Postanowienie z dnia 28 października 2009 r.
II UZ 37/09
W sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych toczącej się na skutek
odwołania od decyzji odmawiającej prawa do emerytury, skarga kasacyjna
przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia, choćby dotyczyła
wyłącznie daty, od której ubezpieczonemu przysługuje prawo do świadczenia
(art. 3982
§ 1 k.p.c.).
Przewodniczący SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca), Sędzio-
wie SN: Małgorzata Gersdorf, Zbigniew Myszka.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 paź-
dziernika 2009 r. sprawy z wniosku Kazimierza K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń
Społecznych-Oddziałowi w B. o emeryturę, na skutek zażalenia organu rentowego
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 maja 2009 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżone postanowienie.
U z a s a d n i e n i e
Postanowieniem z dnia 29 maja 2009 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Gdańsku odrzucił skargę kasacyjną Zakładu Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziału w B. od wyroku tego Sądu z dnia 23 lipca 2008 r. Sąd odwoław-
czy podniósł w szczególności, że na etapie postępowania apelacyjnego, a następnie
kasacyjnego, spór w niniejszej sprawie dotyczył wyłącznie daty, od której Kazimierz
K. powinien otrzymywać emeryturę, a nie samego prawa do tego świadczenia, albo-
wiem zostało ono przyznane ubezpieczonemu wyrokiem Sądu pierwszej instancji z
dnia 14 sierpnia 2007 r., który w tym zakresie nie był kwestionowany przez apelujący
organ rentowy. Dopuszczalność skargi kasacyjnej zależała zatem od wartości
przedmiotu zaskarżenia (art. 3982
§ 1 k.p.c.), a że skarżący, pomimo wezwania
Sądu, wartości tej nie wskazał, twierdząc iż sprawa dotyczy przyznania emerytury,
skarga podlegała odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
2
Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w B. wniósł zażalenie na to posta-
nowienie, domagając się jego uchylenia. Według żalącego się niniejszą sprawę nale-
ży zakwalifikować do spraw o przyznanie emerytury, w których stosownie do treści
art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu
zaskarżenia, albowiem postępowanie sądowe toczyło się na skutek odwołania Kazi-
mierza K. od decyzji odmawiającej prawa do tego świadczenia. Przedmiotem sporu
było zatem prawo do emerytury, czego nie może zmienić zakres zaskarżenia apela-
cyjnego odnoszący się wyłącznie do daty, od której prawo do tego świadczenia przy-
sługuje ubezpieczonemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3982
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w spra-
wach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, w których wartość przed-
miotu zaskarżenia jest niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Jednakże skarga kasacyj-
na przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przy-
znanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpiecze-
nia społecznego. Z przepisu tego wyraźnie wynika, że dopuszczalność skargi kasa-
cyjnej niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia uwarunkowana jest przed-
miotem sporu w sprawie, a nie przedmiotem zaskarżenia. Przy ocenie przedmiotu
sporu w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych w rozumieniu art. 3982
§ 1
k.p.c. decydujący jest przedmiot postępowania sądowego, określony zakresem od-
wołania od decyzji organu rentowego do sądu. Nie budzi wątpliwości, że w niniejszej
sprawie odwołanie dotyczyło decyzji odmawiającej prawa do emerytury i w tym za-
kresie spór został przeniesiony na drogę postępowania sądowego. Jeżeli zaś spór
sądowy, od jego początku wynikającego z odwołania złożonego do Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych, dotyczył prawa do emerytury, to tak określony przedmiot
sporu nie mógł ulec żadnym zmianom po zakończeniu postępowania przed Sądem
pierwszej instancji. Przedmiot zaskarżenia nie jest pojęciem tożsamym z przedmio-
tem sporu, a zatem zaskarżenie wyroku Sądu pierwszej instancji tylko w części doty-
czącej daty, od której emerytura winna być ubezpieczonemu przyznana, pozostaje
bez wpływu na konieczność stwierdzenia, iż niniejsza sprawa dotyczy przyznania
emerytury, wobec czego skarga kasacyjna jest w niej dopuszczalna niezależnie od
wartości przedmiotu zaskarżenia.
3
Z tych względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3941
§ 3 w związku z art.
39816
k.p.c. postanowił jak w sentencji.
========================================