Sygn. akt V CZ 10/09
POSTANOWIENIE
Dnia 25 marca 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa T.W.
przeciwko K.M.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 marca 2009 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 stycznia 2009 r., sygn. akt [...]
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 29 stycznia 2009 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną powoda jako niewłaściwie opłaconą (art. 3986
§ 2 k.p.c.). Powód nie był
bowiem zwolniony od kosztów sądowych w postępowaniu kasacyjnym, a uiścił
opłatę kasacyjną tylko w wysokości 30 zł, mimo iż wartość przedmiotu zaskarżenia
wyrażona została kwotą 210 000, zł.
Powód w zażaleniu wniósł o uchylenie tego postanowienia, podnosząc
zarzut naruszenia art. 398 § 2 k.c. w związku z art. 117 § 1 k.p.c. oraz art. 96 ust. 1
i art. 100 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Twierdził,
iż korzysta nadal ze zwolnienia od kosztów sądowych udzielonego w postępowaniu
pierwszoinstancyjnym, czego dowodem jest przyznanie mu z urzędu zastępstwa
prawnego w postępowaniu kasacyjnym. Ponadto, nie doszło jeszcze do zmiany
przepisów uniezależniających ustanowienie pełnomocnika z urzędu od zwolnienia
od kosztów sądowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z mocy postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 5 lutego 2007 r. powód
korzystał z całkowitego zwolnienia od kosztów sądowych oraz z zastępstwa
adwokackiego udzielonego z urzędu. Z uchwały Sądu Najwyższego z dnia
5 czerwca 2008 r., III CZP 149/07 (OSNC 2008, nr 11, poz. 122), mającej
charakter zasady prawnej, wynika jednak, że uprawnienia te powód utracił z dniem
13 listopada 2008 r., tj. w dacie wydania prawomocnego wyroku Sądu
Apelacyjnego, kończącego postępowanie przed sądami powszechnymi.
W postępowaniu kasacyjnym powód korzysta z zastępstwa adwokackiego
udzielonego mu postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 2 grudnia 2008 r.,
nie korzysta jednak ze zwolnienia od kosztów sądowych. Zasadnie więc Sąd
Apelacyjny uznał, że skarga kasacyjna nie została należycie opłacona i odrzucił ją
na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Niesłuszny jest pogląd skarżącego, że istnieje nadal uzależnienie
ustanowienia z urzędu pełnomocnika dla strony od wcześniejszego zwolnienia jej
3
od kosztów sądowych. Z dniem 26 czerwca 2008 r. wszedł bowiem życie wyrok
Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 czerwca 2008 r., P 37/07 (Dz.U. z 2008 r.,
Nr 10, poz. 706), derogujący z art. 117 § 1 k.p.c. zwrot „zwolniona od kosztów
sądowych w całości lub w części”. W przedstawionej sytuacji, podejmując
czynności po tej dacie, Sąd Apelacyjny postąpił zgodnie z ustawą; na wniosek
powoda ustanowił pełnomocnika w postępowaniu kasacyjnym, nie mógł jednak
zwolnić strony od kosztów bez jej wniosku, a taki bezspornie nie został złożony.
Z przedstawionych przyczyn należało oddalić zażalenie (art. 39814
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).