Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 12/10
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 września 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło (przewodniczący)
SSN Romualda Spyt
SSN Andrzej Wróbel (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa R. Polska Spółki Akcyjnej w Warszawie
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
z udziałem zainteresowanej B. W.
o wstrzymanie dostaw energii elektrycznej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 września 2010 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 22 października 2009 r.,
1. oddala skargę kasacyjną,
2. zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę
120 (sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes Urzędu) decyzją z dnia 31
października 2007 r. stwierdził, że wstrzymanie w dniu 6 lutego 2007 r.
dostarczania energii elektrycznej do nieruchomości położonej przy ul. J. 43 przez
RWE Stoen S.A. (powódka) było nieuzasadnione. Prezes Urzędu ustalił, że
pismem z dnia 6 grudnia 2006 r. powódka wezwała B. W. (wnioskodawczyni) do
zapłaty w ciągu 7 dni od otrzymania pisma zaległej należności wynoszącej 1327,95
zł informując, że w przypadku nieuregulowania wymienionej należności, sprawa
zostanie skierowana do sądu. W piśmie zabrakło pouczenia o skutkach
nieuregulowania zaległych opłat w postaci wstrzymania dostaw i wypowiedzenia
umowy o dostarczanie energii elektrycznej, nieprawidłowo wyznaczono termin
uiszczenia zaległości, a ponadto podana kwota należności obejmowała opłatę za
badania laboratoryjne licznika energii elektrycznej, podczas gdy zaległości z takimi
należnościami nie uzasadniają wstrzymania dostarczania energii elektrycznej. W
kolejnym piśmie powódki z 11 grudnia 2006 r., prawidłowo pouczono
wnioskodawczynię o skutkach nieuregulowania zaległych należności, lecz
nieprawidłowo wyznaczono termin zapłaty. Wezwanie do zapłaty pod rygorem
wstrzymania dostarczania energii w dalszym ciągu opiewało na kwotę obejmującą
opłatę za badania laboratoryjne licznika energii elektrycznej. Pismo z dnia 10
stycznia 2007 r. stanowiło wezwanie do zapłaty kwoty 399,55 z tytułu badania
laboratoryjnego licznika. Orzekając, że wstrzymanie dostarczania energii
elektrycznej było nieuzasadnione Prezes Urzędu przyjął, że skuteczne doręczenie
pism z 6 i 11 grudnia 2006 r. powinno mieć postać doręczenia za zwrotnym
potwierdzeniem odbiory, zaś powódka przedstawił jedynie kopię wyciągu z księgi
pocztowej, zawierającej potwierdzenie wysłania powiadomień. Powyższe pisma
wysyłane była na adres wnioskodawczyni listami poleconymi bez zwrotnego
poświadczenia odbioru. Powódka nie wykazała zatem, by wnioskodawczyni
otrzymała wezwanie do uregulowania zaległych opłat za dostarczoną energię i
wyświadczone usługi przesyłowe na dwa tygodnie przed wyznaczonym przez
powódkę terminem wstrzymania dostarczania energii.
Powódka zaskarżyła decyzję Prezesa Urzędu odwołaniem, zarzucając
naruszenie art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego w związku z art. 61 k.c., ponieważ
3
wnioskodawczyni nie kwestionowała faktu otrzymania wyżej wymienionych pism,
była świadoma istnienia zaległości, zaś kwestionowanie wysokości należności nie
zwalniało jej z obowiązku zapłaty, a ponadto wstrzymanie dostaw energii nastąpiło
po upływie blisko dwóch miesięcy od doręczenia pisma z dnia 11 grudnia 2006 r.,
zaś wyznaczony przez powódkę termin uwzględniał czas doręczenia przesyłek
przez pocztę.
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2008 r. oddalił odwołanie
powódki. Zdaniem Sądu Okręgowego z art. 6 ust. 3 ustawy Prawo energetyczne
wynika, że aby wstrzymanie dostaw energii było uzasadnione, konieczne jest
kumulatywne spełnienie następujących przesłanek: 1) opóźnienie w zapłacie
należności za energię powinno wynosić co najmniej miesiąc, 2) odbiorca powinien
zostać powiadomiony na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy; 3) od momentu
powiadomienia odbiorcy bezskutecznie upłynął dwutygodniowy termin na
uregulowanie należności z tytułu dostaw energii elektrycznej. Nie spełnienie choć
jednej z wymienionych powyżej przesłanek powoduje zaś, że wstrzymanie dostaw
energii jest nieuzasadnione. Następnie Sąd Okręgowy przyjął, że pisma kierowane
przez powódkę do wnioskodawczyni nie spełniały przesłanek z art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego. Wyznaczony w piśmie z 11 grudnia 2006 r. termin był zbyt krótki,
gdyż nie był liczony od daty doręczenia pisma wnioskodawczyni, lecz od daty
wysłania pisma przez powódkę. Sąd Okręgowy stwierdził także, że powiadomienie
powinno zawierać podpis osoby uprawnionej do składania oświadczeń woli w
imieniu powódki, a pismo z 11 grudnia 2006 r. takiego podpisu nie zawierało.
