Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 56/08
POSTANOWIENIE
Dnia 17 września 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku (...) Przedsiębiorstwa Przewozowo-Usługowego sp. z o.o. w K.
przy uczestnictwie (...) Przedsiębiorstwa Transportowo - Sprzętowego w K. oraz Skarbu
Państwa - Wojewody X.
o zmianę wpisu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 września 2008 r.,
skargi kasacyjnej uczestników od postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 27
kwietnia 2007 r., sygn. akt XII Ga 100/07,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w K.
do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia 31 stycznia 2006 r. (…) Przedsiębiorstwo Przewozowo-
Usługowe spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. (dalej oznaczane jako PPU)
wystąpiło o wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego Przedsiębiorstwa
Państwowego - (...) Przedsiębiorstwa Transportowo - Sprzętowego w K. (dalej
oznaczanego PTS), w wyniku przekształcenia którego wnioskująca Spółka powstała w
1992 r.
PTS oraz uczestniczący w postępowaniu rejestrowym Skarb Państwa –
Wojewoda X. wnieśli o oddalenie wniosku.
2
W dniu 4 sierpnia 2006 r. referendarz wydał postanowienie o wykreśleniu PTS z
Krajowego Rejestru Sądowego, wskazując jako podstawę art. 10 ustawy z dnia 30
sierpnia 1996 roku o komercjalizacji i prywatyzacji (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r., Nr 171,
poz. 1397). Postanowienie to zaskarżył PTS, lecz Sąd Rejonowy postanowieniem z
dnia 7 listopada 2006 r. utrzymał je w mocy, podobnie jak dokonany na jego podstawie
wpis. Apelacje PTS oraz Skarbu Państwa – Wojewody X. od orzeczenia Sądu
Rejonowego - Sąd Okręgowy w K. oddalił postanowieniem z 27 kwietnia 2007 r.
Podstawą powyższych rozstrzygnięć były następujące ustalenia dokonane na
podstawie wniosku i załączonych do niego dokumentów:
Przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą (…) Przedsiębiorstwo Przewozowo -
Sprzętowe w 1982 r. wpisane zostało do rejestru przedsiębiorstw państwowych.
W dniu 24 maja 1991 r. Wojewoda X. decyzją komunalizacyjną, wydaną z
powołaniem jako podstawy prawnej art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. –
Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę i pracownikach
samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm.), przekazał mienie tego
przedsiębiorstwa i funkcję jego organu założycielskiego Gminie Miasta K. Gmina aktem
notarialnym z 24 kwietnia 1992 r. przekształciła przejęte przedsiębiorstwo (komunalne),
noszące już nazwę (…) Przedsiębiorstwo Transportowo-Sprzętowe, w spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą (…) Przedsiębiorstwo Przewozowo-
Usługowe Sp. z o.o. w K.. Przekształcenie nastąpiło w trybie przepisów ustawy z dnia
13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 z
późń. zm.). Nowopowstała spółka została niezwłocznie (1 czerwca 1992 r.) wpisana do
rejestru handlowego, a następnie przerejestrowana do Krajowego Rejestru Sądowego.
Jednocześnie z wpisem spółki do rejestru handlowego nie dokonano jednak
wykreślenia dotychczasowego przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw
państwowych, mimo że taki obowiązek wynikał z art. 12 ust. 2 wyżej powołanej ustawy
o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. W dniu 12 sierpnia 2005 r.
przedsiębiorstwo to zostało przerejestrowane do KRS i dokonano wpisu osoby
uprawnionej do jego reprezentowania.
Aktywność PTS była konsekwencją stwierdzenia w dniu 10 grudnia 1997 r. przez
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji nieważności decyzji Wojewody X. z 24
maja 1991 r. Podjęte przez PPU próby podważenia decyzji z 10 grudnia 1997 r. - oparte
na twierdzeniu o nieodwracalnych skutkach wadliwej decyzji komunalizacyjnej,
uzasadniających jedynie stwierdzenie jej niezgodności z prawem, a nie nieważności -
3
nie powiodły się i zakończyły ostatecznie wyrokiem Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie oddalającym skargę PPU.
