Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 23 stycznia 2009 r.
I UK 205/08
W okresie od dnia wszczęcia do dnia zakończenia postępowania restruk-
turyzacyjnego na płatniku składek nie ciąży obowiązek wykonania wobec orga-
nu rentowego zobowiązań publicznoprawnych, objętych wnioskiem o wszczę-
cie postępowania i podlegających restrukturyzacji.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Małgorzata
Gersdorf, Andrzej Wróbel (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 stycznia
2009 r. sprawy z odwołania Zakładów Metalowych „M.” S A z siedzibą w S.-K. prze-
ciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w K. z udziałem zaintereso-
wanego Operatora ARP Spółki z o.o. w W. o ustalenie nieistnienia zaległości w opła-
caniu składek na ubezpieczenie społeczne, na skutek skargi kasacyjnej Zakładów
Metalowych „M.” SA z siedzibą w S.-K. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z
dnia 22 stycznia 2008 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w
Krakowie do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania ka-
sacyjnego.
U z a s a d n i e n i e
Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w K. (organ rentowy) decyzją z
dnia 27 grudnia 2005 r. odmówił Zakładom Metalowym „M.” SA w S.-K. (wniosko-
dawca) wydania zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenie spo-
łeczne. Organ rentowy ustalił, że na koncie wnioskodawcy istnieje zadłużenie w po-
staci odsetek za zwłokę za okres od 1 lipca 2003 r. do 5 października 2004 r. od za-
ległych składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres od grudnia 2001 r.
do kwietnia 2003 r. oraz zaległych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych za okres od grudnia 2001 r. do maja 2003 r.
2
Sąd Okręgowy w Kielcach wyrokiem z dnia 29 listopada 2006 r. [...] oddalił
odwołanie wnioskodawcy od powyższej decyzji organu rentowego. Sąd pierwszej
instancji ustalił między innymi, że Prezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu SA,
zwany dalej „Prezesem Agencji”, postanowieniem z dnia 27 marca 2003 r. wszczął
postępowanie restrukturyzacyjne wobec wnioskodawcy, który w dniu 14 kwietnia
2003 r. złożył plan restrukturyzacji wraz z dokumentacją wymaganą przez art. 13 ust.
3 ustawy z 30 października 2002 r. o pomocy publicznej dla przedsiębiorstw o szcze-
gólnym znaczeniu dla rynku pracy (Dz.U. Nr 213, poz. 1800 ze zm.). Plan restruktu-
ryzacji został uzgodniony pomiędzy wnioskodawcą, organem rentowym i Prezesem
Agencji, a następnie po przekazaniu planu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów, Prezes Agencji dnia 20 listopada 2003 r. wydał decyzję o warunkach i
trybie restrukturyzacji wnioskodawcy i określił termin zakończenia postępowania
restrukturyzacyjnego na 20 listopada 2005 r. W dniu 25 lutego 2004 r., wnioskodaw-
ca złożył wniosek o restrukturyzację niektórych należności publicznoprawnych na
szczególnych zasadach określonych w przepisach rozdziału 5a ustawy o pomocy
publicznej dla przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, do którego
dołączył zmiany do planu restrukturyzacji. Organ rentowy decyzją z 27 września
2004 r. określił należności wnioskodawcy istniejące w dacie 30 czerwca 2003 r.,
które mogą podlegać restrukturyzacji. W dniu 5 października 2004 r. Prezes Agencji
wydał decyzję zmieniającą poprzednią decyzję z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie
warunków i trybu restrukturyzacji wnioskodawcy, mocą której zatwierdzono plan jego
restrukturyzacji i wskazano jako Operatora spółkę Operator ARP Spółkę z o.o. w W. i
wskazano składniki majątku, które mogą być przeniesione na własność Operatora
według wartości księgowej. W decyzji tej odsetki za zwłokę od przejętych przez Ope-
ratora należności, za okres od 1 lipca 2003 r. do 5 października 2004 r., nie zostały
przejęte przez Operatora. Sytuacja ta była wynikiem powstałych rozbieżności pomię-
dzy wnioskodawcą a Operatorem ARP Sp. z o.o. w W. na tle interpretacji 32a i art.
