Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 27 lipca 2010 r.
III SW 166/10
Państwowa Komisja Wyborcza ma konstytucyjny (art. 2 Konstytucji RP) i
ustawowy obowiązek skorygowania i podania do wiadomości publicznej prawi-
dłowych wyników głosowania na poszczególnych kandydatów na Prezydenta
RP (art. 66c i art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezy-
denta Rzeczypospolitej Polskiej, jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 72, poz. 467
ze zm.), choćby obwieszczona korekta nie miała wpływu na wynik wyborów.
Przewodniczący SSN Romualda Spyt, Sędziowie SN: Bogusław Cudowski,
Zbigniew Myszka (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 27 lipca 2010 r.
sprawy z protestu Krzysztofa Z. z udziałem Państwowej Komisji Wyborczej, Okręgo-
wej Komisji Wyborczej w Warszawie i Prokuratora Generalnego przeciwko wyborowi
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
p o s t a n o w i ł:
wyrazić opinię o zasadności zarzutów protestu oraz że stwierdzone narusze-
nia nie miały wpływu na wynik wyborów.
U z a s a d n i e n i e
W dniu 8 lipca 2010 r. Krzysztof Z. złożył protest wyborczy, w którym wniósł o
„korektę wyników liczbowych II tury wyborów na Prezydenta RP, ze względu na po-
myłkę obwodowej komisji nr 759 w Warszawie, polegającą na niepoprawnym wpisa-
niu na protokole z wynikami wyborów przy nazwisku Kaczyński Jarosław Aleksander
liczby głosów 681 a przy nazwisku Komorowski Bronisław Maria liczby głosów 246”.
Z wyjaśnień złożonych przez Obwodową Komisję Wyborczą nr 759 przekazanych w
dniu 6 lipca 2010 r. do Okręgowej Komisji Wyborczej wynika, że rezultaty kandyda-
tów zostały przez Komisję omyłkowo zamienione, co spowodowało wypaczenie fak-
2
tycznych wyników głosowania wyborców obwodu Nr 759 w Warszawie. Uwzględnie-
nie zarzutów protestu powinno prowadzić do dokonania stosownej korekty wyników
wyborów, co będzie odpowiadało oczekiwaniom grupy wyborców „symbolicznego
zaznaczenia ich decyzji wyrażonej w demokratycznym głosowaniu”.
Ustosunkowując się do protestu Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że
nawet w przypadku nieprawidłowego ustalenia wyników głosowania przez Obwodo-
wą Komisję Wyborczą nr 759 w Warszawie, nie miało to wpływu na wynik wyborów
Prezydenta RP. Wybory prezydenckie wygrał bowiem kandydat, który zdaniem wno-
szącego protest, a wbrew ustaleniom Obwodowej Komisji Wyborczej, uzyskał więk-
szą ilość głosów. Ponadto wnoszący protest nie domaga się stwierdzenia nieważno-
ści wyborów, lecz jedynie skorygowania wyników głosowania w obwodzie nr 759 w
Warszawie. Czynności takiej jednak nie przewiduje ustawa z dnia 27 września 1990
r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (jednolity tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr
72, poz. 467, powoływanej dalej jako ustawa o wyborze Prezydenta lub ustawa).
Prokurator Generalny wniósł o wydanie postanowienia zawierającego opinię,
że zarzut protestu jest uzasadniony, ale naruszenie to „przy tej różnicy w ilości odda-
nych głosów na poszczególnych kandydatów” nie miało wpływu na wynik wyborów.