Rozważania sądów orzekających w niniejszej sprawie skupiały się na kilku
zagadnieniach. Dotyczyły wpływu nieważności decyzji komunalizacyjnej Wojewody X.
na ustawowy obowiązek wykreślenia z rejestru przez sąd rejestrowy, działający z
urzędu, przekształconego przedsiębiorstwa. Sądy wskazały, że powinność taka
wynikała najpierw z art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, a
następnie z art. 10 ust. 2 uchylającej ją ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o
komercjalizacji i prywatyzacji. Sąd rejestrowy uznał, że jego kompetencje przekracza
ocena, czy stwierdzenie nieważności decyzji komunalizacyjnej pociąga za sobą
nieważność czynności cywilno-prawnej przekształcenia przedsiębiorstwa w spółkę.
Przyjął jednak, że uzasadnione jest wykreślenie przekształconego przedsiębiorstwa z
KRS, gdyż w ten sposób doprowadzi się do zgodności zapisów w rejestrze z
rzeczywistym stanem rzeczy. Ocenił także, że PPU ma legitymacje do wystąpienia o
wykreślenie przedsiębiorstwa, ponieważ w wyniku przekształcenia stała się jego
sukcesorem uniwersalnym.
Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów apelacji dotyczących braku legitymacji
wnioskodawcy. Wskazał, że wykreślenie przedsiębiorstwa winno nastąpić z urzędu, lub
stanowić konsekwencję dorozumianego żądania wynikającego ze złożenia wniosku o
wpis spółki. Wniosek, który zapoczątkował postępowanie, Sąd II instancji potraktował
jako uzasadnione interesem spółki ponowienie owego wcześniejszego żądania, bądź
jako impuls do wszczęcia postępowania z urzędu. Za podstawę wykreślenia PTS Sąd
Okręgowy uznał art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
Podzielił także pogląd Sądu Rejonowego o braku bezpośredniego wpływu nieważności
decyzji administracyjnej z 24 maja 1991 r. na byt aktu przekształcenia przedsiębiorstwa
w spółkę, powołując na jego poparcie stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w
uchwale z 25 kwietnia 1964 r. (III CO 12/64, OSNC z 1964, nr 12 poz. 244) oraz w
wyroku z dnia 30 kwietnia 1987 r. (III CZP 19/87, OSNC z 1988, nr 7-8, poz. 96).
Zdaniem Sądu Okręgowego czynność prawna, która wywołała określony skutek, może
być pozbawiona skuteczności, jednak musi to nastąpić we właściwym trybie
postępowania, a wydane tam orzeczenie będzie wiążące dla sądu rejestrowego.
Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia, ujętą w dwóch odrębnych
pismach procesowych, wniosło (…) Przedsiębiorstwo Transportowo – Sprzętowe w K. i
4
oparło ją na obydwu podstawach z art. 3983
§ 1 k.p.c., skonkretyzowanych w postaci
zarzutów:
1) naruszenie art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych
poprzez niewykonanie we właściwym czasie wynikającego z niego obowiązku,
powodujące nieważność toczącego się obecnie postępowania na podstawie art. 379 pkt
1 i pkt 2 k.p.c.
2) art. 378 § 1 k.p.c. w zw. z art. 379 pkt 3 k.p.c. i art. 506 k.p.c. przez
pominięcie, że Sąd Rejonowy ponownie wszczął i prowadził postępowanie o to samo
roszczenie, między tymi samymi stronami w sprawie wcześniej wszczętej;
3) art. 379 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 77 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o
ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) przez nienależytą obsadę
składu orzekającego, w którym zasiadał sędzia sądu rejonowego nie posiadający
delegacji podpisanej przez Ministra Sprawiedliwości stosownie do wymogów powołanej
ustawy,
4) art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez rozstrzygnięcie sprawy na
podstawie stanu rzeczy istniejącego w 1992 r., a nie w chwili zamknięcia rozprawy,
5) art. 328 § 2 k.p.c. przez nienależyte wyjaśnienie podstawy prawnej
postanowienia;
6) art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze
Sądowym (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r., Nr 17, poz. 209 ze zm.) poprzez jego pominięcie i
nie rozważenie, czy wpis spółki (…) Przedsiębiorstwo Przewozowo - Usługowe sp. z
o.o. jest dopuszczalny.
