Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 40/08
POSTANOWIENIE
Dnia 18 grudnia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Drukarni Opakowań "O." S.A.
przeciwko "F." Gmbh w Hofheim (Niemcy)
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 18 grudnia 2008 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 lipca 2008 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 29 lipca 2008 r. odrzucił skargę
kasacyjną od postanowienia tego Sądu wydanego w dniu 29 lutego 2008 r., którym
oddalono zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej instancji dotyczące odmowy
odrzucenia pozwu z powodu braku jurysdykcji krajowej. Sad Apelacyjny skargę
kasacyjna od tego postanowienia uznał za niedopuszczalną.
Strona pozwana w zażaleniu na postanowienie odrzucające skargę
kasacyjną zarzuciła naruszenie art. 3981
§ 1 oraz art. 3986
§ 2 k.p.c. w wyniku ich
niewłaściwego zastosowania. Wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia,
ewentualnie o zwrócenie się do Trybunału Sprawiedliwości ETS) z pytaniem
prejudycjalnym dotyczącym wykładni art. 10 i art. 234 ust 3 Traktatu
Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżący nie kwestionował oceny Sądu Apelacyjnego, że na gruncie art.
3981
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna od zaskarżonego nią postanowienia jest
niedopuszczalna. Zażalenie zostało oparte o twierdzenie, że zastosowanie art. 3981
§ 1 i art. 3986
§ 2 k.p.c. nie było jednak właściwe w świetle reguł prawa
wspólnotowego. Zdaniem skarżącego Sąd Apelacyjny wydał błędne orzeczenie
ignorując wynikający z prawa wspólnotowego obowiązek w zakresie postępowania
prejudycjalnego. Konieczność naprawienia tego błędu nakazuje uznać skargę
kasacyjną za dopuszczalną z uwagi na zasady pierwszeństwa i efektywności prawa
wspólnotowego. Konstrukcja zażalenia zakłada zatem, że Sąd Apelacyjny naruszył
art. 234 ust. 3 TWE , a następstwem naruszenia tego przepisu jest konieczność
przyjęcia dopuszczalności skargi kasacyjnej. Ocena zasadności wywodu
skarżącego odnośnie dopuszczalności skargi kasacyjnej w rozpoznawanej sprawie
byłaby zatem uzasadniona jedynie w przypadku stwierdzenia, że istotnie został
naruszony art. 234 ust. 3 TWE. W tym zakresie w zażaleniu nie przedstawiono
żadnej argumentacji. Skarżący ograniczył się do stwierdzenia, że w rozpoznawanej
sprawie naruszenie obowiązku wynikającego z art. 234 ust. 3 TWE miało charakter
oczywisty. Oceny tej nie można podzielić. Obowiązek przedstawienia pytania
3
prejudycjalnego Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości nie jest uzależniony
wyłącznie od stwierdzenia, że w sprawie występują dostateczne wątpliwości
w zakresie wykładni prawa wspólnotowego. Art. 234 ust. 3 TWE ma zastosowanie
wówczas, gdy orzeczenia sądu krajowego nie podlegają już zaskarżeniu według
prawa wewnętrznego. Tymczasem postępowanie sądowe, w którym zdaniem
skarżącego zachodzi potrzeba dokonania wykładni prawa wspólnotowego (przepisu
rozporządzenia (WE) Nr 44/2001) toczy się przed sądem pierwszej instancji.
Zarzucany przez skarżącego brak jurysdykcji krajowej, skutkujący nieważnością
postępowania, może być jeszcze przedmiotem oceny, w przypadku wniesienia
apelacji i skargi kasacyjnej od orzeczeń kończących postępowanie odpowiednio
w pierwszej i drugiej instancji.
Wobec braku podstaw do stwierdzenia naruszenia art. 234 ust. 3 TWE
zażalenie było pozbawione uzasadnionych podstaw i podlegało oddaleniu na
podstawie art. 3941
§ 3 i 39814
k.p.c. Z tych samych względów nieuzasadniony był,
jako zgłoszony ewentualnie, wniosek o zwrócenie się z pytaniem prejudycjalnym
do ETS.
jz