32b ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla
rynku pracy. Do dnia wydania zaskarżonej decyzji wnioskodawca i Operator nie
porozumieli się w przedmiocie przejęcia odsetek za okres od 1 lipca 2003 r. do 5
października 2004 r.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że ustawa o pomocy publicznej dla przedsię-
biorstw o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy w art. 32 ust. 1 taksatywnie wy-
mienia należności podlegające restrukturyzacji, znane na dzień 30 czerwca 2003 r.
3
W ocenie Sądu, literalna wykładnia przepisu art. 32a ust. 1 tej ustawy jednoznacznie
prowadzi do wniosku, że restrukturyzacji, stosownie do pkt 7 tegoż przepisu, podle-
gają jedynie należności z tytułu odsetek za zwłokę od restrukturyzowanych należno-
ści głównych, znane na dzień 30 czerwca 2003 r., nie podlegają zatem restrukturyza-
cji te należności, o których organ restrukturyzacyjny nie miał wiedzy w ogóle, jak i te,
o których posiadał wiedzę po 30 czerwca 2003 r. oraz powstałe po tej dacie. Zwrócił
też uwagę Sąd pierwszej instancji, że przedsiębiorca chcący skorzystać z restruktu-
ryzacji w oparciu o ustawę o pomocy publicznej dla przedsiębiorstw o szczególnym
znaczeniu dla rynku pracy, powinien, stosownie do art. 13 ust. 3 ustawy, w terminie 3
miesięcy od złożenia wniosku przekazać Prezesowi Agencji plan restrukturyzacji
wraz ze spisem zobowiązań publicznoprawnych z podziałem na poszczególne tytuły i
lata ze wskazaniem kwot zaległości, odsetek za zwłokę i opłat prolongacyjnych oraz
listę wierzytelności, a zatem wysokość należności publicznoprawnych wraz z odset-
kami za zwlokę jest z góry określona i ustalona na datę 30 czerwca 2003 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 22 stycznia 2008 r. [...] oddalił
apelację wnioskodawcy od powyższego wyroku Sądu pierwszej instancji. Sąd uznał,
że zasadniczą kwestią sporną wymagającą rozstrzygnięcia jest ustalenie, czy na
podstawie ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znacze-
niu dla rynku pracy, odsetki za zwłokę wymienione w art.32a ust. 1 pkt 7 ustawy, od
wymienionych w tym przepisie należności publicznoprawnych, powstałe po dniu 30
czerwca 2003r. podlegały przejęciu przez spółkę Operator ARP, czy też pozostały
długiem wnioskodawcy i nadal stanowią jego zaległość wobec organu rentowego.
Poza sporem jest, że sporne odsetki nie zostały uiszczone.
Sąd Apelacyjny stwierdził, że analiza konstrukcji przepisu art. 32a ust. 1
ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku
pracy przy zastosowaniu reguł legislacyjnych nasuwa wniosek, że odsetki za zwłokę
wymienione w pkt 7 tegoż artykułu stanowią odrębną kategorię należności publicz-
noprawnych, znanych na dzień 30 czerwca 2003r. Treść art. 32a ustawy przemawia
za tezą, że restrukturyzacji na szczególnych zasadach podlegają tylko te należności
wraz z odsetkami, o których organ restrukturyzacyjny - Prezes Agencji miał wiedzę
na datę 30 czerwca 2003r. Teza ta ma też istotne znaczenie z uwagi na to, że zało-
żeniem ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu
dla rynku pracy jest udzielanie pomocy przez państwo uprzywilejowanym dłużnikom
w postaci przejęcia niektórych należności przez inny podmiot, zwany operatorem, w
4
zamian za przeniesienie na niego określonej części majątku. Ratio legis takiego roz-
wiązania jest zatem konieczność ścisłego oznaczenia wartości przejmowanych na-
leżności publicznoprawnych, czemu dał wyraz ustawodawca poprzez przyjęcie daty
30 czerwca 2003 r. jako daty, w której należy ustalić ich wysokość według aktualne-
go wówczas stanu wiedzy.
