Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CSK 128/08
POSTANOWIENIE
Dnia 17 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa Agencji Wydawniczej "T.(...)" Spółki z o.o. w C.
przeciwko R. G.
o zaniechanie czynów nieuczciwej konkurencji,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 października 2008
r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 27 września
2007 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną i zasądza od powódki na rzecz pozwanego 1 200 (tysiąc
dwieście) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Powódka Agencja Wydawnicza „T.(...)” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w C. domagała się zakazania pozwanemu R. G. kierowania do innych wydawnictw
krzyżówkowych ofert sprzedaży definicji opracowanych przez stronę powodową,
nakazania opublikowania we wskazanych dziennikach oświadczenia o określonej treści
oraz zasądzenia od pozwanego na oznaczony cel społeczny, tj. renowację Sanktuarium
(...) w C., kwoty 30.000 zł.
Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 20 marca 2007 r. oddalił powództwo i orzekł
o kosztach procesu. Sąd ten uznał, że oferowane przez pozwanego innym wydawcom
do sprzedaży definicje haseł krzyżówkowych tylko w nieznacznej części mogą być
2
uznane za utwory chronione prawem autorskim. Powódka nie wykazała jednak, że
definicje te stworzyła lub nabyła w stosunku do nich prawa autorskie, jak też że pozwany
je wykorzystał.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 27 września 2007 r. oddalił apelację powódki od
wyroku Sądu Okręgowego wskazując, że roszczenia powoda podlegają ocenie nie – jak
wadliwie przyjął to Sąd pierwszej instancji – w oparciu o przepisy ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (jednolity tekst: Dz. U. z 2006 r. Nr 90,
poz. 631 ze zm.), lecz w płaszczyźnie unormowań ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jednolity: Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503
ze zm.; dalej: „u.z.n.k.”). Przyjął przy tym, że działaniom pozwanego nie można
przypisać znamion czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 5-17, ani też art. 3
ust. 1 u.z.n.k.
W skardze kasacyjnej opartej na podstawie naruszenia prawa materialnego (art.
3983
§ 1 pkt 1 k.p.c.) powódka zarzuciła obrazę art. 3 u.zn.k. przez jego błędną
wykładnię i wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
drugiej instancji do ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną pozwany wniósł o jej odrzucenie, bądź też
odmowę przyjęcia do rozpoznania albo oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach
o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż
pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach gospodarczych – niższa niż siedemdziesiąt
pięć tysięcy złotych.
Powódka zgłoszone w pozwie roszczenia oparła na twierdzeniu, ze pozwany
dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji określonego w art. 10 ust. 1 u.z.n.k.
Roszczenia te obejmowały żądania zaniechania niedozwolonych działań, złożenia
oświadczenia określonej treści i w odpowiedniej formie oraz zasądzenia sumy 30.000 zł
na wskazany cel społeczny (art. 18 ust. 1 pkt 1, 3 i 6 u.z.n.k.). Wartość przedmiotu sporu
określona została w pozwie na kwotę 30.000 zł. Takiego oznaczenia tej wartości można
upatrywać w przeświadczeniu powódki, że tylko ostatnie z wymienionych roszczeń ma
charakter majątkowy. Z zapatrywaniem takim nie można się jednak zgodzić.
Zarówno w piśmiennictwie, jak i w judykaturze można spotykać się z poglądem,
że roszczenia przewidziane w art. 18 ust. 1 pkt 1 i 3 u.z.n.k. stanowią roszczenia o
prawa niemajątkowe (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006
3
r., I CZ 12/06, nie publ.). Stanowisko te nie zostało szerzej uargumentowane. Nawiązuje
ono – jak się wydaje – do podobieństwa tych roszczeń do roszczeń z art. 24 § 1 k.c.
oraz art. 78 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, kwalifikowanych
jako niemajątkowe.
W nowszym orzecznictwie zaprezentowany został jednak pogląd odmienny. W
postanowieniu z dnia 8 marca 2007 r., III CZ 12/07 (OSNC 2008, nr 2, poz. 26) Sąd
Najwyższy przyjął, że roszczenia o zakazanie niedozwolonych działań i o złożenie
stosownego oświadczenia, przewidziane w art. 18 ust. 1 pkt 1 i 3 tej ustawy, są
roszczeniami majątkowymi. W uzasadnieniu tego stanowiska Sąd Najwyższy wskazał,
że jakkolwiek omawiane roszczenia nie mają u swych podstaw dobra niematerialnego,
będącego przedmiotem majątkowego prawa bezwzględnego, to niewątpliwie są one
bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym osób, którym przysługują.
Wskazuje na to cel ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wskazany w art. 1 tej
regulacji, jakim jest zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności
gospodarczej, a także przyjęcie rozwiązania, w myśl którego roszczenia z tytułu
nieuczciwej konkurencji ulegają przedawnieniu (art. 20 u.z.n.k.).
Stojąc na gruncie powyższego zapatrywania, które skład orzekający podziela,
należy przyjąć, że wskazana przez powódkę w pozwie wartość przedmiotu sporu
obejmuje wszystkie zgłoszone w nim roszczenia. Kwestia prawidłowości określenia tej
wartości na obecnym etapie postępowania nie podlega weryfikacji (art. 26 k.p.c.).
W identyczny sposób powódka określiła wartość przedmiotu zaskarżenia w
apelacji. W skardze kasacyjnej wartość przedmiotu zaskarżenia nie została wskazana.
Skarżąca wprawdzie nie została wezwana do usunięcia tego braku (art. 3986
§ 1 k.p.c.),
jednak okoliczność ta nie ma znaczenia dla oceny dopuszczalności skargi kasacyjnej.
Zgodnie bowiem z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, wartość przedmiotu
zaskarżenia nie może być większa od wartości przedmiotu sporu, chyba że nastąpiło –
co w rozpoznawanej sprawie nie miało miejsca - rozszerzenie powództwa.
W świetle przytoczonej argumentacji, nie ulega wątpliwości, że skarga kasacyjna
powódki ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia jest niedopuszczalna.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 w związku z art. 3982
§ 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13