Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 4 grudnia 2009 r.
III KRS 19/09
Niedopuszczalne jest odwołanie od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa
o przedstawieniu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej kandydatury z wnio-
skiem o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego, wniesione
przez osobę, której uchwała nie dotyczy, choćby dotyczyła ona stanowiska sę-
dziego, o które ubiega się osoba odwołująca się.
Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Jerzy Kwaśniewski, Jolanta Strusińska-Żukowska.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 grudnia 2009 r. sprawy
z odwołania Zygmunta D. od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa [...] w sprawie nie-
przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego,
1. o d d a l i ł odwołanie od uchwały [...];
2. odrzucił odwołanie w pozostałej części.
U z a s a d n i e n i e
Sędzia Sądu Rejonowego [...] Zygmunt D. wniósł odwołanie od uchwał Krajo-
wej Rady Sądownictwa z dnia 4 czerwca 2009 r. [...]. Zaskarżoną uchwałą [...] posta-
nowiono nie przedstawić Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej jego kandydatury z
wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego w K. Pozostałe zaskarżone uchwały dotyczą osób, w sto-
sunku do których Rada postanowiła o ich przedstawieniu Prezydentowi RP z wnio-
skiem o powołanie na stanowiska sędziów WSA w K. Te 4 uchwały, pozytywne dla
kandydatów, dotyczyły 4 wolnych stanowisk sędziowskich w WSA w K., o których
zawiadomiono w obwieszczeniu Prezesa NSA z dnia 5 lutego 2009 r. (M.P. Nr 9 poz.
107). O jedno z tych stanowisk ubiegał się skarżący.
W uzasadnieniu uchwały Rada stwierdziła, że skarżący ukończył studia praw-
nicze w 1995 r., po odbyciu aplikacji złożył egzamin sędziowski w 1997 r. uzyskując
2
ocenę bardzo dobrą, następnie był asesorem, a we wrześniu 1999 r. został powołany
na stanowisko sędziego Sądu Rejonowego dla K.N.H. W latach 2000 - 2002 był
przewodniczącym Wydziałów Zamiejscowych w P.: Cywilno - Karnego, a następnie
Grodzkiego. Od lipca 2002 r. orzeka w pełnym wymiarze w Wydziale Cywilnym Sądu
Rejonowego dla K.N.H. W 2005 r. ukończył Szkołę Podyplomową w Zakresie Prawa
Europejskiego dla Sędziów na UMCS w L.
Oceny pracy skarżącego za okres od stycznia do sierpnia 2008 r. dokonała
sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego Grażyna D. Stwierdziła, że spełnia on
formalne przesłanki do zajęcia stanowiska sędziego wojewódzkiego sądu admini-
stracyjnego, jednak na tle przedstawionych materiałów nie ma dostatecznych pod-
staw do formułowania opinii co do jego merytorycznej przydatności.
Na posiedzeniu Kolegium WSA w K. dnia 8 maja 2009 r. skarżący otrzymał 0
głosów „za”, a na Zgromadzeniu Ogólnym sędziów WSA w K. na 29 głosów uzyskał
2 głosy „za”.
Krajowa Rada Sądownictwa na posiedzeniu w dniu 4 czerwca 2009 r. jedno-
myślnie głosowała „przeciw” (20 głosów) i tym samym skarżący nie uzyskał wymaga-
nej bezwzględnej większości głosów „za”.
W odwołaniu skarżący zarzucił naruszenie art. 2, art. 32 i art. 60 Konstytucji,
przez niezastosowanie reguł i kryteriów awansu odpowiadających zasadom równego
dostępu do służby publicznej, równego traktowania, zakazowi dyskryminacji oraz
zasadom demokratycznego państwa prawa urzeczywistniającego zasady sprawie-
dliwości społecznej. Jego zdaniem postępowanie przed Krajową Radą Sądownictwa
stanowiło konkurs, co uzasadnia zaskarżenie pozytywnych uchwał Rady dotyczą-
cych obsadzenia tych stanowisk, o które się ubiegał. Tymczasem w uzasadnieniu
uchwały brak porównania poszczególnych kandydatów. Przy ocenie kandydatów
trzeba brać pod uwagę różne kryteria, w szczególności staż pracy, pracę w różnych
wydziałach, wiek sędziego, poziom jego orzecznictwa oraz opinie kolegium sądu,
zgromadzenia ogólnego i prezesa sądu. Zdaniem skarżącego, gdyby Rada stoso-
wała te kryteria do porównania wszystkich kandydatów do 4 wolnych miejsc w WSA
w K., to powinna przedstawić jego kandydaturę w wnioskiem o powołanie na stano-
wisko sędziego tego Sądu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Odwołanie od uchwały [...], dotyczącej skarżącego, jest nieuzasadnione, a w
pozostałej części jest niedopuszczalne.