7) art. 67 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji poprzez jego niezastosowanie,
prowadzące do zastosowanie art. 10 ust. 2 tej ustawy zamiast właściwych przepisów
ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych;
8) art. 23 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym poprzez jego błędną wykładnię
odmawiającą potraktowania decyzji stwierdzającej nieważność decyzji komunalizacyjnej
jako uzasadniającej wątpliwości co do zasadności wykreślenia uczestnika;
9) art. 170 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) poprzez jego
niezastosowanie i pominięcie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
wydanego w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji z 10 grudnia 1997 r.;
5
10) art. 6943
§ 1 k.p.c. poprzez jego błędną interpretację, wyrażającą się
w uznaniu PPU za podmiot uprawniony do złożenia wniosku o wykreślenie PTS, mimo
że nie jest podmiotem którego ten wpis dotyczy.
We wnioskach skarżący domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia,
zniesienia postępowania w części dotkniętej nieważnością i przekazania sprawy do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w K., z pozostawieniem temu Sądowi
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania za wszystkie instancje.
Skargę kasacyjną wniósł także drugi uczestnik – Skarb Państwa – Wojewoda
Małopolski, jednak Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia jego skargi do rozpoznania.
PPU wniosło o oddalenie skargi i stosowne rozstrzygniecie o kosztach
postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarzuty podniesione przez skarżącego w ramach obydwu podstaw kasacyjnych z
różnych stron atakują dwa zagadnienia: kwestię procesowej dopuszczalności
prowadzenia postępowania o wykreślenie PTS oraz - przyjęty przez sądy obydwu
instancji za podstawę rozstrzygnięcia - pogląd odmawiający faktowi stwierdzenia
nieważności decyzji Wojewody X., mocą której przekazał on Gminie Miasta K. mienie
(...) Przedsiębiorstwa Transportowo-Sprzętowego w K. oraz uprawnienia organu
założycielskiego tego przedsiębiorstwa, bezpośredniego wpływu na skuteczność aktu
przekształcenia go przez zarząd Gminy Miasta K. w trybie przepisów art. 45 ust. 1 i 2 w
zw. z art. 5 ust. 1 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw w spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością. Skarżący kwestionuje też proceduralną prawidłowość
sporządzonego przez Sąd Okręgowy uzasadnienia, jednak ten zarzut należy odrzucić
już na wstępie. Mimo pewnych niejednoznaczności argumentacji Sądu Okręgowego,
uzasadnienie pozwala na odtworzenie przesłanek faktycznych i prawnych wniosków,
które legły u podstaw rozstrzygnięcia i umożliwia jego kontrolę kasacyjną. Dodatkowo
należy zwrócić uwagę, że zarzut ujęty został nieprawidłowo, bowiem z pominięciem
odsyłających przepisów art. 391 § 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.
Postępowanie o wykreślenie PTS z Krajowego Rejestru Sądowego zainicjowane
zostało złożeniem przez PPU wniosku o takiej treści. Sąd Okręgowy potraktował ten
wniosek jako impuls do działania przez sąd rejestrowy z urzędu, ale jednocześnie
zauważył, że stanowił on ponowienie dorozumianego żądania zawartego w złożonym w
1992 r. wniosku o wpis spółki do rejestru, nadał mu zatem także charakter zgodny z
6
wolą składającego. Wbrew wątpliwościom skarżącego Sąd Okręgowy nie popadł w
sprzeczność w prezentowanym stanowisku.
