Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 64/10
POSTANOWIENIE
Dnia 7 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
SSA Anna Kozłowska
w sprawie z powództwa T. K. i P. K.
przeciwko M. K., A. L. i K. L.
o ustalenie nieważności umowy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 października 2010
r.,
zażalenia powodów
na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 6 kwietnia 2010 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
kasacyjną powodów od wyroku tego Sądu z dnia 24 lutego 2009 r. jako nieopłaconą w
terminie.
W zażaleniu na to postanowienie powodowie, z powołaniem się na art. 380 k.p.c.,
zakwestionowali zasadność postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 25 lutego 2010 r.,
poprzedzającego wydanie zaskarżonego postanowienia, którym powodowie zwolnieni
zostali od kosztów sądowych w postaci opłaty od skargi kasacyjnej ponad kwotę 7.000
zł, a w pozostałej części ich wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych został
2
oddalony. Zarzucili naruszenie art. 102 ust. 1 i 2 u.k.s., art. 45 Konstytucji RP i art. 6
Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Wnieśli o uchylenie
zaskarżonego postanowienia oraz zmianę postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 25
lutego 2010 r. poprzez zwolnienie powodów od opłaty od skargi kasacyjnej w całości.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 380 k.p.c. Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje
również te postanowienia sądu pierwszej instancji, które nie podlegają zaskarżeniu w
drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Przepis ten znajduje
odpowiednie zastosowanie także w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem
Najwyższym (art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39821
k.p.c.), który na skutek zażalenia na
postanowienie sądu drugiej instancji o odrzuceniu skargi kasacyjnej z powodu
nieopłacenia jej w terminie, może rozpoznać poprzedzające je postanowienie tego sądu
oddalające w całości bądź w części wniosek strony o zwolnienie od kosztów sądowych
(opłaty od skargi kasacyjnej).
Jak wynika z uzasadnienia postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 25 lutego
2010 r. powodowie posiadają stałe źródło dochodów w postaci świadczenia rentowego
(650 zł miesięcznie) oraz wynagrodzenia za pracę (1.070 zł miesięcznie). Sąd
Apelacyjny wymienił też konieczne wydatki, jakie muszą ponosić powodowie.
Wymieniona wśród nich kwota 500 zł jako wydatek na wyżywienie (w ciągu miesiąca, i
jak się zdaje obojgu powodów), nie wynika ze złożonych przez powodów oświadczeń i
nie odpowiada realiom obecnej rzeczywistości. Trafnie Sąd Apelacyjny uznał, że
powodowie nie są bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania uiścić kwotę 14.000 zł
tytułem opłaty od skargi kasacyjnej. Nie można jednakże podzielić poglądu tego Sądu,
że są w stanie uiścić kwotę 7.000 zł.
Należy zwrócić uwagę, że w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji
powodowie zostali zwolnieni częściowo od kosztów sądowych, tj. od opłaty od pozwu
ponad kwotę 1.300 zł i w postępowaniu apelacyjnym zostali zwolnieni częściowo od
kosztów sądowych, tj. od opłaty od apelacji ponad kwotę 1.000 zł. Rozstrzygając
wówczas wnioski o zwolnienie od kosztów sądowych Sąd uznał zatem, że sytuacja
majątkowa powodów, w jakiej się wówczas znajdowali, pozwala im na uiszczenie opłaty
sądowej jedynie w takiej wysokości. Przyjmując, że powodowie powinni przygotować się
finansowo do prowadzenia sprawy, nie można pominąć, że w sprawie tej ponieśli już
wydatki związane z obowiązkiem uiszczenia kosztów sądowych w części, w której od
kosztów tych nie zostali zwolnieni.
3
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy uwzględnił zażalenie i na podstawie
art. 39815
§ 1 zd. pierwsze w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. postanowił jak w sentencji.