Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 59/09
POSTANOWIENIE
Dnia 6 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z wniosku P. Spółki z o.o.
przy uczestnictwie "Z.J." Spółki z o.o. w upadłości i Banku
o wpis zmiany wierzyciela hipotecznego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 listopada 2009 r.,
zażalenia uczestnika postępowania "ZJ" Spółki z o.o. w upadłości
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 20 kwietnia 2009 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Na wniosek P. referendarz sądowy wpisał do księgi wieczystej zmianę
wierzyciela odnośnie trzech hipotek wpisanych w księdze wieczystej [...]. W
skardze uczestnik „Z.J.” Sp. z o.o. podniósł, że brak podstaw do wpis referendarza
sądowego, gdyż jest on właścicielem nieruchomości obciążonych hipoteką i nie
udzielił zgody na zmianę wierzyciela. Sąd Rejonowy w swoim postanowieniu z dnia
20 grudnia 2007 r., uwzględnił skargę i uchylił zaskarżony wpis. Na skutek apelacji
wnioskodawcy Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie i odrzucił skargę
na wpis referendarza.
W zażaleniu „ZJ” Sp. z o.o. w upadłości zarzucił naruszenie przepisów
postępowania: 1) art. 70, art. 71, art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c.; 2) art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c.
w związku z art. 139 ust.1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r., Prawo upadłościowe i
naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.); 3) art. 375 pkt 5 k.p.c.; 4) art. 61 w zw.
z art. 62, 65 i art. 139 ust.1 Prawa upadłościowego i naprawczego; 5) art. 6268
§ 1 i
2 k.p.c. w związku z art. 6269
k.p.c. Ponadto skarżący zarzucił naruszenie prawa
materialnego art. 95 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r., Prawo bankowe
(j.t. Dz. U. z 2002 r., Nr 72, poz. 665 ze zm.). W związku z podniesionymi
zarzutami skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania lub o wydanie orzeczenia co do istoty sprawy i
oddalenie wniosku P.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Uzasadniony jest zarzut naruszenia prawa materialnego. Jak wynika z art. art.
95 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r., Prawo bankowe (j.t. Dz. U. z 2002 r.,
Nr 72, poz.665 ze zm.). do przeniesienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką
wymagana jest zgoda właściciela nieruchomości, na której została ona
ustanowiona. Nie ulega wątpliwości, że w chwili złożenia wniosku o wpis do księgi
wieczystej właścicielem nieruchomości obciążonych hipoteka, która zabezpieczała
wierzytelności nabyte przez wnioskodawcę, był „ZJ” Sp. z o.o. w upadłości.
To, że spółka ta znajduje się w upadłości nie przekreśliło jej prawa do
wyrażania zgody na zmianę wierzyciela hipotecznego przewidzianej przez
powołane wyżej przepisy Prawa bankowego. Przede wszystkim zwrócić należy
3
uwagę, że zgodnie z art. 61 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe
i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 ze zm.) z dniem ogłoszenia upadłości majątek
upadłego staje się masą upadłości. Skoro masa upadłości służy zaspokojeniu
wierzycieli upadłego, to należy uznać, że wchodzący w jej skład majątek to tylko
aktywa upadłego. W skład masy upadłości nie wchodzą długi upadłego. Oznacza
to, że dług uczestnika „ZJ” Sp. z o.o., którego wierzycielem był Bank nie wchodził
do masy upadłości. Chociaż w razie ogłoszenia upadłości, zgodnie z art. 139 ust. 1
Prawa upadłościowego i naprawczego, gdy tak jak w rozpoznawanej sprawie,
upadły zostanie pozbawiony zarządu, postępowania sądowe i administracyjne
dotyczące masy upadłości prowadzi wyłącznie zarządca, to reguła ta nie dotyczy
wyrażania zgody na zmianę wierzyciela hipotecznego upadłego. Dług związany z tą
wierzytelnością nie jest składnikiem masy upadłości brak wobec tego podstaw, aby
uznać, że w postępowaniu wieczystoksięgowym, dotyczącym wpisu zmiany
wierzyciela tego długu, powinien występować zarządca masy upadłości. W tej
sytuacji mając na uwadze, że ogłoszenie upadłości nie pozbawiło spółki „Z. J.” Sp.
z o.o. przysługującego jej prawa własności nieruchomości, zgodnie z art. 95 ust. 4
i 5 Prawa bankowego, to zgoda tej spółki, a nie zarządcy masy upadłości,
potrzebna jest do wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego. Takie stanowisko co do
osoby uprawnionej do wyrażania zgody na zmianę wierzyciela hipotecznego
przesądza również o zasadności podniesionych w zażaleniu zarzutów naruszenia
prawa procesowego.
Mając na względzie, że zarzuty podniesione w zażaleniu okazały się
uzasadnione Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w związku z art.
39815
k.p.c., orzekł jak w sentencji.

I CZ 59/09

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia