Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 30/09
POSTANOWIENIE
Dnia 23 kwietnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z wniosku wierzycieli: Banku Polska Kasa Opieki Spółki Akcyjnej, i in.
[…], przy uczestnictwie dłużnika - upadłego A. P. i Syndyka masy upadłości A. P.
z udziałem nabywców : W. N. i T. M. N.
o ogłoszenie upadłości,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 kwietnia 2009 r.,
zażalenia dłużnika A. P.
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 19 lutego 2009 r., sygn. akt […],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił, na podstawie art.
1302
§ 3 k.p.c., skargę kasacyjna upadłego A. P.o od postanowienia tego Sądu
oddalającego jego zażalenie w przedmiocie oddalenia wniosku o umorzenie
zobowiązań po zakończeniu postępowania upadłościowego, od której nie została
uiszczona należna - na podstawie art. 74 w zw. z art. 18 ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze
zm. dalej jako u.k.s.c.) - opłata stała w wysokości 1000 zł, lecz opłata w wysokości
200 zł.
W zażaleniu od tego postanowienia upadły zarzucił niewłaściwe
zastosowanie przez Sąd Okresowy wskazanych wyżej przepisów w postępowaniu
wszczętym, nie na skutek wniosku o ogłoszenie upadłości, a w wyniku wniosku
upadłego o umorzenie zobowiązań oraz naruszenie art. 369 ustawy z dnia
28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535, dalej
jako p.u.n.) i art. 2 u.k.s.c. przez przyjęcie, że postępowanie w sprawie wszczęte
3
zostało na skutek wniosku o ogłoszenie upadłości, a opłata od skargi kasacyjnej ma
być zrównana z opłatą od wniosku o ogłoszenie upadłości. Wnosił o uchylenie
zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości nie przysługuje
kasacja (obecnie skarga kasacyjna), której wniesienie wyklucza art. 33 ust. 2 p.u.n.,
z wyjątkiem jednak postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie umorzenia
zobowiązań upadłego, od którego skarga kasacyjna jest dopuszczalna na
podstawie art. 370 ust. 2 p.u.n., niezależnie od wartości przedmiotu postępowania.
Na zasadach ogólnych skarga kasacyjna przysługuje od postanowienia sądu
drugiej instancji zapadłego w postępowaniu o zakaz prowadzenia działalności
gospodarczej.
Zgodnie z art. 369 ust. 1 p.u.n. o umorzeniu w całości lub części zobowiązań
upadłego sąd orzeka w postanowieniu o zakończeniu postępowania
upadłościowego, na wniosek upadłego. Wniosek o oddłużenie powinien być zatem
zgłoszony w toku postępowania upadłościowego, a orzekanie o nim jest związane
z wynikiem postępowania upadłościowego. Możliwość oddłużenia upadłego jest
zależna od między innymi od przebiegu postępowania upadłościowego (art. 369
ust. 2 pkt 3 p.u.n.).
Przepisy u.k.s.c. przewidują w postępowaniu upadłościowym pobranie od
wniosku o ogłoszenie upadłości opłaty stałej w kwocie 1000 zł, od wniosku
o wszczęcie wtórnego postępowania upadłościowego opłaty stałej w kwocie 200 zł
(art. 3 ust.2 pkt 7 pkt b w z. z art. 74 i 75 u.k.s.c.). Opłatę tę pobiera się przy
wszczęciu postępowania upadłościowego (od wniosku), a nie jak poprzednio pod
rządami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 r.
w sprawie określenia wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 154, poz.
753 ze zm.) po jego zakończeniu - za przeprowadzenie postępowania
upadłościowego.
Od wniosku o umorzenie zobowiązań upadłego nie pobiera się odrębnej
opłaty (art. 3 u.k.s.c.). Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 3 u.k.s.c. opłacie podlega
natomiast skarga kasacyjna od orzeczenia zapadłego w postępowaniu z tego
wniosku w sądzie drugiej instancji.
4
Wysokość opłaty od skargi kasacyjnej ustala się w oparciu o przepisy
u.k.s.c. przewidujące pobranie opłaty w określonej wysokości od pozwu lub
wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub innego postępowania,
chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (art. 18 ust. 2 u.k.s.c.). Ustawa
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie zawiera przepisu określającego
odrębnie wysokość opłaty od skargi kasacyjnej w postępowaniu z wniosku
o umorzenie zobowiązań upadłego po ogłoszeniu upadłości, który wyłączałby
zastosowanie zasady wynikającej z art. 18 ust. 2.
Toczące się w ramach postępowania upadłościowego postępowanie
oddłużeniowe jest postępowaniem zintegrowanym z postępowaniem
upadłościowym pod względem formalnym i merytorycznym, zależnym od jego
wyniku i przebiegu.
W sytuacji, gdy przepisy u.k.s.c. nie przewidują pobrania odrębnej opłaty od
podlegającego rozpoznaniu w toku postępowania upadłościowego wniosku
o umorzenie zobowiązań upadłego, a równoczesne nie wyłączają obowiązku jej
uiszczenia przez ustanowienie ustawowego zwolnienia, podstawą ustalenia
wysokości opłaty od skargi kasacyjnej od zawartego w postanowieniu
o zakończeniu postępowania upadłościowego orzeczenia w tym przedmiocie
stanowi opłata stała przewidywana od wniosku o ogłoszenie upadłości.
Pogląd ten, przyjęty w zaskarżonym postanowieniu zasadnie doprowadził
Sąd Okręgowy do przekonania, że wniesiona przez adwokata skarga kasacyjna
upadłego, od której nie został uiszczona należna opłata stała podlegała odrzuceniu.
Kierując się powyższym Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.
5
db