Ponadto, zdaniem Sądu Okręgowego dla skutecznego rozpoczęcia biegu
dwutygodniowego terminu od wezwania do uiszczenia zaległości z tytułu
dostarczonej energii elektrycznej do wstrzymania dostaw energii, konieczne jest
wykazanie, że stosowne oświadczenie woli przedsiębiorstwa energetycznego
zostało złożone odbiorcy energii w sposób, który umożliwia drugiej stronie
zapoznanie się z jego treścią. Wysyłając oświadczenia za pomocą poczty,
przedsiębiorstwo energetyczne powinno wykazać, że pismo z tym oświadczeniem
dotarło do drugiej strony w taki sposób, aby mogła się z nim zapoznać, a jeżeli
znaczenie ma moment doręczenia oświadczenia, to powinno wykazać chwilę, w
4
której doręczenie to nastąpiło. Udowodnienie tych okoliczności jest zaś możliwe
poprzez przedstawienie zwrotnego poświadczenia odbioru.
Powódka zaskarżyła powyższy wyrok Sądu Okręgowego apelacją,
zarzucając naruszenie art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego, art. 6 ust. 3a w
związku z art. 73 § 1 i 74 k.c., art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego w związku z art.
61. k.c. oraz art. 233 § 1 k.p.c., art. 299 w związku z art. 231 k.p.c. oraz art. 328 § 2
k.p.c.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 22 października 2009 r., oddalił apelację
powódki. Zdaniem Sądu Apelacyjnego pismo kierowane do odbiorcy energii
elektrycznej, w którym wzywa się go do zapłaty zaległości pod sankcją wstrzymania
dostaw energii, nie jest oświadczeniem woli, ale oświadczeniem wiedzy, ponieważ
dopiero po upływie terminu, o którym mowa w art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego
przedsiębiorstwo energetyczne będzie mogło złożyć oświadczenie woli o
wypowiedzeniu umowy lub wstrzymać dostarczanie energii elektrycznej. Sąd
Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu Okręgowego, że ani wezwanie z 6 grudnia
2006 r. ani pismo z 10 stycznia 2007 r. nie odpowiadały wymaganiom określonym
w art. 6 ust. 3 a Prawa energetycznego. Odmiennie jednak ocenił pismo powódki z
11 grudnia 2006 r., uznając że zawierało ono wszystkie istotne informacje, o
których mowa w art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego. Za sporną kwestię Sąd
Apelacyjny uznał jedynie sposób, w jaki powódka określiła termin, w którym
wnioskodawczyni była zobowiązana do uiszczenia zaległości. Sąd Apelacyjny
przyjął, że przedsiębiorstwo energetyczne może wyznaczyć w zawiadomieniu, o
którym mowa w art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego, konkretną datę, od której
wstrzyma dostarczanie energii, o ile zawiadomienie to zostanie doręczone w
terminie wynoszącym nie mniej niż dwa tygodnie przed nadejściem wyznaczonej
daty. Początek biegu terminu nie może nastąpić przed uzyskaniem przez odbiorcę
informacji o możliwości wstrzymania dostaw energii. Sąd Apelacyjny przyjął, że w
braku wyraźnego stanowiska ustawodawcy w tym zakresie, należy przyjąć, że
dwutygodniowy termin rozpoczyna bieg od daty doręczenia wezwania. Jednakże na
przedsiębiorstwie energetycznym spoczywa ciężar wykazania, że między
doręczeniem a wstrzymaniem dostaw energii upłynął bezskutecznie termin dwóch
tygodni na uiszczenie zaległości. Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko powódki, że
5
Prawo energetycznego nie nakłada obowiązku doręczenia wezwania do uiszczenia
zaległości z tytułu dostarczonej energii elektrycznej za zwrotnym potwierdzeniem
odbioru. Musi jednak liczyć się z obowiązkiem wykazania, że wezwanie dotarło do
odbiorcy energii w odpowiednim terminie. Tymczasem w niniejszej sprawie
powódka przedstawiła jedynie dowód nadania wezwania w dniu 11 grudnia 2006 r.