Sąd Apelacyjny zwrócił uwagę na odmienność rozwiązań przyjętych przez
ustawodawcę w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności
publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155, poz. 1287 ze zm.). Ustawa ta
w art. 6 ust. 1 określa zakres przedmiotowy należności publicznoprawnych podlega-
jących restrukturyzacji. W przepisie tym w punktach 1 i 2 enumeratywnie wymieniono
poszczególne kategorie tych należności, znanych na dzień 30 czerwca 2002 r. bądź
na dzień 31 grudnia 2001 r. Kwestię restrukturyzacji odsetek od tych zaległości
ustawodawca uregulował zgoła inaczej, aniżeli w ustawie o pomocy publicznej dla
przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, bowiem stwierdził w
punkcie 3, że podlegają one restrukturyzacji bez ograniczenia ich wysokości od daty
określającej stan wiedzy o nich.
Zakładając racjonalność ustawodawcy Sąd Apelacyjny przyjął, że z konstrukcji
art. 32a ust.1 pkt 7 ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym
znaczeniu dla rynku pracy wynika, że dopuścił on możliwość pozostawienia przy re-
strukturyzowanym długu w postaci nieprzejętych przez Operatora odsetek za zwłokę.
Sąd uznał, że nie jest trafny argument apelującego oparty na treści art. 14 ust.
1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsię-
biorców, albowiem zawarte w nim stwierdzenie o wstrzymaniu wykonania na okres
postępowania restrukturyzacyjnego decyzji rozkładających na raty albo odraczają-
cych termin płatności należności objętych wnioskiem oraz należności objętych wnio-
skiem podlegających restrukturyzacji, należy interpretować ściśle i odnosić je wy-
łącznie do egzekucji tych należności. Nie oznacza to, że od zaległości tych nie bie-
gną odsetki, oznacza zaś jedynie to, że nie jest możliwe prowadzenie ich egzekucji i
to tylko na czas postępowania restrukturyzacyjnego. Podobna konstrukcja prawna
zawarta zostało w art. 32k ust. 1 pkt 5 ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębior-
ców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, zgodnie z którym wobec Operatora
nie wszczyna się i nie prowadzi postępowania egzekucyjnego dotyczącego przeję-
tych zobowiązań w okresie 12 miesięcy od dnia ich przejęcia. Przez ten okres nie
5
biegną też odsetki od tych należności, ale ustawodawca wyraźnie postanowił tak
wyłącznie w odniesieniu do Operatora.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, odmiennie należy wyjaśnić treść art.32f ust. 3
ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku
pracy, niż zarzucał apelujący. Skoro przedsiębiorca w myśl tego przepisu nie odpo-
wiada za zobowiązania przejęte przez Operatora, to a contrario nasuwa się wniosek,
że ponosi on odpowiedzialność za zobowiązania nieprzejęte, a do takich należy zali-
czyć sporne odsetki. Skoro zatem decyzja Prezesa Agencji z 5 października 2004 r.
o zmianie decyzji w sprawie warunków i trybu restrukturyzacji wnioskodawcy, nie za-
wiera postanowienia o przejęciu przez uczestnika odsetek za zwłokę za okres od 1
lipca 2003 r. do 5 października 2004 r. należało w ślad za Sądem l instancji przyjąć,
że pozostały one przy wnioskodawcy. Jak wynika z okoliczności faktycznych, przeję-
cie tych odsetek Operator uzależniał od uzyskania dalszych składników majątkowych
wnioskodawcy i mimo prowadzonych rozmów, nie doszło do porozumienia w tej
sprawie, co świadczy o tym, że wnioskodawca miał świadomość nierozwiązania pro-
blemu spornych odsetek.
Odnosząc się do ostatniego z zarzutów zawartych w apelacji, Sąd Apelacyjny
wskazał, że brak odniesienia się Sądu pierwszej instancji w pisemnym uzasadnieniu
wyroku do okoliczności wydania przez organ rentowy w dniu 12 września 2005 r. za-
świadczenia o niezaleganiu z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne nie jest
wadą postępowania prowadzącą do uchylenia lub zmiany zaskarżonego wyroku. Za-
świadczenie to, w ocenie Sądu Apelacyjnego, potwierdza jedynie stan faktyczny ak-
tualny w chwili jego wydania i nie przesądza ostatecznie, czy w czasie wydania za-
skarżonej decyzji, nie doszło do zmiany okoliczności, na skutek których organ, ren-
towy stwierdził istnienie zadłużenia. Przedmiotowe zaświadczenie jest jedynie od-
zwierciedleniem danych wynikających z elektronicznego systemu ewidencji składek
organu rentowego i nie jest podstawą do określenia zaległości z tytułu składek na
ubezpieczenie społeczne, gdyż to może nastąpić jedynie w postaci decyzji ustalają-
cej taka zaległość.