Zarówno art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw, jak i art. 10 ust. 2
zastępującej ją ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przewidywały wykreślenie
przekształconego przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw z urzędu, odpowiednio - z
chwilą dokonania wpisu spółki powstałej z jego przekształcenia (art. 12 ust. 2 ustawy o
prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych) lub w pierwszym dniu miesiąca
następującego po wpisaniu spółki do rejestru (art. 10 ust. 2 ustawy o prywatyzacji i
komercjalizacji). Skarżący ma przy tym rację, że przepis przejściowy art. 67 ustawy o
prywatyzacji i komercjalizacji uzasadniał oparcie rozważań prawnych na treści art. 12
ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw. Artykuł 67 ustawy o komercjalizacji i
prywatyzacji nakazuje oceniać skutki prawne czynności dokonanych przed dniem
wejścia w życie tej ustawy według przepisów dotychczasowych. Norma zawarta w art.
12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, nakazująca wykreślenie
z urzędu przekształconego przedsiębiorstwa z chwilą dokonania wpisu spółki, w która
zostało przekształcone, mimo pozorów wyłącznie procesowego charakteru, ma także
charakter materialnoprawny, wyznacza bowiem kres prawnego istnienia
przedsiębiorstwa i w ten sposób określa jeden ze skutków aktu przekształcenia
przedsiębiorstwa w spółkę.
Sformułowany w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 67 ustawy o
prywatyzacji i komercjalizacji o tyle nie jest jednak uzasadniony, że Sąd Okręgowy
rozważył w uzasadnieniu przesłanki zastosowania obydwu ewentualnych podstaw
prawnych wykreślenia przekształconego przedsiębiorstwa i – chociaż niezupełnie
stanowczo – uznał za podstawę orzeczenia art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji
przedsiębiorstw państwowych.
Przewidziany w powyższym przepisie nakaz działania przez sąd z urzędu nie
wykluczał jednak możliwości wystąpienia w wnioskiem o podjęcie takiego działania
przez osobę uprawnioną. Taka możliwość jest powszechnie akceptowana przez
komentatorów art. 506 k.p.c. Złożenie przez stronę wniosku w sprawie, którą sąd może
wszcząć z urzędu nie ogranicza uprawnień sądu do jej rozstrzygnięcia, natomiast
ogranicza skuteczność dyspozytywnych czynności wnioskodawcy (np. w zakresie
skutków cofnięcia wniosku).
Sąd Okręgowy uznał, ze PPU było uprawnione do złożenia takiego wniosku, jako
następca prawny przedsiębiorstwa, z którego się wykształciło. W szczególnej sytuacji
7
istnienia obydwu podmiotów - pierwotnego przedsiębiorstwa i spółki, w którą miało być
przekształcone, i która miała być jego uniwersalnym sukcesorem, nie można odmówić
spółce statusu podmiotu uprawnionego do jego zgłoszenia, skoro wykreślenie było
bezpośrednio powiązane z jej wpisem de rejestru, moment wpisu wyznaczał zaś
moment wejścia przez spółkę w całość praw i obowiązków przekształcanego
przedsiębiorstwa (art. 8 ust. 1 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych).
Nieuzasadnione jest zatem powoływanie się przez skarżącego na przeprowadzenie
postępowania, mimo braku wniosku uprawnionego wnioskodawcy (art. 6943
k.p.c.).
Nie zachodzi też żadna ze wskazanych w skardze podstaw nieważności
postępowania. PPU jest osobą prawną dysponującą zarówno zdolnością prawną jak i
zdolnością do czynności prawnych, co wyklucza podstawę z art. 379 pkt 2 k.p.c.
Nieważności postępowania, wywołanej przyczyną wskazaną w art. 379 pkt 1 k.p.c. nie
powoduje także fakt podjęcia czynności przez sąd po upływie terminu wyznaczonego
przez art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw, oczywiste jest bowiem, że
postępowanie o wykreślenie podmiotu z rejestru niezależnie od tego, w jakim czasie
zostanie podjęte, jest sprawa cywilną i należy do drogi sądowej. Nie zachodzi także
sytuacja prowadzenia powtórnego postępowania w tej samej sprawie (art. 379 pkt 3
k.p.c.), gdyż ocena podstaw do wykreślenia uczestnika nie była dotychczas
przedmiotem postępowania, sąd rejestrowy rozpatrywał jedynie wniosek o wpis nowych
organów przedsiębiorstwa oraz skargę o wznowienie postępowania w tej sprawie.
