IV CSK 151/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CSK 151/08
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa W. N.
przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście O.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 października 2008 r.
wniosku Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w przedmiocie uzupełnienia wyroku
Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2008 r., sygn. akt IV CSK (…),
1. zobowiązuje powoda W. N. do zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Starosty O.
kwoty 240 967,04 (dwustu czterdziestu tysięcy dziewięciuset sześćdziesięciu
siedmiu złotych i czterech groszy) zapłaconej przez pozwanego na podstawie
prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 30 października 2007 r., sygn.
akt I ACa (…),
2. oddala wniosek w pozostałej części.
2
Uzasadnienie
Pozwany Skarb Państwa – Starosta O. zastąpiony przez Prokuratorię Generalną
Skarbu Państwa w sprawie z powództwa W. N. o odszkodowanie, wnosił o uzupełnienie
wyroku Sądu Najwyższego z 24 lipca 2008 r. wydanego w sprawie sygn. akt IV CSK (…)
w zakresie orzeczenia o zwrocie świadczenia spełnionego przez Skarb Państwa w
wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z 30 października 2007 r.
Żądanie zwrotu dotyczy części, w jakiej spełnione świadczenie utraciło podstawę
prawną po zmianie wyroku przez Sąd Najwyższy, dotyczącej daty początkowej
naliczania odsetek ustawowych od kwoty świadczenia głównego. Powód nie zajął na
piśmie stanowiska odnośnie do wniosku.
Pozwany na rozprawie złożył sporządzoną przez Starostwo Powiatowe w O.
informację o przelewie należności głównej i odsetek oraz kosztów procesu na rzecz
powoda, dokonanym w dniu 21 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Uzasadnienie wyroku z dnia 24 lipca 2008 r. wskazuje, że Sąd Najwyższy
oddalając skargę kasacyjną pozwanego „w pozostałym zakresie” nie rozstrzygał
wniosku znajdującego się w tej skardze, sformułowanego jako żądanie orzeczenia „o
zwrocie świadczenia spełnionego przez pozwany Skarb Państwa w wykonaniu
zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego”, dlatego w chwili zamknięcia rozprawy w
przedmiocie uzupełnienia, wniosek był usprawiedliwiony (art. 39816
in fine k.p.c. w
związku z art. 39821
, art. 391 § 1 i art. 351 k.p.c.) co do zasady i w zasadniczej części co
do wysokości. Oddalenie w pozostałej części, dotyczy różnicy między kwotą wymienioną
przez pozwanego na rozprawie a kwotą 240 967,04 zł przyjętą przez Sąd Najwyższy
jako podlegającą zwrotowi oraz żądania zasądzenia odsetek od kwoty.
Orzekając na podstawie art. 39816
k.p.c. o zwrocie spełnionego przez pozwanego
świadczenia Sąd Najwyższy ogranicza się do stwierdzenia tego obowiązku w zakresie
objętym tytułem egzekucyjnym, natomiast nie obejmuje swoją kognicją roszczeń
związanych z wydaniem lub wykonaniem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji,
np. naprawienia szkody (arg. z art. 415 k.p.c.). Kompetencje do orzeczenia
restytucyjnego przez przywrócenie stanu poprzedniego lub zwrot spełnionego
świadczenia wspierają efektywność wyroku reformatoryjnego, lecz nie mają na celu
ochrony wszelkich interesów majątkowych pozwanego, których naruszenie pozostaje w
3
związku z orzeczeniem podlegajacym zmianie. Dotyczy to również skutków opóźnienia
się powoda ze zwrotem po uchyleniu podstawy spełnionego świadczenia. Rozstrzyganie
tych dodatkowych wątków byłoby sprzeczne z postulatem sprawności postępowania i
właściwościami postępowania kasacyjnego, które nie może być uwikłane w
dokonywanie dalszych ustaleń niezbędnych dla rozpoznania roszczeń o naprawienie
szkody, a w każdym razie nie wynikają z treści tytułu egzekucyjnego. Powoływane przez
pozwany Skarb Państwa okoliczności, jak wezwanie powoda po 24 lipca 2008 r. do
zapłaty kwoty podlegającej zwrotowi, wykraczają poza ramy wyroku reformatoryjnego i
nie mogą być uwzględniane w orzeczeniu uzupełniającym.
