Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KO 90/10
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 21 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący)
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
SSN Dorota Rysińska
w sprawie R. F., M. D. i innych
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 21 października 2010 r.
wniosku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 16 września 2010 r., o
przekazanie, w trybie art. 37 k.p.k., sprawy toczącej się przeciwko oskarżonym
Sądowi Okręgowemu w G.
p o s t a n o w i ł:
odmówić przekazania, w trybie art. 37 k.p.k., sprawy o sygn. akt III K
…/10, toczącej się przeciwko oskarżonym R. F., M. D. i innym, Sądowi
Okręgowemu w G. i oddalić, w ten sposób, wniosek Sądu Okręgowego
w W. z dnia 16 września 2010 r.
2
U Z A S A D N I E N I E
W dniu 30 lipca 2010 r. do Sądu Okręgowego w W. wpłynął akt oskarżenia
przeciwko R. F., M. D. oraz stu jedenastu innym osobom. Oskarżeni oni zostali o
przestępstwa z art. 258 § 3 k.k., z art. 296 b § 2 k.k. w zw. z art. 65 k.k. oraz inne.
W dniu 30 sierpnia 2010 r. obrońca oskarżonego M. D. zwrócił się do Sądu
Okręgowego w W. o wystąpienie, w trybie art. 37 k.p.k., do Sądu Najwyższego z
wnioskiem o przekazanie sprawy, toczącej się na podstawie wspomnianego aktu
oskarżenia, Sądowi Okręgowemu w G. z uwagi na dobro wymiaru
sprawiedliwości. Wniosek ten uzasadniony został stanem zdrowia oskarżonego,
który uniemożliwia jego stawiennictwo w sądzie poza miejscem zamieszkania.
Obrońca oskarżonego M. D. przedłożył, na poparcie złożonego przez siebie
wniosku, opinię biegłego lekarza z zakresu chorób wewnętrznych i nefrologii z
dnia 31 marca 2010 r., zleconą przez Sąd Apelacyjny w ramach toczącego się
postępowania odwoławczego w sprawie przeciwko temu oskarżonemu (sygn. akt
III K …/07). Opinia ta przeprowadzona była, m.in., na okoliczność stwierdzenia
aktualnego stanu zdrowia oskarżonego M. D. w związku z jego schorzeniami [...]
i przebytym przez niego zabiegiem [...] oraz możliwości udziału tego
oskarżonego w czynnościach sądowych poza miejscem swego zamieszkania. W
opinii tej biegły stwierdził, iż aktualny (wówczas) stan zdrowia fizycznego i
psychicznego oskarżonego M. D. po przebytej przez niego operacji [...] był
względnie dobry. Z przedmiotowej opinii wynika, iż [...] oskarżony M. D. czuł
się osłabiony i szybko się męczył, w związku z czym, biegły stwierdził, że
podróż do W. byłaby dla niego sporym obciążeniem. Niemniej jednak, w
przedmiotowej opinii, wykazano także, iż oskarżony ten był zdolny do
uczestnictwa w rozprawie w miejscu swojego zamieszkania, czyli w Sądzie
Okręgowym w G., z zastrzeżeniem konieczności zarządzania dla niego
piętnastominutowych przerw po każdej godzinie rozprawy.
3
Na tej podstawie, w oparciu o przepis art. 37 k.p.k., Sąd Okręgowy w W.
zdecydował się, w wydanym przez siebie postanowieniu z dnia 16 września 2010
r., zwrócić się do Sądu Najwyższego w Warszawie o przekazanie, toczącej się
przed tymże Sądem sprawy oskarżonych R. F., M. D. i innych, do rozpoznania
Sądowi Okręgowemu w G. z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości,
przejawiające się w postulacie szybkiego przeprowadzenia postępowania
sądowego w celu załatwienia sprawy w rozsądnym terminie zgodnie z art. 2 § 1
pkt 4 k.p.k., osiągnięciu którego to celu ma, zdaniem Sądu, stać na przeszkodzie
stan zdrowia oskarżonego uniemożliwiający mu stawiennictwo na rozprawy.
W nawiązaniu do powyższego wniosku, do Sądu Najwyższego w
Warszawie wpłynął szereg pism od innych oskarżonych w niniejszej sprawie, jak
również, także, od ich obrońców, bądź to popierających, bądź kwestionujących
słuszność przedmiotowego wniosku. W pismach tych powoływane są przeróżne
okoliczności mające świadczyć bądź za koniecznością przekazania niniejszej
sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w G., bądź też przeciwko niej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Należy odmówić przekazania sprawy.
Niejednokrotnie podnoszono w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że
przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu w trybie art.
37 k.p.k., jako odstępstwo od fundamentalnego prawa do rozpoznania sprawy
przez sąd właściwy miejscowo, jest możliwe tylko w zupełnie wyjątkowych
przypadkach, kiedy silne względy związane z dobrem wymiaru sprawiedliwości
przemawiają za takim przekazaniem. Względem takim może być, oczywiście, jak
wielokrotnie miało już miejsce w orzecznictwie Sądu Najwyższego, negatywna
ocena stanu zdrowia oskarżonego utrudniająca prowadzenie postępowania (zob.,
np., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2010 r., III KO 58/10).
Tym niemniej taka ocena stanu zdrowia oskarżonego musi być aktualna. W
niniejszej sprawie tak jednak nie jest. Przedmiotowa opinia biegłego lekarza z
zakresu chorób wewnętrznych i nefrologii pochodzi z dnia 31 marca 2010 r.,
4
czyli, można powiedzieć, jest już nieaktualna, gdyż, określany, zazwyczaj, na
konkretny moment, stan zdrowia danej osoby podlega przecież, często
radykalnym w swej istocie, zmianom. Trzeba, zatem, zawsze dążyć, przed
sformułowaniem jakiejkolwiek kategorycznej oceny stanu zdrowia danej osoby
na potrzeby postępowania karnego, do zgromadzenia maksymalnie
wyczerpującego i aktualnego materiału dowodowego, jaki pozwoliłby tenże stan
właściwie ocenić orzekającemu Sądowi. Chodzić może, w takich wypadkach,
przede wszystkim, o uzyskanie jak najświeższych, względem momentu
przesądzania o stanie zdrowia oskarżonego, opinii biegłych lekarzy specjalistów.
Mając zatem na uwadze powyższe wywody, nie można uznać, iż,
przedmiotowa opinia biegłego lekarza z zakresu chorób wewnętrznych i
nefrologii, pochodząca z dnia 31 marca 2010 r., stanowi, w obecnym momencie,
wystarczająco aktualną podstawę do przesądzania o stanie zdrowia oskarżonego
M. D. dla potrzeb toczącego się postępowania karnego. Potrzeba w tym celu
wydania kolejnej opinii, uwzględniającej już aktualny stan zdrowia oskarżonego.
Należy, zatem, stwierdzić, iż w niniejszej sprawie nie zachodzą
wystarczające przesłanki dla zastosowania tej nadzwyczajnej instytucji prawa
postępowania karnego, jaką jest zmiana właściwości miejscowej rozpoznawanej
sprawy poprzez przekazanie jej do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu
w trybie art. 37 k.p.k. Z tego względu należało orzec jak w petitum niniejszego
postanowienia i oddalić, w ten sposób, wniosek Sądu Okręgowego w W.
/km/