Sygn. akt
III AUa 665/12
Dnia 13 września 2012 r.
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Roman Skrzypek (spr.) |
|
Sędziowie: |
SSA Janina Czyż SSA Bogumiła Burda |
|
Protokolant |
st.sekr.sądowy M. Piekiełek |
po rozpoznaniu w dniu 13 września 2012 r.
na rozprawie
sprawyz wniosku S. C.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.
o emeryturę
na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w R.
od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu
z dnia 24 kwietnia 2012 r. sygn. akt III U 1179/11
I z m i e n i a zaskarżony wyrok o tyle, że prawo do emerytury przyznaje
S. C. od dnia 1 lipca 2012r.,
II dalej idącą apelację o d d a l a.
Sygn. akt III AUa 665/12
wyroku z 13 września 2012 r.
Decyzją z dnia 21.10.2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., odmówił S. C. prawa do emerytury w obniżonym wieku. ZUS w podstawie rozstrzygnięcia powołał przepisy ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.)
Organ uznał za udowodniony na dzień 1.01.1999 r. ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat 7 miesięcy i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym 14 lat 10 miesięcy i 20 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych.
Nie uznano za pracę w warunkach szczególnych zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. od 25.02.1971 r. do 31.10.1974 r., od 1.11.1974 r. do 31.12.1979 r., od 1.01.1980 r. do 30.09.1980 r., ponieważ wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, natomiast przedłożone oświadczenia, zeznania świadków oraz legitymacja ubezpieczeniowa nie stanowią wystarczającego środka dowodowego dającego podstawę do zaliczenia wymienionych okresów za pracę wykonywana w szczególnych warunkach.
Ponadto jako podstawę odmownej decyzji ZUS wskazał nie rozwiązanie stosunku pracy.
W odwołaniu S. C. wniósł o przeprowadzenie dowodów:
- z legitymacji ubezpieczeniowej wydanej przez (...) M. gdzie rozpoczął pracę 25.02.1971 r. jako traktorzysta;
- z przesłuchania świadków na okoliczność jego pracy w (...) w M. w warunkach szczególnych.
Ostatecznie wniósł o zaliczenie okresów pracy w (...) w M. od 1.11.1974 r. do 31.12.1974 r. oraz od 1.01.1980 r. do 30.09.1980 r. jako pracy w warunkach szczególnych, ponieważ w tych okresach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na stanowisku kierowcy ciągnika, a następnie kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie odwołania.
Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Tarnobrzegu wyrokiem z dnia 24.04.2012 r. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy S. C. prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od daty złożenia wniosku o emeryturę.
Sąd ustalił, że S. C. 15 lipca 2011 r. ukończył 60 lat życia, na dzień 1.01.1999 r. udowodnił ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat 7 miesięcy i 14 dni, w tym 14 lat 10 miesięcy i 20 dni okresów pracy w warunkach szczególnych, które to okoliczności były bezsporne. Bezspornym również było, że nie przystąpił do OFE.
W ocenie Sądu Okręgowego sporną była kwestia czy wnioskodawca na dzień 1.01.1999 r. przepracował 15 lat w warunkach szczególnych.
Na te okoliczności przesłuchał świadków S. H. i T. W. oraz przeprowadził szereg dowodów z dokumentów, w tym ze świadectwa pracy Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. z 6.12.1983 r.
W oparciu o zgromadzony materiał dowodowy uznał, iż wnioskodawca w okresach od 1.11 1974 r. do 31.12.1979 r. i od 1.01.1980 r. do 30.09.1980 r. będąc zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. na stanowiskach kierowcy ciągnika i kierowcy samochodu ciężarowego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace zaliczane na podstawie w/w rozporządzenia w wykazie A dziale VIII pod pozycją 2 i 3 do prac w warunkach szczególnych.
Okres ten po zsumowaniem z uwzględnionym przez ZUS okresem pracy w szczególnych warunkach daje łącznie ponad 15 lat takiej pracy.
W tej sytuacji na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 53, poz. 1227 ze zm.) stwierdził, że wnioskodawca spełnia przesłanki do przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku.
W apelacji od powyższego wyroku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. zarzucił naruszenie art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 i art. 46 ustawy z dnia 17.2.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t. j. z 2009 r. Dz. U. Nr 53, poz. 1227 ze zm.) i art. 233 §1 kpc i wniósł o zmianę kwestionowanego wyroku w całości i oddalenie odwołania wnioskodawcy, względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu apelacji podniesiono przede wszystkim, że na dzień złożenia wniosku wnioskodawca pozostawał w stosunku pracy w SP (...) w N..
