Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 465/09
POSTANOWIENIE
Dnia 30 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z wniosku T. J.
przy uczestnictwie T. J. i A. C.
o wpis prawa użytkowania wieczystego oraz odrębnej własności budynku w księdze
wieczystej KA1K/(...)/1,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 30 czerwca 2010 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika postępowania A. C.
od postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 27 sierpnia 2009 r., sygn. akt IV Ca
(…),
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w K. postanowieniem z dnia 11 maja 2009 r., po rozpoznaniu
skargi na orzeczenie referendarza z dnia 23 października 2008 r. utrzymał w mocy
zaskarżony wpis prawa użytkowania wieczystego oraz odrębnej własności budynku na
nieruchomości objętej księgą wieczystą KA1K/(...)/1 na rzecz T. i T. małżonków J. na
prawach ustawowej wspólności.
Zaskarżony wpis dokonany został na wniosek T. J. z dnia 10 czerwca 2008 r., a
jego podstawą były dokumenty dołączone uprzednio do wniosku nr Dz. Kw (...)/07
przekazanego przez notariusza do Sądu Rejonowego w dniu 16 października 2007 r.,
2
który wcześniej został prawomocnie oddalony. W postanowieniu z dnia 29 kwietnia 2008
r. referendarz sądowy oddalając wcześniejszy wniosek stwierdził, że nie zostały
uzupełnione jego braki polegające na niedołączeniu oświadczenia T. J. wyrażającego
zgodę w trybie art. 37 kro na nabycie przedmiotu umowy do majątku wspólnego przez
co czynność ta jest bezskuteczna, oraz na nieprzedłożeniu dokumentacji stwierdzającej
istnienie budynku na działce (...)/5. Skarga uczestniczki M. D.-C. na postanowienie
referendarza została odrzucona postanowieniem z 2 czerwca 2008 r., zaś zażalenie na
to postanowienie zostało prawomocnie oddalone. Termin do wniesienia skargi przez
uczestniczkę upłynął 20 maja 2008 r.
W uzasadnieniu postanowienia z dnia 11 maja 2009 r. Sąd Rejonowy wskazał, że
objęta aktem notarialnym z dnia 9 października 2007 r. czynność prawna, po
uzupełnieniu braków, którymi dotknięty był pierwotny wniosek wywołała zamierzone
skutki, a wpis został dokonany prawidłowo.
Apelację od powyższego postanowienia złożył uczestnik A. C., który podniósł, że
wpis ten powinien być dokonany zgodnie z wnioskiem notariusza M. G. z dnia 16
października 2007 r. i w związku z tym zarzucił naruszenie art. 6264
w zw. z art. 6262
§ 5
k.p.c. oraz naruszenie art. 6288
§ 1 i 2 k.p.c. poprzez nierozpoznanie jego wniosku o
wpis.
Sąd Okręgowy w K. zaskarżonym obecnie postanowieniem oddalił apelację.
Odnosząc się do kwestii nierozpoznania wcześniejszego wniosku uczestnika o
wpis stwierdził, że toczące się wcześniej postępowanie o wpis z wniosku zawartego w
akcie notarialnym zakończyło się przed wydaniem postanowienia przez referendarza w
dniu 29 kwietnia 2008 r. Poprzedzające jego wydanie postępowanie toczyło się – wbrew
przekonaniu skarżącego - nie z jego wniosku, lecz zgodnie z § 6 umowy notarialnej z
wniosku kupujących i przy udziale małżonków C. Nie podzielił poglądu uczestnika co do
wykładni art. 6262
§ 5 k.p.c., zgodnie z którym legitymację do złożenia wniosku o wpis
mają osoby w nim wskazane, jednak tylko wówczas, gdy uprzednio nie zachodziła
sytuacja sporządzenia aktu notarialnego, albo wtedy, gdy notariusz wbrew ustawowemu
obowiązkowi nie zawarł w akcie notarialnym takiego wniosku z braku podstaw do
takiego jego rozumienia z uwagi na brzmienie przepisu.