Kierując się tymi przesłankami, na podstawie przepisów wyżej powołanych
należało orzec jak w sentencji wyroku.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa W. N.
przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście O.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 października 2008 r.
wniosku Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w przedmiocie uzupełnienia wyroku
Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2008 r., sygn. akt IV CSK (…),
1. zobowiązuje powoda W. N. do zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Starosty O.
kwoty 240 967,04 (dwustu czterdziestu tysięcy dziewięciuset sześćdziesięciu
siedmiu złotych i czterech groszy) zapłaconej przez pozwanego na podstawie
prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 30 października 2007 r., sygn.
akt I ACa (…),
2. oddala wniosek w pozostałej części.
2
Uzasadnienie
Pozwany Skarb Państwa – Starosta O. zastąpiony przez Prokuratorię Generalną
Skarbu Państwa w sprawie z powództwa W. N. o odszkodowanie, wnosił o uzupełnienie
wyroku Sądu Najwyższego z 24 lipca 2008 r. wydanego w sprawie sygn. akt IV CSK (…)
w zakresie orzeczenia o zwrocie świadczenia spełnionego przez Skarb Państwa w
wykonaniu prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego z 30 października 2007 r.
Żądanie zwrotu dotyczy części, w jakiej spełnione świadczenie utraciło podstawę
prawną po zmianie wyroku przez Sąd Najwyższy, dotyczącej daty początkowej
naliczania odsetek ustawowych od kwoty świadczenia głównego. Powód nie zajął na
piśmie stanowiska odnośnie do wniosku.
Pozwany na rozprawie złożył sporządzoną przez Starostwo Powiatowe w O.
informację o przelewie należności głównej i odsetek oraz kosztów procesu na rzecz
powoda, dokonanym w dniu 21 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Uzasadnienie wyroku z dnia 24 lipca 2008 r. wskazuje, że Sąd Najwyższy
oddalając skargę kasacyjną pozwanego „w pozostałym zakresie” nie rozstrzygał
wniosku znajdującego się w tej skardze, sformułowanego jako żądanie orzeczenia „o
zwrocie świadczenia spełnionego przez pozwany Skarb Państwa w wykonaniu
zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego”, dlatego w chwili zamknięcia rozprawy w
przedmiocie uzupełnienia, wniosek był usprawiedliwiony (art. 39816
in fine k.p.c. w
związku z art. 39821
, art. 391 § 1 i art. 351 k.p.c.) co do zasady i w zasadniczej części co
do wysokości. Oddalenie w pozostałej części, dotyczy różnicy między kwotą wymienioną
przez pozwanego na rozprawie a kwotą 240 967,04 zł przyjętą przez Sąd Najwyższy
jako podlegającą zwrotowi oraz żądania zasądzenia odsetek od kwoty.
Orzekając na podstawie art. 39816
k.p.c. o zwrocie spełnionego przez pozwanego
świadczenia Sąd Najwyższy ogranicza się do stwierdzenia tego obowiązku w zakresie
objętym tytułem egzekucyjnym, natomiast nie obejmuje swoją kognicją roszczeń
związanych z wydaniem lub wykonaniem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji,
np. naprawienia szkody (arg. z art. 415 k.p.c.). Kompetencje do orzeczenia
restytucyjnego przez przywrócenie stanu poprzedniego lub zwrot spełnionego
świadczenia wspierają efektywność wyroku reformatoryjnego, lecz nie mają na celu
ochrony wszelkich interesów majątkowych pozwanego, których naruszenie pozostaje w
3
związku z orzeczeniem podlegajacym zmianie. Dotyczy to również skutków opóźnienia
się powoda ze zwrotem po uchyleniu podstawy spełnionego świadczenia. Rozstrzyganie
tych dodatkowych wątków byłoby sprzeczne z postulatem sprawności postępowania i
właściwościami postępowania kasacyjnego, które nie może być uwikłane w
dokonywanie dalszych ustaleń niezbędnych dla rozpoznania roszczeń o naprawienie
szkody, a w każdym razie nie wynikają z treści tytułu egzekucyjnego. Powoływane przez
pozwany Skarb Państwa okoliczności, jak wezwanie powoda po 24 lipca 2008 r. do
zapłaty kwoty podlegającej zwrotowi, wykraczają poza ramy wyroku reformatoryjnego i
nie mogą być uwzględniane w orzeczeniu uzupełniającym.
Kierując się tymi przesłankami, na podstawie przepisów wyżej powołanych
należało orzec jak w sentencji wyroku.