Wnioskodawca zaskarżył powyższy wyrok w całości skargą kasacyjną, w któ-
rej zarzucił zaskarżonemu wyrokowi: 1) naruszenie prawa materialnego, poprzez
jego błędną wykładnię, a to: art. 14 ust. 1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należ-
ności publicznoprawnych od przedsiębiorców w związku z art. 27 ustawy o pomocy
publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku oraz art. 2 § 2 w
6
związku z art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej, poprzez przyjęcie, że wstrzymanie wy-
konania należności wnioskodawcy objętych restrukturyzacją do momentu zakończe-
nia postępowania restrukturyzacyjnego w okresie od dnia 1 lipca 2003 r. do dnia 5
października 2004 r., nie skutkuje wstrzymaniem naliczania odsetek za zwłokę od
objętych wnioskiem restrukturyzacyjnym należności publicznoprawnych wobec orga-
nu rentowego; 2) naruszenie prawa materialnego, poprzez jego błędną wykładnię, a
to art. 32a ust. 1 art. 32f ust. 2 i 3 ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o
szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, poprzez przyjęcie, że odsetki od należności
wskazanych powyżej w pkt 1, za okres od 1 lipca 2003 r. do dnia 5 października
2004 r., obciążają wnioskodawcę., a nie zostały przejęte przez Operatora, pomimo
że w myśl art. 32f ust. 3 powołanej ustawy, przedsiębiorca nie odpowiada za zobo-
wiązania przejęte przez Operatora, gdyż zgodnie z art. 32a ust. 1 pkt 7 w związku z
art. 32f ust. 2 ustawy odsetki za zwlokę w zapłacie zobowiązań publicznoprawnych
zostały przejęte przez Operatora ARP Sp. z o.o. z mocy prawa z dniem przeniesienia
na niego przez wnioskodawcę własności składników majątku według ich wartości
księgowej, zaś wedle powszechnie przyjmowanej zasady akcesoryjności odsetki za
zwłokę dzielą los zobowiązania głównego; 3) naruszenie przepisów postępowania,
które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 233 k.p.c., tj. przekrocze-
nie granic swobodnej oceny dowodów, poprzez niewyciągnięcie jakichkolwiek wnio-
sków na korzyść wnioskodawcy z faktu wydania w dniu 12 września 2006 r. za-
świadczenia [...], w którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w S.-K.
stwierdził, iż na ten dzień wnioskodawca nie ma zadłużenia z tytułu składek na:
ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwa-
rantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wskazując na powyższe, wniósł o zmianę
zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania wnioskodawcy od zaskar-
żonej decyzji organu rentowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna ma uzasadnione podstawy. W rozpoznawanej sprawie jest
niesporne, że Prezes Agencji decyzją z dnia 20 listopada 2003 r. zatwierdził plan re-
strukturyzacji wnioskodawcy, uzgodniony w dniu 23 września 2003 r., który przewi-
dywał między innymi restrukturyzację zobowiązań publicznoprawnych wynoszących
na dzień 30 czerwca 2003 r. 87 mln 511 tys. zł, w tym zobowiązań publicznopraw-
7
nych wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z kolei decyzją z dnia 5 październi-
ka 2004 r. Prezes Agencji zmienił powyższą decyzję w ten sposób, że między innymi
objął restrukturyzacją na szczególnych zasadach zobowiązania publicznoprawne
wnioskodawcy „wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek na ubez-
pieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika, Fundusz Pracy i Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z odsetkami za zwłokę na kwotę
5.599.747 zł oraz wskazał jako Operatora spółkę „Operator ARP” sp. z o.o. w W.