Nieważność postępowania nie może także być wywodzona z faktu orzekania w
sprawie przez nieuprawnionego sędziego. Kwestia prawidłowości delegacji udzielonej
sędziemu delegowanemu do orzekania w sądzie wyższej instancji przez sekretarza
bądź podsekretarza stanu na podstawie art. 37 ust. 1 lub 5 ustawy z dnia 8 sierpnia
1996 r. o Radzie Ministrów, jedn. tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199 ze zm.) została
bowiem przesądzona w uchwale pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada
2007 r. (OSNC 2008/4/42) i ma moc zasady prawnej, wiążącej skład rozpoznający
niniejszą sprawę.
Doszło natomiast do naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 23 ust. 1 ustawy
o KRS, który dotyczy zakresu badania przez sąd rejestrowy wniosku i dołączonych do
niego dokumentów. Sąd orzekający, jak wynika z przebiegu postępowania, objął nim
podstawowe w rozpatrywanej sprawie zdarzenie, jakim było stwierdzenia w trybie
administracyjnym nieważności decyzji, uznawanej wcześniej za źródło uprawnień
Gminy Miasta K. do decydowania o formie prawnej i mieniu PTS (tym samym nie
8
dopuścił się naruszenia art. 316 w zw. z art. 391 § 1 i art. 13 § 2 k.p.c.). Formułując
pogląd o braku bezpośredniego wpływu nieważności tej decyzji na ważność aktu
przekształcenia przedsiębiorstwa PTS w spółkę, Sąd ten odwołał się do poglądów
wyrażanych w wypadku, kiedy po dokonaniu czynności cywilnoprawnej uchylona
została decyzja administracyjna określająca treść przyszłej czynności. Takiej sytuacji
dotyczyła uchwała z dnia 25 kwietnia 1964 r. (III CO 12/64), w której Sąd Najwyższy
rozważał, jaki wpływ ma uchylenia ostatecznej decyzji administracyjnej, stanowiącej
podstawę zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, na ważność tej umowy. Sąd II
instancji powołał się także na uchwałę podjęta w sprawie III CZP 19/87, która odnosiła
się do wpływu na ważność umowy ustanowienia użytkowania wieczystego naruszenia
przez Skarb Państwa powinności zwrotu gruntu, którego umowa dotyczyła, na rzecz
poprzedniego właściciela albo jego następcy prawnego na podstawie art. 74 ust. 1
ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu
nieruchomości (Dz. U. Nr 22, poz. 99). W obydwu wypadkach chodziło zatem
o zdarzenia rodzajowo odmienne od występującego w niniejszej sprawie, których wpływ
na czynność cywilnoprawną był pośredni i zewnętrzny w tym znaczeniu, że
przygotowywał treść tej czynności (III CO 12/64) lub dotyczył obowiązków jednej ze
stron czynności wobec osób trzecich (III CZP 19/87). Zwrócić przy tym należy uwagę,
że w uchwale z dnia 25 kwietnia 1964 r., która traktowała o kwestiach bliższych
przedmiotowi niniejszego postępowania, Sąd Najwyższy nie opowiedział się przeciwko
możliwości jakiegokolwiek wpływu uchylenia decyzji leżącej u podstaw dokonania
czynności cywilnoprawnej na byt tej czynności, lecz stwierdził jedynie, że skutkiem tym
nie jest automatyczna nieważność czynności. Czynność ta jest bowiem samodzielna i
od chwili jej dokonania ocenę jej ważności przeprowadzać należy wyłącznie według
zasad prawa cywilnego. Nie jest zatem wykluczona możliwość podważenia tej
czynności, lecz wymaga to rozpatrzenia, jakie znaczenie miała dla niej w konkretnym
wypadku uchylona (uznana za nieważną) decyzja administracyjna. Ten aspekt sprawy
dostrzegł także Sąd Okręgowy, lecz obowiązek rozpatrzenia skutków stwierdzenia
nieważności decyzji z 24 maja 1991 r. ulokował poza postępowaniem rejestrowym,
stwierdzając, że czynność prawna, która wywołała określone skutki może być
pozbawiona skuteczności we właściwym trybie postępowania i dopiero prawomocne
orzeczenie w tej kwestii staje się wiążące dla sądu orzekającego po myśli art. 365 k.p.c.
