Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 19/10
POSTANOWIENIE
Dnia 19 maja 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSA Jan Futro (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta miasta W.
przy uczestnictwie miasta W., B. N., K. N. i D. N.
o stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19 maja 2010 r.,
zażalenia uczestników postępowania B. N., K. N. oraz D. N.
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 19 listopada 2009 r., sygn. akt V Ca (...),
1. odrzuca zażalenie K. N. i D. N.;
2. oddala zażalenie B. N.;
3. zasądza od B. N., K. N. oraz D. N. na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę po 900 (dziewięćset) zł tytułem kosztów
postępowania zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 17 marca 2009 r., Sąd Okręgowy w W. oddalił apelację B.
N., K. N. i D. N. od postanowienia Sądu Rejonowego w W. z dnia 23 czerwca 2008 r. w
przedmiocie stwierdzenia zasiedzenia.
Postanowieniem z dnia 19 listopada 2009 r. Sąd Okręgowy w W. odrzucił skargę
kasacyjną B. N. od wskazanego postanowienia tego Sądu.
W uzasadnieniu Sąd Okręgowy w W. wskazał, że do skargi kasacyjnej, która
wniesiona została w imieniu B. N., K. N. i D. N. przez pełnomocnika będącego
2
adwokatem, nie zostało dołączone pełnomocnictwo, a pełnomocnik wezwany do
uzupełnienia tego braku przedłożył pełnomocnictwo udzielone mu jedynie przez K. N.
oraz D. N.
Z treści tego pełnomocnictwa nie wynikało jednak, aby K. N. udzielił go również w
imieniu B. N.
Na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej B. N. zażalenie wnieśli B. N., K.
N. i D. N. żądając jego uchylenia, ewentualnie zmiany i przekazania skargi kasacyjnej B.
N. do rozpoznania Sądowi Najwyższemu. Wnieśli również o zasądzenie na ich rzecz
solidarnie od wnioskodawcy Skarbu Państwa – Prezydenta W. kosztów postępowania
zażaleniowego według norm przepisanych.
W zażaleniu zarzucili zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 95 § 1 i 96
k.c. przez uznanie, że pełnomocnictwo udzielone adwokatowi przez K. N. nie zostało
udzielone również w imieniu B. N. w sytuacji, gdy udzielenie przez K. N. pełnomocnictwa
do reprezentowania przed Sądem Najwyższym jest czynnością w granicach
umocowania aktem notarialnym z dnia 2 lutego 2006 r. i pociąga za sobą skutki również
dla tej reprezentowanej.
Zarzucono również naruszenie art. 92 i art. 89 § 1 k.p.c. przez uznanie,
że pełnomocnictwo udzielone przez K. N. nie zostało udzielone również w imieniu B. N.
w sytuacji, gdy przed Sądami obu instancji działania K. N. były traktowane, jako własne i
jako B. N., a z treści aktu notarialnego z dnia 2 lutego 2006 r. wynika, że K. N. miał
pełnomocnictwo do reprezentowania B. N. przed wszelkimi Sądami i złożył do akt
sprawy odpis tego pełnomocnictwa.
Wnioskodawca reprezentowany przez Prezydenta W. a zastępowany przez
Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o odrzucenie zażalenia K. N. i D. N.
oraz oddalenie zażalenia B. N.
Wniósł również o zasądzenie na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenia K. N. i D. N. są niedopuszczalne.
Zgodnie z art. 373 i art. 370 w zw. z art. 39821
, art. 3941
§ 3 i art. 13 § 2 k.p.c. w
postępowaniu nieprocesowym zażalenie podlega odrzuceniu przez Sąd Najwyższy,
jeżeli podlegało odrzuceniu przez Sąd drugiej instancji, tj. jeśli zostało wniesione po
upływie przepisanego terminu, nieopłacone lub gdy z innych przyczyn było
niedopuszczalne. Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela pogląd, iż przyczyną
3
niedopuszczalności wniesienia zażalenia na postanowienie jest nieistnienie po stronie
żalącego interesu w zaskarżeniu (gravamen). Interes ten występuje wtedy, gdy żalącego
można uznać za pokrzywdzonego zaskarżanym przez niego postanowieniem. Sytuacja
taka nie występuje ani w przypadku K. N., ani D. N. Postanowienie o odrzuceniu skargi
kasacyjnej dotyczyło bowiem jedynie B. N.
Skargę kasacyjną wniesioną w imieniu K. N. oraz D. N. na obecnym etapie
postępowania należy uznać za wniesioną skutecznie. Odrzucenie skargi kasacyjnej B.
N. w żaden sposób nie oddziaływuje na ich prawa i obowiązki procesowe.
Z tych względów na podstawie powołanych przepisów Sąd Najwyższy orzekł jak
w pkt 1 postanowienia.