Wreszcie decyzją z dnia 16 maja 2005 r. Prezes Agencji stwierdził zakończenie po-
stępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego wobec wnioskodawcy. W uzasad-
nieniu tej decyzji stwierdził między innymi, że oddłużenie wnioskodawcy zostało zre-
alizowane zgodnie z planem poprzez między innymi restrukturyzację finansową zo-
bowiązań publicznoprawnych zgodnie z ustawą o restrukturyzacji niektórych należ-
ności publicznoprawnych od przedsiębiorców polegającą na umorzeniu zobowiązań
wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w K. - kwota główna 20.660.665, 56 zł
oraz naliczone odsetki, zgodnie z decyzją [...] z dnia 12 grudnia 2002 r. oraz restruk-
turyzację zgodnie z przepisami rozdziału 5a ustawy o pomocy publicznej dla przed-
siębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy poprzez przeniesienie przez
wnioskodawcę w dniu 5 października 2004 r. własności wskazanego w decyzji z dnia
5 października 2004 r. majątku w zamian za przejęcie przez operatora zobowiązań
publicznoprawnych wobec między innymi „Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Od-
dział w K. Inspektorat w S.K. w łącznej kwocie 5.599.747,00 zł, w tym należność
główna 3.874.5005,00 zł, odsetki do dnia 30 czerwca 2004 r. w kwocie 568.096,00
zł.”
Tymczasem zaskarżona decyzja nie określa, czego nie dostrzegły Sądy orze-
kające w sprawie, wysokości zadłużenia wnioskodawcy wobec organu rentowego z
tytułu odsetek ani nie odnosi się do ustalenia zawartego w uzasadnieniu decyzji Pre-
zesa Agencji z dnia 16 maja 2005 r., że Operator z dniem 5 października 2004 r.
przejął zobowiązania publicznoprawne wnioskodawcy wobec organu rentowego mię-
dzy innymi z tytułu odsetek do dnia 30 czerwca 2004 r. Ponadto, dla rozstrzygnięcia
niniejszej sprawy istotne znaczenie ma także i to, że część zobowiązań publiczno-
prawnych wnioskodawcy wobec organu rentowego wraz z odsetkami podlegała re-
strukturyzacji zgodnie z ustawą o restrukturyzacji niektórych należności publiczno-
prawnych od przedsiębiorców, inna część - zgodnie z ustawą o pomocy publicznej
dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy. Ustawy te, mimo za-
8
sadniczo tożsamego celu, jakim jest przywrócenie przedsiębiorcy zdolności długo-
okresowego konkurowania na rynku, przewidują odmienne zasady i tryby restruktu-
ryzacji należności publicznoprawnych. Na przykład restrukturyzacja należności, o
których mowa w art. 6 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publiczno-
prawnych od przedsiębiorców, polega zgodnie z art. 4 tej ustawy „na umorzeniu tych
należności w całości wraz z odsetkami za zwłokę lub opłatą prolongacyjną - na zasa-
dach określonych w ustawie.” Tymczasem restrukturyzacja na szczególnych zasa-
dach, zgodnie z art. 32f ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczegól-
nym znaczeniu dla rynku pracy, „polega na: 1) przejęciu od przedsiębiorcy przez
Operatora: a) zobowiązań przedsiębiorcy, o których mowa w art. 32a ust. 1 lub art.
32c ust. 1, b) składników majątku przedsiębiorcy, 2) umorzeniu Operatorowi przeję-
tych zobowiązań przedsiębiorcy - na warunkach określonych w niniejszym rozdziale.”
Ocena zatem, czy i które odsetki za zwlokę od należności publicznoprawnych
wnioskodawcy wobec zakładu rentowego powstały po dniu 30 czerwca 2003 r. oraz
czy i które odsetki za zwłokę i z którym dniem zostały przejęte przez Operatora po-
winna być zatem dokonywana odrębnie w odniesieniu do należności podlegających
restrukturyzacji według przepisów ustawy o restrukturyzacji niektórych należności
publicznoprawnych od przedsiębiorców i należności podlegających restrukturyzacji
według przepisów ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym
znaczeniu dla rynku pracy.