na adres wnioskodawczyni, ale nie wykazała, że zainteresowana otrzymała pismo
w odpowiednim terminie. Takim dowodem nie jest zdaniem Sądu Apelacyjnego
oświadczenie wnioskodawczyni w jednym z pism procesowym, że w dniu 14
grudnia 2006 r. otrzymała od powódki pismo w sprawie zaległych opłat, gdyż z
oświadczenia tego nie wynika, czy otrzymane pismo pochodziło z 6 grudnia, czy 11
grudnia 2006 r. Nawet gdyby przyjąć, że w dniu 14 grudnia 2006 r.
wnioskodawczyni otrzymała pismo z dnia 11 grudnia, to wyznaczony w tym piśmie
termin zapłaty zaległości pod rygorem wstrzymania dostaw energii był krótszy niż
termin dwóch tygodni wynikający z art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego. W tych
okolicznościach powódka nie zachowała trybu określonego w art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego, zatem nie ma podstaw do kwestionowania prawidłowości
zaskarżonej decyzji.
Powódka zaskarżyła powyższy wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną,
zarzucając naruszenie art. 6 ust. 3a w związku z art. 6 ust. 1 Prawa
energetycznego poprzez nieuprawnione przyjęcie, że nie zostały spełnione
kumulatywne przesłanki wymienione w tym przepisie oraz naruszenie art. 6 ust. 3a
Prawa energetycznego poprzez błędną wykładnię i nieuzasadnione przyjęcie, że
wyznaczenie terminu do zapłaty w formie oznaczenia daty upływu tego terminu
wymaga doręczenia pisma zawierającego tak określony termin na nie mniej niż
czternaście dni przed jego nadejściem, mimo iż rzeczywisty termin do uiszczenia
należności i oczekiwanie powódki na zapłatę są dłuższe niż dwa tygodnie. Ponadto
zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie art. 229 w związku z art. 231 k.p.c.
poprzez nieuwzględnienie przyznanego przez zainteresowaną faktu otrzymania w
dniu 14 grudnia 2007 r. pisma będącego wezwaniem do uiszczenia zaległości z
tytułu dostarczonej energii elektrycznej w rozumieniu art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego oraz art. 7, 75 i 77 k.p.a. poprzez przyjęcie, że to na powódce
ciążył obowiązek udowodnienia w toku postępowania administracyjnego
6
dochowania obowiązków określonych w art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego.
Powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy
do ponownego rozpoznania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w
całości przez orzeczenie co do istoty sprawy i uwzględnienie apelacji powoda w
całości oraz zasądzenie kosztów postępowania.
Prezes Urzędu w odpowiedzi na skargą kasacyjną powódki wniósł o jej
oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
1. Skarga kasacyjna powódki nie jest uzasadniona, zaś wyrok Sądu
Apelacyjnego odpowiada prawu.
2. Nieuzasadniony jest zarzut naruszenia art. 229 w związku z art. 231 k.p.c.
poprzez nieuwzględnienie przyznanego przez zainteresowaną faktu
otrzymania w dniu 14 grudnia 2007 r. przypomnienia w trybie art. 6 ust. 3a
Prawa energetycznego, ponieważ Sąd Apelacyjny uznał doręczenie w dniu
14 grudnia 2006 r. za skuteczne. Z tych samych powodów Sąd Apelacyjny
nie naruszył przepisów o rozkładzie ciężaru dowodu, aczkolwiek błędnie
wyjaśnił w uzasadnieniu wyroku, że to na powódce spoczywa ciężar
udowodnienia, że w przypadku wyznaczenia dokładnej daty uiszczenie
zaległych opłat pod rygorem wstrzymania dostarczania energii,
wnioskodawczyni otrzymała stosowne wezwanie na co najmniej dwa
tygodnie przed upływem tego terminu. Ciężar dowodu w tym zakresie,
analogicznie jak w sprawach z zakresu ochrony konkurencji (wyrok SN z 19
sierpnia 2009 r., sygn. akt III SK 5/09), spoczywa na Prezesie Urzędu, do
którego należy wykazanie, że wstrzymanie dostarczania energii było
nieuzasadnione. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne
przedstawia dowód nadania stosownej przesyłki na adres odbiorcy
zalegającego z zapłatą za świadczenia objęte dyspozycją art. 6 ust. 3a
Prawa energetycznego, to Prezes Urzędu powinien ustalić, kiedy
przedmiotowe wezwanie zostało doręczone adresatowi.
