III CSK 297/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:27-08-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CSK 297/08
POSTANOWIENIE
Dnia 5 marca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
Protokolant Iwona Budzik
w sprawie z wniosku "B." sp. z o.o.
przy uczestnictwie M.O.
o orzeczenie zakazu w trybie art. 373 prawa upadłościowego i naprawczego,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej
w dniu 5 marca 2009 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego […]
z dnia 15 maja 2008 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 11 grudnia 2007 r. pozbawił
uczestnika postępowania M.O. na okres siedmiu lat prawa prowadzenia
działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady
nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie
państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu. Ustalił, że uczestnik
prowadził działalność gospodarczą od 1999 r. W połowie 2006 r. popadł w stan
niewypłacalności, a wniosek o upadłość złożył dopiero w kwietniu 2007 r. Uznał, że
okoliczności te uzasadniały orzeczenie wobec uczestnika zakazu przewidzianego w
art. 373 prawa upadłościowego i naprawczego. W wyniku niedbalstwa nie złożył on
bowiem w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości.
Sąd Okręgowy w wyniku apelacji uczestnika zmienił to postanowienie
i wniosek oddalił. Stwierdził, że wnioskodawca uchybił terminowi rocznemu
przewidzianemu w art. 377 pr. u. n., wyrażając pogląd, iż termin ten biegł od dnia
w którym uczestnik obowiązany był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Wnioskodawca w skardze kasacyjnej wniósł o uchylenie postanowienia Sądu
Okręgowego i oddalenie apelacji, bądź przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania. Zarzucił naruszenie art. 377 pr. u. n. przez uznanie, że roczny termin
orzekania przewidziany w tym przepisie został przekroczony przez wnioskodawcę.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istota skargi kasacyjnej sprowadza się do kwestii prekluzji z art. 377 p.u.n.
Przewidziany tam termin roczny do złożenia wniosku o zakaz liczony jest od
zakończenia postępowania upadłościowego, a gdy nie złożono wniosku
o ogłoszenie upadłości – od dnia, w którym dłużnik obowiązany był taki wniosek
złożyć.
W judykaturze podkreśla się, że roczny termin do wystąpienia z żądaniem
orzeczenia zakazu działalności gospodarczej biegnie od dnia, w którym dłużnik był
obowiązany złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, tylko wtedy, gdy nie został on
złożony. Po jego złożeniu roczny termin z art. 377 p.u.n. biegnie od daty
3
zakończenia - w różny sposób - postępowania upadłościowego (zob. orzeczenia
Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2006 r., III CZP 13/06, OSNC 2007, nr 1,
poz. 8, z dnia 10 listopada 2006 r. I CSK 218/06, niepubl. oraz z dnia 17 stycznia
2007 r., II CSK 330/06OSN 2008, nr 12 s. 45). W rozpoznawanej sprawie ustalono,
że toczyło się postępowanie upadłościowe zainicjowane przez uczestnika, dlatego
też Sąd Okręgowy z naruszeniem art. 377 p.u.n. uznał, iż termin roczny biegł od
dnia w którym uczestnik obowiązany był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Na koniec trzeba zauważyć, że zawinione podejmowanie działań
wymienionych w art. 373 ust. 1 pkt 1-4 p.u.n. nie przesądza jeszcze o pozbawieniu
prawa, ponieważ powinny być jednocześnie ocenione skutki działań i ich skala.
Przy czym orzeczenie zakazu wywołuje skutek jednostkowy, ale jednocześnie ma
znaczenie dyscyplinujące, prewencyjne, służące ochronie ładu gospodarczego.
Z tych względów orzeczono, jak w postanowieniu.
POSTANOWIENIE
Dnia 5 marca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
Protokolant Iwona Budzik
w sprawie z wniosku "B." sp. z o.o.
przy uczestnictwie M.O.
o orzeczenie zakazu w trybie art. 373 prawa upadłościowego i naprawczego,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej
w dniu 5 marca 2009 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego […]
z dnia 15 maja 2008 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w K. do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 11 grudnia 2007 r. pozbawił
uczestnika postępowania M.O. na okres siedmiu lat prawa prowadzenia
działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady
nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie
państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu. Ustalił, że uczestnik
prowadził działalność gospodarczą od 1999 r. W połowie 2006 r. popadł w stan
niewypłacalności, a wniosek o upadłość złożył dopiero w kwietniu 2007 r. Uznał, że
okoliczności te uzasadniały orzeczenie wobec uczestnika zakazu przewidzianego w
art. 373 prawa upadłościowego i naprawczego. W wyniku niedbalstwa nie złożył on
bowiem w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości.
Sąd Okręgowy w wyniku apelacji uczestnika zmienił to postanowienie
i wniosek oddalił. Stwierdził, że wnioskodawca uchybił terminowi rocznemu
przewidzianemu w art. 377 pr. u. n., wyrażając pogląd, iż termin ten biegł od dnia
w którym uczestnik obowiązany był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Wnioskodawca w skardze kasacyjnej wniósł o uchylenie postanowienia Sądu
Okręgowego i oddalenie apelacji, bądź przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania. Zarzucił naruszenie art. 377 pr. u. n. przez uznanie, że roczny termin
orzekania przewidziany w tym przepisie został przekroczony przez wnioskodawcę.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istota skargi kasacyjnej sprowadza się do kwestii prekluzji z art. 377 p.u.n.
Przewidziany tam termin roczny do złożenia wniosku o zakaz liczony jest od
zakończenia postępowania upadłościowego, a gdy nie złożono wniosku
o ogłoszenie upadłości – od dnia, w którym dłużnik obowiązany był taki wniosek
złożyć.
W judykaturze podkreśla się, że roczny termin do wystąpienia z żądaniem
orzeczenia zakazu działalności gospodarczej biegnie od dnia, w którym dłużnik był
obowiązany złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, tylko wtedy, gdy nie został on
złożony. Po jego złożeniu roczny termin z art. 377 p.u.n. biegnie od daty
3
zakończenia - w różny sposób - postępowania upadłościowego (zob. orzeczenia
Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2006 r., III CZP 13/06, OSNC 2007, nr 1,
poz. 8, z dnia 10 listopada 2006 r. I CSK 218/06, niepubl. oraz z dnia 17 stycznia
2007 r., II CSK 330/06OSN 2008, nr 12 s. 45). W rozpoznawanej sprawie ustalono,
że toczyło się postępowanie upadłościowe zainicjowane przez uczestnika, dlatego
też Sąd Okręgowy z naruszeniem art. 377 p.u.n. uznał, iż termin roczny biegł od
dnia w którym uczestnik obowiązany był złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Na koniec trzeba zauważyć, że zawinione podejmowanie działań
wymienionych w art. 373 ust. 1 pkt 1-4 p.u.n. nie przesądza jeszcze o pozbawieniu
prawa, ponieważ powinny być jednocześnie ocenione skutki działań i ich skala.
Przy czym orzeczenie zakazu wywołuje skutek jednostkowy, ale jednocześnie ma
znaczenie dyscyplinujące, prewencyjne, służące ochronie ładu gospodarczego.
Z tych względów orzeczono, jak w postanowieniu.