zachowania formy, jaką ustawa
lub strony przewidziały w celu jej zawarcia, natomiast takiej formy nie wymaga się
tylko od odstąpienia od umowy albo jej wypowiedzenia; dokonanie tych dwóch
czynności prawnych wymaga jedynie stwierdzenia pismem.
Skoro Sąd Okręgowy wyszedł z innych założeń, zaskarżone postanowienie
nie mogło się ostać. Z tych przyczyn orzeczono, jak w postanowieniu.
POSTANOWIENIE
Dnia 5 września 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marian Kocon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Gerard Bieniek
SSA Dariusz Dończyk
w sprawie z wniosku L. Spółki z o.o. w R.
przy uczestnictwie W. K.
o wpis,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 5 września 2008 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 11 października 2007 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie w zakresie w jakim
oddalono apelację wnioskodawcy (pkt I) oraz rozstrzygającym
o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt II), i w tej części
przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania, a także do rozstrzygnięcia o kosztach
postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
2
Wnioskodawca „L." Sp. z o.o. z siedzibą w R. wniósł o wpis roszczenia o
zawarcie umowy przyrzeczonej wynikającego z przedwstępnej umowy sprzedaży
nieruchomości z dnia 4 października 2005 r. sporządzonej w formie aktu
notarialnego.
Uczestnik postępowania W. K. przedłożył kserokopię pisemnej umowy o
rozwiązaniu umowy z dnia 4 października 2005 r.
Referendarz sądowy oddalił wniosek o wpis, wskazując, że umową pisemną
doszło do rozwiązania umowy przedwstępnej z dnia 4 października 2005 r.
Sąd Rejonowy rozpoznający skargę wnioskodawcy na czynności
referendarza podzielił przedstawiony wyżej pogląd i również oddalił wniosek o wpis
roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej. Apelację od tego postanowienia,
wniesioną przez wnioskodawcę, Sąd Okręgowy oddalił postanowieniem z dnia 11
października 2007 r. U podłoża tego rozstrzygnięcia legł pogląd, że w zwykłej
formie pisemnej skutecznie mogło zostać dokonane rozwiązanie umowy
przedwstępnej sprzedaży nieruchomości zawartej w formie aktu notarialnego.
Skarga kasacyjna wnioskodawcy – oparta na obu podstawach z art. 3983
k.p.c. - zawiera zarzut naruszenia art. 77 § 3 k.c., art. 6269
k.p.c., i zmierza do
uchylenia postanowienia Sądu Okręgowego w części dotyczącej oddalenia
apelacji wnioskodawcy oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W przypadku, gdy umowa została zawarta w innej formie szczególnej niż
zwykła forma pisemna, formę czynności następczych, zmierzających do
zakończenia stosunku umownego (a więc rozwiązania, odstąpienia od umowy, jej
wypowiedzenia) reguluje art. 77 § 3 k.c.
Zgodnie z art. 77 § 3 sprzed średnika, jeżeli umowa została zawarta w formie
szczególnej, tj. kwalifikowanej formie pisemnej, w tym w formie aktu notarialnego,
jej rozwiązanie za zgodą obu stron wymaga takiej formy, jaką ustawa lub strony
przewidziały w celu jej zawarcia, czyli jaką ustawa określa dla umowy pierwotnej
lub w jakiej wolą stron została zawarta umowa pierwotna.
3
Umowne rozwiązanie zawartej już umowy pierwotnej zostało więc
w aktualnym stanie prawnym, w odróżnieniu od jednostronnego odstąpienia lub
wypowiedzenia (art. 77 § 3 po średniku), obarczone zasadą tożsamości form.
Celem takiego działania ustawodawcy było zapewnienie, aby rozwiązanie umowy
polegające na złożeniu stosownych oświadczeń woli przez jej strony dokonywało
się w takiej samej formie jak zawarcie umowy pierwotnej.
Inaczej mówiąc, w wypadku zawarcia w formie szczególnej przedwstępnej
umowy sprzedaży nieruchomości, w tym, jak w sprawie, w formie aktu notarialnego,
rozwiązanie tej umowy za zgodą obu stron wymaga zachowania formy, jaką ustawa
lub strony przewidziały w celu jej zawarcia, natomiast takiej formy nie wymaga się
tylko od odstąpienia od umowy albo jej wypowiedzenia; dokonanie tych dwóch
czynności prawnych wymaga jedynie stwierdzenia pismem.
Skoro Sąd Okręgowy wyszedł z innych założeń, zaskarżone postanowienie
nie mogło się ostać. Z tych przyczyn orzeczono, jak w postanowieniu.