Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 33/09
POSTANOWIENIE
Dnia 19 sierpnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi G.M. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w K.
z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt[...],
wydanym w sprawie z wniosku S.B.
przy uczestnictwie: [...]
o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 sierpnia 2009 r.,
zażalenia G.M.
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 3 kwietnia 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie w części odrzucającej
skargę o wznowienie postępowania (pkt 3).
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2009 r. Sąd Okręgowy w K. – po
rozpoznaniu skargi G.M. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
postanowieniem tego Sądu z dnia 7 maja 2008 r., wydanym w sprawie z wniosku
S.B. przy uczestnictwie [...] o zasiedzenie – oddalił wnioski skarżącej o zwolnienie
od kosztów sądowych oraz o udzielenie zabezpieczenie, natomiast skargę o
wznowienie postępowania odrzucił.
Sąd Okręgowy stwierdził, że w skardze wniesionej dnia 6 lutego 2009 r. G.M.
powołała się na pozbawienie możności działania, spowodowane naruszeniem art.
510 § 2 k.p.c. przez zaniechanie wezwania jej do udziału w sprawie, i przytoczyła,
że o wyniku postępowania zakończonego postanowieniem z dnia 7 maja 2008 r.
dowiedziała się w dniu 6 listopada 2008 r. podczas przeglądania akt w sekretariacie
Sądu. Zgodnie z art. 407 w związku z art. 524 § 2 k.p.c., skargę o wznowienie, gdy
podstawą jest pozbawienie możności działania, wnosi się w terminie
trzymiesięcznym od dnia, w którym strona dowiedziała się o orzeczeniu kończącym
sprawę merytorycznie. Z akt sprawy o zasiedzenie wynika, że o wydaniu
postanowienia z dnia 7 maja 2008 r. skarżąca wiedziała już w dniu 10 września
2008 r. Świadczy o tym treść pisma skierowanego przez nią w tym dniu do Sądu,
zwłaszcza sformułowanie: „mimo upływu kilku miesięcy od wydania postanowienia
przez Sąd do chwili obecnej nikt z ewentualnych właścicieli nie zgłosił się do nas w
tej sprawie”. Zatem twierdzenia skarżącej o uzyskaniu informacji o orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie dopiero w dniu 6 listopada 2008 r. nie
odpowiadają rzeczywistemu stanowi rzeczy. Bez znaczenia – podkreślił Sąd
Okręgowy – jest natomiast okoliczność czy już w dniu 10 września 2008 r. skarżąca
znała dokładną treść postanowienia, gdyż to nie konkretny wynik postępowania jest
podstawą wznowienia, lecz sam fakt uniemożliwienia zainteresowanemu udziału w
postępowaniu, a termin do wniesienia skargi o wznowienie liczy się od dnia
powzięcia wiadomości o wydaniu orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie,
nie zaś od dnia, w którym skarżący zapoznał się z jego treścią. O fakcie wszczęcia
3
postępowania skarżąca wiedziała zresztą znacznie wcześniej, gdyż w dniu 21
lutego 2007 r. złożyła wniosek o dopuszczenie do udziału w sprawie w charakterze
uczestnika postępowania. Wniosek ten został oddalony postanowieniem Sądu
Rejonowego z dnia 14 marca 2007 r., którego G.M. nie zaskarżyła. Konkludując,
Sąd Okręgowy stwierdził, że skarga o wznowienie została wniesiona po upływie
przepisanego terminu i z tej przyczyny, zgodnie z art. 410 k.p.c., ulega odrzuceniu.
W zażaleniu na postanowienie odrzucające skargę o wznowienie G.M.
zarzuciła naruszenie art. 407 w związku z art. 524 § 2 k.p.c. przez przyjęcie, że
termin do wniesienia skargi biegnie od dnia dowiedzenia się o „wydaniu orzeczenia”
oraz błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że o orzeczeniu
kończącym sprawę merytorycznie dowiedziała się przed dniem 6 listopada 2008 r.
W konkluzji żaląca wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w części
odrzucającej skargę (pkt 3).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Żaląca trafnie zauważa, że ani jej wcześniejsza wiedza o toczącym się
postępowaniu w sprawie o zasiedzenie, ani fakt nie zaskarżenia postanowienia
Sądu pierwszej instancji o odmowie dopuszczenia do wzięcia udziału w sprawie nie
mają znaczenia dla dokonania oceny czy skarga o wznowienie postępowania
została wniesiona w przepisanym terminie. Termin ten bowiem liczy się od dnia,
w którym żaląca dowiedziała się o postanowieniu Sądu Okręgowego z dnia 7 maja
2008 r.
Skargę o wznowienie – jak stanowi art. 407 § 1 k.p.c. – wnosi się w terminie
trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się
o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub
brak należytej reprezentacji – od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej
organ lub jej przedstawiciel ustawowy. W postępowaniu nieprocesowym chodzi
oczywiście o dowiedzenie się o postanowieniu orzekającym co do istoty sprawy
(art. 516 k.p.c.). Żaląca ma rację podnosząc, że w art. 407 § 1 k.p.c. jest mowa
o dowiedzeniu się o wyroku (postanowieniu), nie zaś o dowiedzeniu się o wydaniu
wyroku (postanowienia). Dowiedzenie się o wyroku (postanowieniu) w rozumieniu
powołanego przepisu oznacza natomiast – wbrew odmiennym zapatrywaniom
4
Sądu Okręgowego – uzyskanie informacji o treści tego orzeczenia, a nie o samym
fakcie jego wydania. To bowiem znajomość treści orzeczenia, a nie wiedza
o samym fakcie jego wydania, umożliwia podjęcie decyzji o wniesieniu skargi
o wznowienie postępowania.
Trafnie też zarzuca żaląca, że Sąd Okręgowy swoje stanowisko,
o dowiedzeniu się przez nią najpóźniej w dniu 10 września 2008 r. o prawomocnym
postanowieniu w sprawie o zasiedzenie, wywiódł z analizy pisma skierowanego
w tym dniu do Sądu, ograniczonej – niestety – do jednego zdania wyrwanego
z kontekstu. W piśmie tym żaląca i M.M. zwracali się do Sądu z „.......prośbą o
przekazanie informacji w sprawie osób, ich udziałów i adresów, które uzyskały
w sprawie sygn. akt [...] w drodze zasiedzenia własność kamienicy przy ul. S. 24 w
K......”. W odpowiedzi Sąd Rejonowy pismem z dnia 16 października 2008 r.,
doręczonym żalącej w dniu 22 października 2008 r., poinformował ją, że może
przeglądać akta sprawy. Analiza całego pisma z dnia 10 września 2008 r. nie
pozwala na wyprowadzenie wniosku, że już w dniu jego sporządzenia żaląca znała
treść postanowienia z dnia 7 maja 2008 r. wydanego w sprawie o zasiedzenie.
Wyrażone zatem w zaskarżonym postanowieniu stanowisko o wniesieniu skargi o
wznowienie po upływie przepisanego terminu trzeba uznać za przedwczesne.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 zdanie
pierwsze w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie w części
odrzucającej skargę o wznowienie postępowania (pkt 3).