3. W okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy bezzasadny jest również
zarzut naruszenia art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego. Przepis ten wyważa
7
między interesami stron umowy sprzedaży energii elektrycznej. obwarowując
dodatkowymi ograniczeniami możliwość wstrzymania dostarczania energii
elektrycznej przez dostawcę. Wprowadzenie takich ograniczeń podyktowane
jest cywilizacyjnym znaczeniem dostępu do energii elektrycznej we
współczesnym społeczeństwa oraz dotkliwymi skutkami wstrzymania dostaw
dla niesumiennego odbiorcy. Skutki te są często nieproporcjonalne w
stosunku do szkody, jaką ponosi dostawca energii wskutek opóźnienia w
zapłacie należności za dostarczoną energię. Stąd konieczność
poinformowania odbiorcy energii o możliwości wstrzymania dalszych dostaw
energii elektrycznej, bez względu na powód opóźnienia, w przypadku
bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego. Wyważenie interesów dostawców i odbiorców energii nie
może jednak prowadzić do obwarowania możliwości skorzystania z
uprawnienia do wstrzymania dostaw energii wymogami, które nie znajdują
uzasadnienia w ratio legis unormowania wynikającego z art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego.
4. Z ustaleń poczynionych przez Sąd Apelacyjny, którymi związany jest Sąd
Najwyższy wynika, że pismo z dnia 11 grudnia 2006 r. zostało doręczone
zainteresowanej w dniu 14 grudnia 2006 r., wyznaczony w nim termin
zapłaty upływał 27 grudnia 2006 r., termin ten upłynął bezskutecznie, zaś
powódka wstrzymała dostawy energii w dniu 6 lutego 2007 r. Sporne w
niniejszej sprawie jest, czy dostawca energii może skorzystać z prawa do
wstrzymania dostarczania energii tylko w przypadku wezwania odbiorcy
energii do uiszczenia zaległości odpowiadającego dokładnie wymogom
ustanowionym w art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego, czy też dostawca
energii może skorzystać z tego prawa także w przypadku wadliwego
poinformowania odbiorcy energii o konsekwencjach nieuiszczenie zaległości
z tytułu dostarczonej energii. Zdaniem Sądu drugiej instancji, aby
wstrzymanie energii nie zostało uznane za nieuzasadnione, konieczne jest
by wezwanie odbiorcy energii do uiszczenia zaległych opłat było zgodne z
dyspozycją art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego. Jakiekolwiek naruszenie
wymogów przewidzianych w tym przepisie w odniesieniu do treści wezwania
8
powoduje, że jest ono nieskuteczne, a wstrzymanie dostaw energii jest
nieuzasadnione bez względu na to, czy nastąpiło przed upływem terminu 14
dni liczonych od doręczenia wezwania odbiorcy energii, czy też po upływie
tego terminu. W tym ujęciu jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne wyznaczy
odbiorcy energii inny termin niż 14 dni, nie może skorzystać z prawa do
jednostronnego wstrzymania dostaw energii. Z kolei powód, że wstrzymanie
dostaw energii jest uzasadnione, jeżeli odbiorca energii otrzymał wezwanie
do uiszczenia zaległości, bezskutecznie upłynął ustawowy termin 14 dni,
nawet gdy dostawca energii błędnie wyznaczył krótszy termin, lecz faktyczne
wstrzymanie dostaw miało miejsce już po upływie terminu z art. 6 ust. 3a
Prawa energetycznego.
5. Zgodnie z art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego przedsiębiorstwo
energetyczne może wstrzymać dostarczania energii elektrycznej, gdy
spełnione są następujące przesłanki: 1) odbiorca zwleka z zapłatą za
pobraną energię albo świadczone usługi przez okres co najmniej miesiąca
po upływie terminu płatności, 2) odbiorca został poinformowany przez
przedsiębiorstwo energetyczne o zamiarze wypowiedzenia umowy, 3)
informacja została przekazana pisemnie, 4) odbiorcy wyznaczono
dodatkowy termin zapłaty. Przepis ten wyczerpująco określa warunki, od
spełnienia których uzależnione jest powstanie po stronie przedsiębiorstwa
energetycznego uprawnienia do wstrzymania dostarczania energii. Na
przedsiębiorstwie energetycznym, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Prawa
energetycznego ciąży obowiązek informacyjny o określonej treści. Jeżeli
zmierza wstrzymać dostarczanie energii bez ryzyka uznania takiego
wstrzymania za nieuzasadnione, ma obowiązek poinformować na piśmie
odbiorcę energii o zamiarze wypowiedzenia umowy sprzedaży energii.
Przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Prawa
energetycznego nie musi przy tym w każdym przypadku wskazywać, że w
przypadku bezskutecznego upływu terminu wypowie przedmiotową umowę.
Może ograniczyć się do pouczenia odbiorcy energii, że po upływie
dodatkowego terminu, o którym mowa w art. 6 ust. 3a Prawa
energetycznego wstrzyma się z dostarczaniem energii elektrycznej, bez
9
wypowiadania umowy sprzedaży. Jednostronne wypowiedzenie umowy jest
bowiem dalej idącym uprawnieniem od powstrzymania się od jej realizacji, w
sytuacji gdy druga strona umowy nie wykonuje ciążących na niej
zobowiązań. Ponadto, gdyby wstrzymanie dostarczania energii było
uzależnione od wypowiedzenia umowy sprzedaży energii, niemożliwe byłoby
zrealizowanie dyspozycji art. 6 ust. 3b Prawa energetycznego, nakazującego
niezwłoczne wznowienie dostarczania energii elektrycznej, jeżeli ustały
przyczyny uzasadniające wstrzymanie jej dostarczania. Przepisy ustawy
zastrzegają dla powiadomienia odbiorcy energii formę pisemną. Nie
określają natomiast, w jakiej formie pismo informujące o możliwości
wstrzymania dostaw energii elektrycznej ma zostać dostarczone odbiorcy. W
tym zakresie Sąd Najwyższy podziela stanowisko doktryny, zgodnie z którym
dozwolona jest każda forma doręczenia powiadomienia odbiorcy. Do
stwierdzenia doręczenia nie jest konieczne wysłanie potwierdzenia za
zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Niewątpliwie, jak trafnie przyjął Sąd
Apelacyjny, wykorzystanie w tym celu przesyłki poleconej jest wystarczające
do wykazania, że powiadomienie zostało odbiorcy doręczone. Potwierdzenie
odbioru takiego powiadomienia przez odbiorcę energii bezpośrednio, bądź w
sposób odpowiadający instytucji doręczenia zastępczego, rozpoczyna bieg
dodatkowego terminu czternastu dni, po upływie którego dostawca energii
elektrycznej może wstrzymać dostawy.
6. Dodatkowo, w myśl art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego przedsiębiorstwo
energetyczne zobligowane jest wyznaczyć w piśmie informującym o takim
zamiarze dodatkowy termin do zapłaty należności. Jeżeli przedsiębiorstwo
energetyczne nie poinformuje o zamiarze wypowiedzenie umowy sprzedaży
energii lub o zamiarze wstrzymania dostarczania energii lub nie wyznaczy
dodatkowego terminu, wstrzymanie dostarczania energii jest
nieuzasadnione. Analogicznie jest w przypadku, gdy wstrzymanie
dostarczania energii ma miejsce przed upływem terminu, o którym mowa w
art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego.
7. Przepis art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego ogranicza się do ustanowienia
obowiązku wyznaczenia dodatkowego terminu, który wynosi dwa tygodnie.
10
Przepis ten milczy o zasadach obliczania tego terminu. Sąd Najwyższy w
pełni podziela stanowisko Sądów orzekających w niniejszej sprawie, zgodnie
z którym termin ten rozpoczyna swój bieg od daty doręczenia stosownego
wezwania odbiorcy energii do uiszczenia zapłaty za energię elektryczną. To
jednak, czy termin ten – w przypadku określenia konkretnej daty, do której
odbiorca powinien uiścić należności o których mowa w art. 6 ust. 3a ustawy
– został wyznaczony poprawnie (to jest czy wskazana data upływa na dwa
tygodnie licząc od daty doręczenia pisma informującego o zamiarze
wypowiedzenia umowy sprzedaży energii) nie oznacza, że materializacja
uprawnienia do wstrzymania dostarczania energii uzależniona jest od
prawidłowego wyznaczenia terminu. Okoliczność ta ma znaczenie z
perspektywy oceny, czy wstrzymanie dostaw energii w konkretnym
przypadku było uzasadnione.