Zażalenie B. N. natomiast nie zasługuje na uwzględnienie.
Prawdą jest, że pełnomocnictwo udzielone przez nią w akcie notarialnym z dnia 2
lutego 2002 r. jej synowi K. N. skutecznie umocowywało go do działania w jej imieniu
m.in. przed sądami w sprawach związanych z nieruchomością, co do której
wnioskodawca żądał stwierdzenia zasiedzenia. Pełnomocnictwo to było zatem
pełnomocnictwem procesowym ogólnym (art. 88 k.p.c.) i na jego podstawie K. N., jako
zstępny żalącej był umocowany do działania w jej imieniu przed Sądami obu instancji
(art. 87 § 1 k.p.c.) oraz m.in. do udzielenia w jej imieniu dalszego pełnomocnictwa
procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu (art. 91 pkt 2 k.p.c.), w tym również do
działania przed Sądem Najwyższym (art. 871
k.p.c.).
Jednak Sąd Okręgowy w W. trafnie wskazał, że pełnomocnictwo procesowe
udzielone przez K. N. adwokatowi M. A. do wniesienia skargi kasacyjnej nie może
stanowić skutecznego umocowania do działania w imieniu żalącej. Nie zawiera ono
bowiem oświadczenia K. N., że udziela on temu adwokatowi pełnomocnictwa do
działania przed Sądem Najwyższym również w imieniu B. N.
Jeśli K. N. udzielając pełnomocnictwa chciał skutecznie działać nie tylko w swoim
imieniu, lecz także w imieniu żalącej, powinien zamiar ten ujawnić.
Treść pełnomocnictwa udzielonego adwokatowi M. A. w dniu 2 stycznia 2008 r.
wskazywała, że adwokat ten jest umocowany do działania „przed Sądami wszystkich
instancji” jedynie za K. N. i D. N.
Na rozprawie w dniu 3 stycznia 2008 r. K. N. oświadczył, że on sam występuje
również w imieniu żalącej, przedstawiając wypis aktu notarialnego z dnia 2 lutego 2006
r. zawierającego udzielone mu przez nią pełnomocnictwo. Na tej podstawie można było
uznać, że adwokat M. A. jest umocowany do działania również za żalącą jako jej dalszy
4
pełnomocnik. Pełnomocnictwo z dnia 2 stycznia 2008 r. nie stanowiło jednak
skutecznego umocowania tego adwokata do działania przed Sądem Najwyższym, a
jedynie przed sądami obu instancji (por. uchwała SN z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP
142/07, OSNC 2008 r. Nr 11, poz. 122).
Treść pełnomocnictwa udzielonego adwokatowi A. N. w dniu 5 czerwca 2008 r.
wskazywała, że adwokat ten umocowany jest do działania nie tylko przed sądami
powszechnymi, ale również przed Sądem Najwyższym i to nie tylko za K. N. i D. N., lecz
także za żalącą. W treści pełnomocnictwa wskazano bowiem, że K. N. udzielił go
działając „w imieniu swoim oraz B. N.”.
Skarga kasacyjna w imieniu żalącej, K. N. i D. N. została jednak wniesiona przez
adwokata M. A. Adwokat ten zgodnie z art. 3986
§ 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wezwany
został do uzupełnienia jej braku poprzez złożenie pełnomocnictwa do występowania w
ich imieniu przed Sądem Najwyższym. W przepisanym terminie złożył pełnomocnictwo,
którego treść wskazywała, że jest umocowany do działania przed Sądem Najwyższym
jedynie za K. N. i D. N. Skarga kasacyjna wniesiona przez tego adwokata w imieniu
żalącej podlegała zatem odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
jako skarga, której braków nie usunięto w terminie.
Z tych powodów na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 13 § 2 k.p.c.
Sąd Najwyższy orzekł jak w pkt 2 postanowienia.
Na podstawie art. 520 § 3 k.p.c. oraz art. 105 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., jak
również art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.) koszty zastępstwa procesowego zostały
przyznane na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Według
art. 99 k.p.c. oraz § 13 ust. 2 pkt 2, § 8 pkt 1 i § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie
oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) koszty te wynoszą 2 700 zł, przyjmując za
podstawę ich obliczenia 75% stawki minimalnej skoro radca prokuratorii nie prowadził
sprawy przed Sądem drugiej instancji. Ponieważ w kwestii zasadności odrzucenia skargi
kasacyjnej B. N. wnioski każdego z żalących były takie same i sprzeczne z interesem
wnioskodawcy, koszty te należało przyznać od każdego z żalących w częściach
równych.
Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Najwyższy orzekł jak w punkcie
3 postanowienia.