Sygn. akt IV CZ 110/09
POSTANOWIENIE
Dnia 8 stycznia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku H. G. i A. G.
przy uczestnictwie Gminy Miasta G.
o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 stycznia 2010 r.,
zażalenia wnioskodawczyni H. G.
na postanowienie Sądu Okręgowego w G.
z dnia 5 czerwca 2009 r., sygn. akt III Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
H. G. i A. G. wniosły o stwierdzenie nabycia przez zasiedzenie niezabudowanej
działki o powierzchni 235 m2 położonej w G. przy ul. G. stanowiącej część działki nr
40/2. Postanowieniem z dnia 21 sierpnia 2008 r. Sąd Rejonowy w G. oddalił wniosek.
Dnia 23 września 2008 r. wnioskodawczynie wniosły apelację od tego postanowienia
wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji. Podkreśliły, że
uprzednio wnosiły o połączenie sprawy do łącznego rozpoznania ze sprawą z wniosku
ich sąsiadów dotyczącego również zasiedzenia części działki nr 40/2. W dniu 18
września 2008 r. dowiedziały się od sąsiada T. O., że poprzedniego dnia odbyła się
rozprawa w Sądzie Rejonowym, w czasie której dowiedział się on, że wniosek H. G. i A.
G. został prawomocnie oddalony dnia 21 sierpnia 2008 r. Na rozprawie przez Sądem
2
Rejonowym, która odbyła się w celu rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do
wniesienia apelacji, H. G. podniosła, że jej córka A. G. dzwoniła do sekretariatu Sądu
Rejonowego i dowiedziała się, że wyznaczona na dzień 11 sierpnia 2008 r. rozprawa nie
odbędzie się z powodu braku określonych dokumentów. Postanowieniem z dnia 27
stycznia 2009 r. Sąd Rejonowy przywrócił termin do wniesienia apelacji.
Postanowieniem z dnia 5 czerwca 2009 r. Sąd Okręgowy w G. odrzucił apelację
jako złożoną po terminie do jej wniesienia. Zdaniem Sądu Okręgowego,
wnioskodawczynie nie uprawdopodobniły przedstawionych okoliczności ani nie
wskazały, że nie złożyły apelacji bez swojej winy.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego wnioskodawczynie wniosły o
uchylenie zaskarżonego postanowienia. Postanowieniem z dnia 18 września 2009 r.
Sąd Okręgowy w G. odrzucił zażalenie A. G. jako wniesione po terminie (art. 370 w
związku z art. 397 § 2 oraz art. 394 § 2 i 3 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.). W
uzasadnieniu wyjaśnił, że wnioskodawczyni A. G. nie złożyła wniosku o doręczenie
postanowienia, a więc termin do wniesienia przez nią zażalenia zaczął biec od dnia
ogłoszenia postanowienia w dniu 5 czerwca 2009 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przewodniczący składu orzekającego w Sądzie Okręgowym po zamknięciu
rozprawy w dniu 5 czerwca 2009 r. ogłosił postanowienie o odrzuceniu apelacji, a
następnie pouczył wnioskodawczynie o przysługiwaniu zażalenia do Sądu Najwyższego,
o konieczności złożenia w tym celu w terminie 7 dni od ogłoszenia postanowienia
wniosku o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie odpisu postanowienia wraz z
uzasadnieniem oraz wniesienia za zażalenia w ciągu 7 dni od dnia doręczenia
postanowienia z uzasadnieniem za pośrednictwem pełnomocnika – adwokata lub radcy
prawnego. Stosownie do tego pouczenia, wnioskodawczyni H. G. wniosła o wydanie
postanowienia wraz z uzasadnieniem. W związku z postanowieniem Sądu Okręgowego
z dnia 18 września 2009 r. o odrzuceniu zażalenia wniesionego przez
wnioskodawczynię A. G., postanowienie tego Sądu z dnia 5 czerwca 2009 r. o
odrzuceniu apelacji uprawomocniło się w stosunku do niej. Sprawia to, że przedmiotem
rozpoznania może być tylko zażalenie wniesione przez wnioskodawczynię H. G.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że podważenie przez sąd
drugiej instancji prawidłowości postanowienia sądu pierwszej instancji o przywróceniu
terminu do wniesienia apelacji powinno ograniczać się do sytuacji, gdy w
okolicznościach sprawy istnieje pewna (oczywista) ku temu podstawa (postanowienie z
3
dnia 25 sierpnia 1999 r., III CKN 695/99, OSNC 2000, nr 3, poz. 51; postanowienie z
dnia 2 sierpnia 2006 r., I UZ 13/06, OSNP 2007, nr 15-16, poz. 238).
W okolicznościach niniejszej sprawy istnieje wspomniana wyżej pewna
(oczywista) podstawa. Po pierwsze, wnioskodawczynie otrzymały wezwanie do
osobistego stawiennictwa na rozprawę, a mimo to nie stawiły się. Twierdzenie
wnioskodawczyń, iż dowiedziały się od sekretariatu wydziału cywilnego w tym Sądzie o
odwołaniu rozprawy, nie zostało zaś uprawdopodobnione. Po drugie, okoliczność, że
wnioskodawczynie przez ponad miesiąc od dnia, w którym miała się odbyć rozprawa,
nie wykazywały zainteresowania sprawą, a następnie dowiedziały się przypadkowo od
sąsiada o odbyciu się rozprawy i wydaniu przez Sąd postanowienia w ich sprawie,
świadczy o niezachowaniu przez nie należytej staranności, jakiej można oczekiwać od
osób właściwie dbających o swoje interesy. W tej sytuacji nie można uznać, że
wnioskodawczynie nie wniosły w terminie apelacji bez swojej winy (art. 168 § 1 k.p.c.)
oraz, że uprawdopodobniły okoliczności uzasadniające wniosek o przywrócenie terminu
(art. 169 § 2 k.p.c.).
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku z
art. 3941
§ 2 i 3 k.p.c.).