8. Podczas gdy poinformowanie o możliwości wstrzymania dostarczania energii
ma nakłonić odbiorcę do uiszczenia zaległych opłat za dostarczanie energii
elektrycznej, dodatkowy termin, liczony od daty doręczenia pisma
informującego o zamiarze wstrzymania dostarczania energii elektrycznej
podyktowany jest względami ochrony słabszej strony umowy sprzedaży
energii elektrycznej, czyli konsumenta usługi określonej w tej umowie. Ratio
legis nałożenia takiego obowiązku informacyjnego, jak przewidziany w art. 6
ust. 3a Prawa energetycznego, na dostawcę energii elektrycznej polega na
uświadomieniu odbiorcy istnienia zaległości, gdy powstała ona wskutek
przeoczenia lub okoliczności życiowych oraz umożliwieniu zabezpieczenia
odpowiednich środków na pokrycie powstałej zaległości. Do realizacji tego
celu nie jest konieczne pozbawienie dostawcy energii elektrycznej
możliwości wstrzymania dostaw energii nierzetelnemu odbiorcy, gdy
dodatkowy termin, o którym mowa w art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego
został błędnie określony. Stąd też mając na względzie wskazaną powyżej
konieczność wyważania między interesami dostawców i odbiorców energii
Sąd Najwyższy w obecnym składzie przyjmuje, że jeżeli przedsiębiorstwo
energetyczne wyznaczyło błędnie termin dodatkowy na uiszczenie
zaległości, lecz dostarczanie energii wstrzymało po upływie terminu
11
obliczonego zgodnie z przyjętą w niniejszej sprawie przez Sądy obu instancji
interpretacją art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego, to wstrzymanie
dostarczania energii elektrycznej nie było nieuzasadnione. Powyższy pogląd
znajduje zastosowanie tylko w tych sprawach, w których błędne
wyznaczenie terminu polegało na wskazaniu konkretnej daty, która ze
względu na dzień doręczenia odbiorcy pisma dostawcy energii nadeszła
przed upływem dwóch tygodni liczonych zgodnie z interpretacją art. 6 ust. 3a
Prawa energetycznego przyjętą w niniejszej sprawie, natomiast data ta
została wyznaczona w taki sposób, że przedsiębiorstwo energetyczne mogło
racjonalnie oczekiwać, że pismo informujące o zamiarze wstrzymania
dostaw energii dotrze do odbiorcy w terminie pozwalającym na zakończenie
biegu dwóch tygodni, o których mowa w art. 6 ust. 3a ustawy w dniu
wyznaczonym w przedmiotowym wezwaniu.
9. Mimo, iż wyrok Sądu Apelacyjnego został oparty na odmiennej ocenie
skutków nieprawidłowego wyznaczenia terminu, o którym mowa w art. 6 ust.
3a Prawa energetycznego, orzeczenie nie narusza prawa, gdyż z ustaleń
faktycznych poczynionych w sprawie wynika, że wystosowane przez powoda
wezwanie do uiszczenia zaległości opiewało na kwotę obejmującą
należności z innego tytułu, niż objęte zakresem normowania wskazanego
powyżej przepisu (opłata za badania laboratoryjne licznika energii
elektrycznej). Ze względu na wskazane powyżej ratio legis przedsiębiorstwo
energetyczne nie może wykorzystywać instytucji wstrzymania dostaw energii
z art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego do egzekwowania od odbiorców
energii zaległości z innych tytułów niż wymienione w tym przepisie. Przepis
art. 6 ust. 3a Prawa energetycznego należy interpretować w taki sposób, że
do materializacji przewidzianego w nim uprawnienia do wstrzymania
dostarczania energii niezbędne jest, by zamierzający skorzystać z tego
prawa dostawca energii elektrycznej, wezwał do uiszczenia – pod rygorem
wstrzymania dostaw - jedynie zaległości z tytułu sprzedaży energii i
wyświadczonych usług, które bezpośrednio związane są z jej dostarczeniem.
Wezwanie do uiszczenia kwoty opiewającej na należności z innych tytułów
nie skutkuje powstaniem uprawnienia do wstrzymania dostarczania energii.
12
10.Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji
wyroku. O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 w zw. z art. 108 § 1 oraz
art. 39821
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.