Sygn. akt I CZ 14/09
POSTANOWIENIE
Dnia 16 kwietnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z wniosku H.D.
przy uczestnictwie W.D.
o podział majątku wspólnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 16 kwietnia 2009 r.,
zażalenia uczestnika postępowania na postanowienie
Sądu Okręgowego w R.
z dnia 24 września 2008 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w R. postanowieniem z 31.X.2007 r. wydanym
po rozpoznaniu sprawy z wniosku H.D. o podział majątku wspólnego ustalił, że
w jego skład wchodzi spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego
wartości 73 709 zł, nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek odrębny
uczestnika, w wysokości 53 820,80 zł oraz ruchomości będące wyposażeniem
mieszkania wartości 1670 zł. Ponadto Sąd uznał, że uczestnik postępowania W.D.
dokonał nakładu z majątku odrębnego na majątek wspólny w kwocie 15 166,19 zł.
Sąd ustalił wartość majątku wspólnego w wysokości 114 033 zł. i dokonał jego
podziału przez przyznanie wnioskodawczyni spółdzielczego prawa lokatorskiego
do lokalu mieszkalnego oraz większości rzeczy ruchomych, a uczestnikowi
przyznał nakłady poczynione z majątku wspólnego w kwocie 53 820,80 zł,
telewizor wartości 1200 zł i zasadził na jego rzecz dopłatę w kwocie 18 262,20 zł.
W.D. zaskarżył to postanowienie domagając się jego uchylenia lub zmiany
przez oddalenie wniosku w części w części dotyczącej orzeczenia o spółdzielczym
lokatorskim prawie do lokalu mieszkalnego i nakładach stron z majątku
dorobkowego na nieruchomość stanowiącą własność uczestnika.
Sąd Okręgowy oddalił apelację.
W skardze kasacyjnej uczestnik określił wartość przedmiotu zaskarżenia na
kwotę 151 000 zł. Sąd Okręgowy postanowieniem z 24 września 2008 r. odrzucił tę
skargę wskazując jej nieusuwalne braki w postaci błędnego określenia rodzaju
wnoszonego środka zaskarżenia, niewskazania zakresu zaskarżenia oraz
dowolność ustalenia wartości jego przedmiotu. Postanowienie to uczestnik
zaskarżył zażaleniem, w którym domagał się jego uchylenia i przyjęcia kasacji do
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Można zgodzić się ze skarżącym, że zawarte w jego piśmie nazwanym
„kasacją” sformułowania wskazujące, iż zaskarżono postanowienie /.../ „oddalające
apelację” od szczegółowo opisanego postanowienia Sądu Rejonowego wraz
z wnioskiem o „uchylenie zaskarżonego postanowienia” w dostateczny sposób
wskazuje, że skarga kasacyjna była kierowana przeciw całemu orzeczeniu Sądu
3
drugiej instancji. Podzielić należy ocenę tego Sądu, iż skarga nie odpowiada
wysokim standardom formalnym ustanowionym ze względu na profesjonalne
zastępstwo i zawiera błąd w nazwie wniesionego środka zaskarżenia. Jednak
funkcja przepisów postępowania nie usprawiedliwia najsurowszej sankcji
(odrzucenia pisma) w każdym wypadku uchybienia obowiązku wiernego
naśladowania zwrotów ustawowych, jeżeli znaczenie pisma nie budzi wątpliwości.
Ponieważ rozstrzygnięcie sądu drugiej instancji, co do istoty sprawy, zamknęło się
zwrotem „oddala apelację”, to jego zaskarżenie i żądanie uchylenia bez
jakichkolwiek wyłączeń prowadzi do jednoznacznego wniosku o zaskarżeniu
postanowienia w całości. Pozwalałoby to również pominąć wspomniany błąd
terminologiczny, gdyż w postępowaniu cywilnym nie funkcjonuje środek
zaskarżenia o nazwie „kasacja” i nie zachodzi obawa konfuzji.
Trafnie natomiast Sąd Okręgowy dostrzegł przyczynę niedopuszczalności
skargi w dowolnym wskazaniu wartości przedmiotu zaskarżenia.
Precyzyjne ustalenie wartości majątku wspólnego przez Sąd Rejonowy,
dokładne określenie w apelacji żądanej przez uczestnika zmiany i powtórzenie jako
wartości przedmiotu zaskarżenia kwoty ustalonej przez sąd 114 033,61 zł,
w związku z treścią postanowienia Sadu Okręgowego „oddalającego apelację” nie
pozwala przyjąć innej wartości przedmiotu zaskarżenia w postępowaniu
kasacyjnym. Tymczasem art. 5191
§ 2 k.p.c. dopuszczając skargę kasacyjną
z zakresu prawa rodzinnego w sprawach o podział majątku wspólnego po ustaniu
wspólności majątkowej między małżonkami, ustanawia granicę kwotową od stu
pięćdziesiąt tysięcy złotych. Uczestnik postępowania nie miał zatem podstaw do
wskazania jako wartości przedmiotu zaskarżenia kwoty wyższej od ustalonej przez
Sąd Rejonowy i przyjętej jako wartość przedmiotu zaskarżenia w apelacji, a jego
skarga podlegała odrzuceniu. Dlatego też skarga prawidłowo została odrzucona
przez Sąd drugiej instancji na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., a zażalenie jako
bezzasadne podlega oddaleniu.