W skardze kasacyjnej wniesionej przez tego uczestnika skarżący zarzucił:
1/ naruszenie art. 62610
i art. 510 § 1 k.p.c. w zw. z art. 208 § 1 pkt 5 k.p.c. w zw. z art.
13 § 2 k.p.c., mające istotny wpływ na wynika sprawy, polegające na błędnym przyjęciu,
iż w postępowaniu wieczystoksięgowym o wpis sąd wzywa do uzupełnia braków
3
wniosku jedynie wnioskodawcę, nie wzywając innych uczestników postępowania,
których praw dotyczy wynik postępowania;
2/ naruszenie art. 6264
k.p.c. w zw. z art. 92 § 4 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo
o notariacie (t. jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.) oraz art. 6262
§ 5 k.p.c.,
mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez nieuznanie za wniosek uczestnika
wniosku o wpis w księdze wieczystej zamieszonego przez notariusza w akcie
notarialnym, w sytuacji gdy - zgodnie z art. 6264
k.p.c. - przekazanie przez notariusza
sądowi wieczystoksięgowemu wypisu aktu notarialnego zawierającego wniosek o
dokonanie wpisu do księgi wieczystej uważa się za złożenie wniosku przez
uprawnionego, a uprawnionym do złożenia wniosku był wobec brzmienia art. 6262
§ 5
również uczestnik A. C.
We wnioskach skargi domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia i
przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Użyte w art. 3983
pkt 2 k.p.c. określenie „uchybienia, które mogły mieć istotny
wpływ na wynik sprawy” oznacza, że na skutek tych uchybień treść zaskarżonego
orzeczenia znacznie odbiega od treści orzeczenia, które powinno w sprawie zapaść.
Wnoszący skargę kasacyjną powinien więc wykazać, że następstwa podnoszonych
wadliwości postępowania w danej sprawie co najmniej współkształtowały treść
zapadłego w niej i z tej przyczyny nieprawidłowego orzeczenia. Chodzi przy tym o takie
jedynie uchybienia procesowe, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Brak
takiego wpływu eliminuje podniesiony zarzut z podstawy kasacyjnej naruszenia
przepisów postępowania.
Uzasadniając wpływ zarzucanych uchybień na treść zaskarżonego postanowienia
skarżący podał, że wobec uznania przez Sąd Okręgowy, że wniosek z dnia 16
październik 2007 r. o dokonanie wpisu nie został przez uczestników należycie
uzupełniony doszło do sytuacji, w której umowa notarialna została zawarta 9 listopada
2007 r. zaś wpis praw z tej umowy został dokonany na rzecz kupujących dopiero w dniu
23 października 2008 r., a w międzyczasie 29 stycznia 2008 r. komornik wniósł o
wpisanie ostrzeżenia o wszczęciu egzekucji z przedmiotowej nieruchomości przeciwko
skarżącemu i wpis taki został dokonany.
Powyższy wywód uzasadniający podstawy wniesionej skargi wskazuje, że
skarżący nie kwestionuje zarówno zasadności jak i treści dokonanego wpisu praw na
rzecz nabywców z przedmiotowej umowy sprzedaży, a zarzuty skargi wiąże z
4
postępowaniem, zakończonym postanowieniem o oddaleniu wniosku o wpis z dnia 16
października 2007 r. Nie twierdzi też, że popełnione w jego przebiegu uchybienia
procesowe mogły mieć wpływ na treść zaskarżonego obecnie postanowienia.
Postanowienie oddalające wcześniejszy wniosek o wpis nie jest jednak przedmiotem
zaskarżenia, a jego kontrola nie należy do kognicji Sądu Najwyższego w ramach
wniesionej skargi.
W tym stanie rzeczy, pozbawiona uzasadnionych podstaw skarga kasacyjna
podlegała oddaleniu zgodnie z art. 39814
k.p.c.