Powołując jako podstawę odwołania przepisy art. 2, art. 32 i art. 60 Konstytucji
skarżący usiłuje podważyć zasadność stanowiska Krajowej Rady Sądownictwa.
Tymczasem dokonanie oceny kandydatów jest konstytucyjną (art. 179) i ustawową
(art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, Dz.U.
Nr 100, poz. 1082 ze zm.) kompetencją Rady. Zasadność stanowiska Rady nie pod-
lega kontroli Sądu Najwyższego, chyba że naruszone zostały granice swobodnego
uznania lub przepisy postępowania, jeżeli to naruszenie miało wpływ na stanowisko
zajęte przez Radę. Te okoliczności nie zachodzą w rozpoznawanej sprawie. W
szczególności Rada nie zastosowała kryteriów oceny, które byłyby sprzeczne z art.
2, art. 33 i art. 60 Konstytucji, przy czym zarzut stosowania takich kryteriów nie został
postawiony w odwołaniu. Zarzuty odnoszą się do samej istoty oceny, to jest do spo-
sobu zastosowania należytych kryteriów oceny. To jednak - jak stwierdzono - należy
do prerogatyw Rady. Nie jest prawdziwy zarzut odwołania, że Rada przyjęła tylko 3
kryteria, to jest opinie Kolegium, Zgromadzenia Ogólnego i Prezesa WSA. W uza-
sadnieniu uchwały Rady przedstawione zostały także inne okoliczności dotyczące
skarżącego, w szczególności przebieg jego pracy zawodowej, dodatkowych szkoleń
oraz opinia sędzi NSA.
W odniesieniu do zarzutów związanych z konkursem należy podnieść, że
przepisy regulujące postępowanie przed Radą nie przewidują obowiązku jego prze-
prowadzenia. Konkurs - rozumiany jako postępowanie zakończone jedną uchwałą
odnoszącą się do wszystkich kandydatów - nie jest przewidziany ani w ustawie o
KRS, ani w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 lipca
2007 r. w sprawie szczegółowego trybu działania Krajowej Rady Sądownictwa oraz
postępowania przed Radą (Dz.U. Nr 219, poz. 1623). Rozporządzenie to zostało wy-
dane na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy o KRS, który upoważnił Prezydenta RP do
określenia „szczegółowego trybu działania Rady i postępowania przed Radą”. W wy-
roku z dnia 19 listopada 2009 r., K 62/07 (Dz.U. Nr 202, poz. 1567, z dnia 1 grudnia
2009 r.) Trybunał Konstytucyjny orzekł, że ten przepis w zakresie, w jakim zawiera
zwrot „i postępowania przed Radą” jest niezgodny z art.187 ust. 4 w związku z art. 2
Konstytucji oraz że w tej części traci on moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy
od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw RP. Oznacza to, że rozporządzenie,
w części dotyczącej postępowania przed Radą, zachowuje moc obowiązującą do
4
dnia 1 grudnia 2010 r., chyba że wcześniej to postępowanie zostanie uregulowane w
ustawie. De lege lata o konkursie przed Radą można mówić tylko w potocznym zna-
czeniu tego słowa, to znaczy o kilku odrębnych postępowaniach dotyczących obsa-
dzenia ograniczonej liczby stanowisk, mniejszej niż liczba kandydatów do nich. Są to
jednakże postępowania indywidualne, przy czym w praktyce organ dokonujący oceny
bierze pod uwagę nie tylko okoliczności ściśle związane z poszczególnymi kandyda-
tami, ale także dokonuje ich porównania. Nie zmienia to jednak faktu, że nie mamy tu
do czynienia z jednym postępowaniem, lecz z ich zbiorem. Dlatego odwołanie od
uchwały Rady w sprawie przestawienia kandydatury Prezydentowi przysługuje tylko
tej osobie, której dotyczy ta uchwała i która była stroną postępowania. Nie jest zatem
dopuszczalne odwołanie od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie przed-
stawienia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej kandydatury z wnioskiem o powo-
łanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego wniesione przez osobę, której ona
nie dotyczy, choćby ta uchwała dotyczyła stanowiska sędziego, o które ubiega się
osoba odwołująca się.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.
========================================