Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 59/10
POSTANOWIENIE
Dnia 27 lipca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku K. C.
przy uczestnictwie R. B.
o wpis hipoteki przymusowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 lipca 2010 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego w S. z dnia 23 lutego 2010 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w S. postanowieniem z dnia 23 lutego 2010 r., zmieniając
postanowienie Sądu Rejonowego w G. o odmowie dokonania hipoteki przymusowej,
orzekł, że koszty postępowania w tej sprawie wnioskodawca i uczestnicy postępowania
ponoszą we własnym zakresie.
W zażaleniu na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania
wnioskodawca zarzucił naruszenie art. 520 § 2 k.p.c. Wniósł o jego uchylenie
i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
Sąd Okręgowy w S. jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
powołał art. 520 § 1 k.p.c. Podkreślił, że interesy wnioskodawcy i uczestników
postępowania były wprawdzie sprzeczne, jednakże uczestnicy postępowania nie dali
żadnych podstaw do wszczęcia postępowania. Skarżący zasadnie zarzucił, że Sąd
Okręgowy w praktyce odwołał się zatem do art. 101 k.p.c. Przepis ten w postępowaniu
nieprocesowym nie ma zaś zastosowania. Sąd Okręgowy nie uzasadnił również, na
gruncie art. 520 k.p.c., z jakich względów wątpliwości co do sposobu rozstrzygnięcia
sprawy uzasadniały nieuwzględnienie żądania zasądzenia kosztów postępowania
zgłoszonego przez wnioskodawcę mimo przyjęcia sprzeczności jego interesów z
interesami uczestników postępowania. Niezależnie od tego zaskarżone postanowienie
odpowiada ostatecznie prawu i zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
W postępowaniu nieprocesowym zasadą jest, że każdy uczestnik postępowania
we własnym zakresie ponosi koszty postępowania związane z udziałem w sprawie.
Odstępstwo od tej zasady uzasadniają jednie przesłanki określone w art. 520 § 2 i § 3
k.p.c. Stanowią je sprzeczność interesów uczestników postępowania lub różny stopień
zainteresowania wynikiem postępowania. Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez
Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 3 grudnia 1959 r., II CR 859/58 zwrot kosztów
postępowania może być pomiędzy uczestnikami postępowania nieprocesowego
orzeczony tylko wówczas, gdy ich prawa lub interesy względem przedmiotu sporu są
przeciwstawne. Postępowanie o dokonanie wpisu hipoteki przymusowej, opierające się
o istnienie odpowiedniego tytułu upoważniającego do dokonania tego rodzaju wpisu, ma
szczególny charakter, gdyż ustanowienie hipoteki leży wyłącznie w interesie
wnioskodawcy. Zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 stycznia 1973
r., III CZP 96/72 (OSNC 1973, nr 9, poz. 146). W tego rodzaju sprawie powinna zatem
znaleźć zastosowanie zasada wyrażona w art. 520 § 1 k.p.c.
Z tego względu zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 3941
§ 2 w zw. z
art. 39814
k.p.c.