Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 80/09
POSTANOWIENIE
Dnia 19 listopada 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa A.K.
przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu […] i Powszechnemu
Zakładowi Ubezpieczeń Spółce Akcyjnej w Warszawie
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 19 listopada 2009 r.,
zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 15 kwietnia 2009 r.,
I oddala zażalenie;
II nie obciąża powódki kosztami postępowania zażaleniowego
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2009 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
powódki A. K. wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 5 grudnia 2008 r.
Powódka jest następcą prawnym zmarłej E. K. (córki) i wstąpiła do procesu
przeciwko obu pozwanym. Odrzucenie apelacji nastąpiło z powodu braku
wniesienia odpowiedniej opłaty od tego środka odwoławczego przy uwzględnieniu
postanowień art. 1302
§ 3 k.p.c. i art. 370 k.p.c. Sąd bowiem odrzuca apelację bez
wezwania o uiszczenie opłaty, jeżeli apelację wnosi m.in. radca prawny i podlega
ona opłacie stosunkowej, obliczonej od wskazanej przez stronę wartości
przedmiotu zaskarżenia.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 15 kwietnia 2009 r. powódka wnosiła
o jego uchylenie. W uzasadnieniu zażalenia stwierdzono, że powódka uiściła opłatę
podstawową od apelacji i była przekonana, iż ma przymiot strony zwolnionej od
kosztów, ponieważ z takiego zwolnienia korzystała jej poprzedniczka prawna
w procesie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Poprzedniczka prawna powódki A. K. była zwolniona w całości od kosztów
sądowych (postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 19 września 2005 r., k. 77 akt).
Trafnie Sąd Apelacyjny przyjął, że udzielenie zwolnienia od kosztów sądowych nie
rozciąga się na następców prawnych (spadkobierców) strony, którzy po śmierci
strony (zwolnionej od kosztów sądowych) wstępują do procesu na jej miejsce.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych jest ściśle związana z określoną osobą
(osobą fizyczną), której sąd przyznał takie zwolnienie. Zwolnienie od kosztów
sądowych stanowi bowiem zawsze efekt badania sytuacji majątkowej i osobistej
określonej osoby (art. 101 i 102 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych, Dz.U. nr 167 poz. 1398 ze zm.). Ten sam status
procesowy spadkodawczyni i jej następczyni prawnej (powódki) w procesie
odszkodowawczym nie przesądza o tym, że zwolnienie przyznane poprzednikowi
prawnemu odnosi się także do następcy prawnego wstępującego do procesu.
Następca prawny powinien samodzielnie ubiegać się o zwolnienie go od kosztów
3
sądowych na podstawie art. 101 i 102 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. Z ustaleń
Sądu Apelacyjnego wynika to, że powódka A. K. nie wystąpiła z odpowiednim
wnioskiem o zwolnienie jej od kosztów sądowych, a wniosła jedynie opłatę
podstawową (art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.). W tej sytuacji Sąd
Apelacyjny miał uzasadnione podstawy do odrzucenia niewłaściwie opłaconej
apelacji (art. 373 k.p.c. w zw. z art. 1302
§ 3 k.p.c.).
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako
nieuzasadnione (art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.). O kosztach
postępowania zażaleniowego orzeczono przy uwzględnieniu art. 102 k.p.c.