W związku z tym zarzut naruszenia art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy o restrukturyza-
cji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, który stanowi, że
„Od dnia wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego do dnia wydania decyzji o
zakończeniu restrukturyzacji, o której mowa w art. 21 ust. 1, ulega wstrzymaniu wy-
konanie: (…) należności objętych wnioskiem, o którym mowa w art. 12 ust. 1, podle-
gających restrukturyzacji.”, należy odnieść tylko do odsetek należnych od zobowią-
zań publicznoprawnych wnioskodawcy wobec organu rentowego podlegających re-
strukturyzacji w trybie i na zasadach określonych ta ustawą. Powyższy przepis nale-
ży rozumieć w ten sposób, że w okresie od dnia wszczęcia postępowania restruktu-
ryzacyjnego, czyli od dnia 27 marca 2003 r., do dnia zakończenia postępowania re-
strukturyzacyjnego, czyli do dnia 16 maja 2005 r., na wnioskodawcy nie ciążył obo-
wiązek wykonania zobowiązań publicznoprawnych wobec organu rentowego obję-
tych wnioskiem. Przeczyłoby to bowiem sensowi i celowi restrukturyzacji, którym jest
umorzenie tych należności w całości wraz z odsetkami za zwłokę (art. 6 ustawy).
9
Oznacza to, że w tym okresie organ rentowy nie może żądać od wnioskodawcy speł-
nienia świadczenia pieniężnego wynikającego ze zobowiązania publicznoprawnego
objętego postępowaniem restrukturyzacyjnym, a wnioskodawca nie opóźnia się z
jego spełnieniem, co z kolei wyklucza dopuszczalność żądania odsetek za ten okres.
Przeczyłoby to bowiem nie tylko sensowi i celowi restrukturyzacji, ale także stymulu-
jącej funkcji odsetek służących wywarciu presji na wnioskodawcę, by bezwzględnie
wykonał zobowiązanie publicznoprawne. Odsetki są świadczeniem ubocznym, za-
leżnym od istnienia i wymagalności długu pieniężnego. W niniejszej sprawie odsetki
za okres od dnia 1 lipca 2003 r. do października 2004 r. jednak nie powstały i nie
uzyskały bytu samoistnego, a zatem nie mogą być odrębnym, od należności głów-
nych, przedmiotem restrukturyzacji (art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy)
Trafny jest zarzut naruszenia zaskarżonym wyrokiem przepisu art. 32f ust. 2 i
3 ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla
rynku pracy, który stanowi, że: „2. Przejęcie przez Operatora zobowiązań przedsię-
biorcy następuje z mocy prawa z dniem przeniesienia na niego własności składników
majątku według ich wartości księgowej; z tym dniem wygasają także zabezpieczenia
tych zobowiązań na majątku lub prawach przedsiębiorcy, ustanowione przez Wierzy-
ciela. 3. Przedsiębiorca nie odpowiada za zobowiązania przejęte przez Operatora.
Odmienne zastrzeżenie umowne jest nieważne.” Z przepisu tego wynika w sposób
niebudzący wątpliwości, że Operator przejął z dniem 5 października 2004 r. z mocy
prawa zobowiązania publicznoprawne wnioskodawcy wobec organu rentowego w
wysokości 5.599.747 zł, w tym odsetki do dnia 30 czerwca 2004 r. w kwocie 568.096
zł. Oznacza to, że wnioskodawca nie odpowiada za te zobowiązania główne i odset-
ki. Tymczasem Sądy oparły swoje rozstrzygnięcie na ustaleniu, że restrukturyzacji
podlegają tylko te należności wraz z odsetkami, o których Prezes Agencji „miał wie-
dzę na datę 30 czerwca 2003 r.” i nie odniosły się w żadnej mierze do odmiennych
ustaleń Prezesa Agencji zawartych w decyzji z dnia 16 maja 2005 r. Istotne znacze-
nie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma okoliczność, że zobowiązania publicz-
noprawne wnioskodawcy wobec organu rentowego wraz z odsetkami za zwłokę na
kwotę 5.599.747 zł, wskazane we wniosku z dnia 25 lutego 2004 r. zostały objęte
restrukturyzacją niektórych należności publicznoprawnych na szczególnych zasa-
dach dopiero na podstawie decyzji Prezesa Agencji z dnia 5 października 2004 r.
Biorąc powyższe pod rozwagę, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================