Według Okręgowej Komisji Wyborczej Nr 23 w Warszawie, dokumenty wybor-
cze zostały złożone w depozycie i mogą być udostępnione wyłącznie na polecenie
sądu lub prokuratury. Mając jednak na uwadze wyjaśnienie Obwodowej Komisji Wy-
borczej Nr 201 w Warszawie, w którym Komisja ta przyznała się do błędnego wpro-
wadzenia liczby głosów oddanych na poszczególnych kandydatów na Prezydenta,
Okręgowa Komisja Wyborcza złożyła w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie za-
wiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Protest jest uzasadniony, ponieważ wyjaśnienie Przewodniczącego Obwodo-
wej Komisji Wyborczej Nr 759 w Warszawie i jego zastępcy z dnia 6 lipca 2010 r.
przyznaje, że doszło do „odwrotnego” przypisania (zamiany) liczby głosów uzyska-
nych w głosowaniu w tym obwodzie wyborczym obu kandydatom na Prezydenta i
wyraziła „głęboki żal z powodu zaistniałej pomyłki”. Tego typu niedopuszczalne, nie-
budzące wątpliwości i przyznane naruszenie przepisów ustawy o wyborze Prezy-
denta, wynikające - wedle wymienionego wyjaśnienia - z „zagorzałej i intensywnej
3
dyskusji na temat ważności bądź też nieważności niektórych z głosów oddanych
przez wyborców” może wyczerpywać znamiona czynu karalnego z art. 248 § 1 pkt 4
k.k., który stanowi o przestępstwie dopuszczenia się oczywistych nadużyć przy obli-
czaniu głosów w tym obwodzie wyborczym wskutek podania nieprawdziwych (fał-
szywych), bo „wzajemnie zamienionych” wyników głosowania na obu kandydatów na
Prezydenta i powinno być przedmiotem stosownego postępowania karnego. To kwa-
lifikowane naruszenie stanowiło także złamanie przepisów ustawy o wyborze Prezy-
denta w zakresie ustalenia wyników głosowania w Obwodowej Komisji Wyborczej Nr
759 w Warszawie (art. 61 ust. 1 pkt 5 ustawy), a w dalszej konsekwencji w zakresie
ustalenia wyników głosowania w Okręgowej Komisji Wyborczej Nr 23 w Warszawie
(art. 66 ust. 1 ustawy) i ostatecznie w odniesieniu do wyników podanych w obwiesz-
czeniu Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 5 lipca 2010 r. o wynikach ponownego
głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 122,
poz. 828 w związku z art. 66c i art. 70 ust. 3 ustawy). Powyższe oznaczało, że za-
rzuty protestu były uzasadnione, tyle że opisane naruszenie przepisów ustawy o wy-
borze Prezydenta nie miało wpływu na wynik wyboru kandydata na Prezydenta, który
wygrał te wybory bez względu na stwierdzoną zamianę głosów oddanych na obu
kandydatów.
Skład opiniujący Sądu Najwyższego nie podzielił stanowiska Państwowej Ko-
misji Wyborczej o braku ustawowych możliwości skorygowania błędnie podanych
(zamienionych) wyników głosowania na poszczególnych kandydatów na Prezydenta
w Obwodowej Komisji Wyborczej Nr 759 w Warszawie i obowiązku precyzyjnego
podania łącznych wyników ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta. Po
zakończeniu postępowania karnego wyniki te mogą i powinny być objęte stosownym
sprostowaniem w obwieszczeniu Państwowej Komisji Wyborczej, z potencjalną moż-
liwością obarczenia cywilną odpowiedzialnością odszkodowawczą za poniesione
koszty sprostowania osób odpowiedzialnych za ten kwalifikowany incydent wyborczy,
którym pozbawili się oni zdolności i godności zaufania wymaganych od członków
komisji wyborczych. Oznacza to, że Państwowa Komisja Wyborcza ma konstytucyjny
(art. 2 Konstytucji RP) i ustawowy obowiązek skorygowania i podania do wiadomości
publicznej prawidłowych wyników głosowania na poszczególnych kandydatów na
Prezydenta RP (art. 66c i art. 70 ust. 3 ustawy o wyborze Prezydenta), choćby ob-
wieszczona korekta nie miała wpływu na wynik wyborów prezydenckich.
4
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji (art.75
ust. 2 ustawy o wyborze Prezydenta).
========================================