Niewątpliwie postępowanie rejestrowe ma ograniczony charakter i nie służy
rozstrzyganiu sporów pomiędzy zarejestrowanymi podmiotami, jego zakres nie jest
9
jednak tak wąski, by całkowicie uniemożliwiał sądowi rejestrowemu badanie zagadnień
decydujących o prawnym bycie podmiotu. W literaturze wskazuje się, że wykładnia
przepisów normujących przebieg postępowania rejestrowego musi uwzględniać
wynikające z art. 17 ustawy o KRS domniemanie prawne prawdziwości wpisów, a
przewidziany w art. 23 ust. 1 tej ustawy obowiązek badania treści dokumentów
załączonych do wniosku obejmuje także ocenę ważności czynności prawnej objętej
dokumentem stanowiącym podstawę wpisu. Do takiego wniosku prowadzi zestawienie
art. 23 ust. 1 z art. 12 ust. 3 ustawy o KRS, który umożliwia wykreślenie z urzędu
zamieszczonych w rejestrze danych niedopuszczalnych ze względu na obowiązujące
przepisy prawa, do których to danych zaliczane są m. in. wpisy dokonane na podstawie
nieważnych czynności prawnych. Ocena zasadności wniosku o wykreślenie uczestnika
wymagała zatem rozważenia przez Sąd rejestrowy, czy w sytuacji, kiedy nieważna była
decyzja przenosząca na Gminę Miasta K. uprawnienia do ingerowania w sprawy
majątkowe i formę prawną PTS, za ważne i skuteczne w stosunku do skarżącego
można uznać czynności podjęte w tej materii przez Gminę. Ten zakres merytorycznego
badania zasadności wniosku mieści się bowiem w pojęciu badania dokumentów
załączonych do wniosku, do których zaliczyć trzeba także akt przekształcenia, z którego
wnioskodawca wywodzi podstawę wykreślenia uczestnika. Kontrola tego aktu obejmuje
zaś również zagadnienie, czy wydany został przez podmiot obiektywnie zdolny do
wprowadzenia mocą swojego oświadczenia zmian w tym akcie wskazanych.
Uchylając się od rozważenia tego problemu Sąd Okręgowy naruszył art. 23 ust. 1
ustawy o KRS, a w konsekwencji także art. 12 ust. 2 ustawy o prywatyzacji
przedsiębiorstw, który zastosował nie mając po temu dostatecznych podstaw.
Z tych przyczyn postanowienie Sądu Okręgowego należało uchylić
w zaskarżonym przez uczestnika zakresie, a sprawę przekazać temu Sądowi do
ponownego rozpoznania.
Pozostałe zarzuty zawarte w skardze nie miały podstaw, ani istotnego znaczenia
dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd orzekający nie naruszył art. 170 prawa o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi, nie podważał bowiem wyroku tego sądu. Wyrok, na
który powołuje się skarżący zapadł w postępowaniu w którym wnioskodawca usiłował
zakwestionować decyzję stwierdzającą nieważność decyzji komunalizacyjnej. Sądy
obydwu instancji respektowały go, traktowały bowiem decyzję z 1997 r. jako wiążącą.
10
Nie było także możliwe uchybienie art. 12 ust. 3 ustawy o KRS poprzez
zaniechanie rozważenia podstaw do wykreślenia z rejestru wpisu wnioskodawcy.
Niniejsze postępowanie nie dotyczyło bowiem tego wpisu.
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji (art. 39815
k.p.c. i art. 39821
w zw. z art. 391 § 1 i art. 108 § 2 k.p.c. a także z art. 13 § 2 k.p.c.).