Po drugie wnioskodawca ur. (...) - 60 lat życia ukończył (...) , a więc od tej daty ewentualnie można byłoby przyznać emeryturę wnioskodawcy , nie zaś, jak to czyni Sąd I instancji w swym rozstrzygnięciu , od daty złożenia wniosku tj. 11.07.2011 r.
Po trzecie, w ocenie strony pozwanej przeprowadzone przez Sąd I instancji postępowanie nie wykazało w sposób bezsprzeczny iż wnioskodawca w spornych okresach pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach.
Zdaniem ZUS Sąd I instancji powołując się na ogólne świadectwo pracy z 6.12.1983 r. oraz na zeznania świadków popada w sprzeczność, bo świadectwo wymienia stanowisko kierowca – mechanik, natomiast świadkowie zeznali, że pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca ciągnika i samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony.
W odpowiedzi na apelację wnioskodawca S. C. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części określającej datę nabycia prawa do emerytury i orzeczenie, że nabył prawo do emerytury od dnia rozwiązania umowy o pracę w Samodzielnym Publicznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w N. tj. od dnia 1 lipca 2012 r. podzielając w tym zakresie zarzut apelacji.
Odnośnie zarzutu nie udowodnienia przez powoda okresu pracy w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. zaliczonego przez Sąd I instancji jako pracy w szczególnych warunkach w okresie 1.11.1974 r. do 31.12.1979 r. i od 1.01.1980 r. do 30.09.1980 r. - jest bezzasadny, a wobec nie przedstawienia przez pozwanego dowodu przeciwnego oraz nie kwestionowania zeznań świadków na etapie postępowania dowodowego – dowolny.
Dodatkowo wnioskodawca naprowadził, że wpisane przez (...)
w M. w ogólnym świadectwie stanowisko kierowcy-
- mechanika nie wiązało się z wykonywaniem przez niego pracy na stanowisku mechanika. Wpisanie przez pracodawcę w ww świadectwie pracy stanowiska kierowca – mechanik było związane z uzyskaniem przez powoda, w późniejszym czasie bo w dniu 12.10.1978 r. dodatkowych uprawnień tj. tytułu mistrza w zawodzie kierowca – mechanik, co dodatkowo potwierdza fakt, że powód, nie posiadając odpowiednich uprawnień nie mógł już od 25.02.1971 r. wykonywać pracy jako mechanik.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Apelacja organu rentowego okazała się w części uzasadniona, dlatego Sąd II instancji zmienił częściowo zaskarżony wyrok (pkt I), oddalając apelację w pozostałej części jako nieuzasadnioną (pkt II).
Na wstępie należy podzielić stanowisko sądu I instancji, że uprawnienie wnioskodawcy do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych należało rozpoznawać pod kątem uregulowania z art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 53, poz., 1227 ze zm.).
Z ust. 2 art. 184 wynika, że wcześniejsza emerytura przysługuje, w przypadku ubezpieczonych będących pracownikami, po rozwiązaniu stosunku pracy. W przypadku wnioskodawcy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z dniem 30.06.2012 r. (świadectwo SP ZOZ w N. z 30.06.2012 r.), dlatego w uwzględnieniu apelacji organu rentowego, Sąd Apelacyjny zmienił częściowo zaskarżony wyrok orzekając jak w pkt I na podstawie art. 386 § 1 kpc.
Należy zgodzić się ze stanowiskiem ZUS, że Sąd Okręgowy nie był władny przyznać wcześniejszej emerytury od daty złożenia wniosku (pogląd ten podzielił również sam wnioskodawca w odpowiedzi na apelację).
Nie podzielił Sąd Apelacyjny natomiast zarzutu apelacji co do braku przekonywujących dowodów na uznanie okresów pracy w warunkach szczególnych w okresach od 1.11.1974 r. do 31.12.1979 r. oraz od 1.01.1980 r. do 30.09.1980 r.
Fakt wykonywania w tym czasie zawodu traktorzysty i kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony potwierdzili przesłuchani w sprawie świadkowie i brak jest jakichkolwiek dowodów przeciwnych co do ich wiarygodności.
Jeżeli się zważy, że wnioskodawca uprawnienia kierowcy - mechanika uzyskał dopiero z dniem 20.01.1977 r. (dyplom k.42), który to tytuł prawdopodobnie posłużył do zapisu w ogólnym świadectwie pracy (...) M. z dnia 6.12.1983 r. – to zarzut ZUS o niewykazaniu 15 lat pracy w warunkach szczególnych, przy braku jedynie 1 miesiąca i 10 dni – jawi się jako całkowicie chybiony.
Uznając w tej części apelację ZUS za nieuzasadnioną Sąd II instancji orzekł jak w pkt II wyroku, a to na podstawie art. 385 kpc.
Zarządzenie:
1. (...)
2. (...)