Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Bogumiła Burda

Sędziowie:

SSA Urszula Kocyłowska

SSA Marta Pańczyk-Kujawska (spr.)

Protokolant

st.sekr.sądowy M. Piekiełek

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2012 r.

na rozprawie

sprawyz wniosku E. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału

w R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 5 kwietnia 2012 r. sygn. akt IV U 311/11

z m i e n i a zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w części dotyczącej wysokości emerytury E. D., za datę początkową jego zatrudnienia w Kombinacie Budowlanym w R. przyjmuje

27 luty 1982r.

- oddala odwołanie w części dotyczącej uwzględnienia do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i obliczenia wwpw wynagrodzenia osiągniętego przez wnioskodawcę w Kombinacie Budowlanym w R. w 1982r .

Sygn. akt III AUa 731/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją wydaną 9 grudnia 2010r. przyznał E. D. prawo do emerytury od osiągnięcia wieku emerytalnego tj. od 22 listopada 2010r.

Do ustalenia wysokości świadczenia została uwzględniona podstawa wymiaru obliczona w oparciu o wynagrodzenie uzyskane przez wnioskodawcę w okresie 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniui przy uwzględnieniu wwpw wynoszącego 63, 72 % . Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił również 17 lat i 10 miesięcy okresów składkowych oraz okres 7 lat i 1 miesiąca pracy w gospodarstwie rolnym.

W odwołaniu od powyższej decyzji skierowanym do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie E. D. wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy.

W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana wniosła o jego oddalenie , podnosząc że dołączone do akt zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 9 grudnia 2003r. wydane przez syndyka masy upadłości SA (...) wynika , że odwołujący pracował w okresie od 26 lutego 1982r. – 19 kwietnia 1984r. na budowie eksportowej, z tym jednak, że okres ten nie został uwzględniony w zaskarżonej decyzji, tak do okresu składkowego, jak i pozostał bez wpływu na obliczenie podstawy wymiaru świadczenia i wartości wwpw.

Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy podniósł, że wnioskodawca nie przedstawił świadectwa pracy z wysyłającego go na budowę eksportową – pracodawcy tj. Kombinatu Budowlanego w R., jak również nie przedłożył legitymacji ubezpieczeniowej z wpisami o czasokresie przebywania na kontrakcie, dlatego nie istnieje możliwość zmiany kwestionowanej odwołaniem decyzji poprzez uwzględnienie wskazanego w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 9 grudnia 2003r., tak okresu zatrudnienia jak i wynagrodzenia wskazanego pracownika zastępczego za ten okres, a to wobec wątpliwości co do samego okresu pracy za granicą.

Rozpoznając odwołanie Sąd I instancji przeprowadził dowód z nadesłanych do akt dokumentów ( koperta k. 19) , a ponadto z pisma ZUS Oddziału w R. sporządzonego po analizie tychże dokumentów

( k. 26), a następnie wyrokiem wydanym 5 kwietnia 2012r., w wyniku uwzględnienia odwołania zmienił kwestionowaną nim decyzję, poprzez nakazanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałów w R. „do ustalenia podstawy wymiaru E. D. oraz do wyliczenia wskaźnika podstawy wysokości wymiaru przyjęcie wynagrodzenia tzw. pracownika podstawionego – zgodnie z treścią zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 9 XII 2003r., zaś do ustalenia wysokości emerytury uwzględnienie zatrudnienia u E. D. od 26 II 1982r. do 19 IV 1984 w Kombinacie Budowlanym w R.”.

W uzasadnieniu Sąd, w pierwszej kolejności podał, że do wniosku o przyznanie emerytury zostały dołączone dokumenty potwierdzające zatrudnienie i wynagrodzenie wnioskodawcy w spornym okresie , co odniósł do zalegającego na karcie 19 - akt emerytalnych, świadectwa pracy wydanego 31 maja 1993r. przez (...) Przedsiębiorstwo Budowlano - Montażowe w R., a także do zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 9 grudnia 2003r., wydanych przez syndyka masy upadłości (...) SA - zalegających na k. 21 – 27 . Dalej ustalił, że „z treści świadectwa pracy nie wynika aby w okresie od 26 II 1982r. do 19 IV 1984 wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego, natomiast z informacji zawartej w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wynika, że w spornym okresie wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach eksportu. Nadto z treści zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (karta 25 akt organu rentowego) wynika jakie wynagrodzenie w latach 1982 - 1984 uzyskał pracownik zatrudniony na takim samym stanowisku co wnioskodawca w kraju w tym samym okresie w którym E. D. i wykonywał pracę w warunkach eksportu.

Przy piśmie z dnia 1 VI 2011 r. pełnomocnik wnioskodawcy przedłożył kserokopie dokumentów (karta 18, 19) z treści których wynika, że w okresie od 27 II 1982 do 19 IV 1984 wnioskodawca był zatrudniony w warunkach eksportu na budowie w Rumunii zgodnie z umowa zawartą z Kombinatem Budowlanym w R..

Odnosząc się do treści powołanych dokumentów, ZUS O/R. w piśmie z dnia 9 III 2012 r. (karta 26) skierowanym do sądu stwierdził, że okres od 27 II 1982 do 19 IV 1984 mógłby zostać uwzględniony jako okres zatrudnienia, a także, że zarobki tzw. pracownika podstawionego mogły by być uwzględnione za lata 1983 i 1984. Odwołanie jest zasadne.

W ocenie sądu E. D. ubiegając się o przyznanie emerytury treścią dokumentów udowodnił, że w spornym okresie był zatrudniony na podstawie umowy o pracę oraz, że wykonywał pracę w warunkach eksportu pracując na budowie w Rumunii.

Okres ten jest więc w rozumieniu przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 XII 1998 r. - o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresem składkowym i jako taki powinien zostać uwzględniony do ustalenia wysokości emerytury.

Natomiast na podstawie treści zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 9 XII 2003 r. (karta 25 akt organu rentowego) które obrazuje wynagrodzenie tzw. pracownika podstawionego, organ rentowy powinien ustalić podstawę wymiaru emerytury oraz wskaźnik wysokości podstawy jej wymiaru.

Wobec zasadności odwołania Sąd w trybie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł co do istoty sprawy”.

Wyrok powyższy apelacją do Sądu II instancji zaskarżył pozwany ZUS Oddział w R., w zakresie dotyczącym przyjęcia do stażu zatrudnienia wnioskodawcy „dnia 26 lutego 1982r.” oraz przyjęcie do wyliczenia wwpw emerytury wnioskodawcy i samej podstawy wymiaru świadczenia za rok 1982r. kwoty wynagrodzenia tzw. pracownika podstawionego, obejmującej również wynagrodzenie za dzień 26.02.1982r. wykazane w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 9 grudnia 2003r., zarzucając iż jego wydanie w tej części nastąpiło z naruszeniem prawa materialnego, przy wskazaniu na art. art. 6 ust. 2 pkt 1 i 15 ustawy z 17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z FUS ( tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz § 10 rozporządzenia RM z 1 kwietnia 1985r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania emerytur

i rent ( tekst jedn. Dz. U. Nr 11 z 1989r. poz, 63 ze zm.).

Apelacja formułuje wniosek o zmianę wyroku w zaskarżonej części, poprzez „wyłączenie dnia 26.02.1982r. z ubezpieczeniowego stażu zatrudnienia i wyłączenie wynagrodzenia tzw. pracownika podstawionego z roku 1982r. z podstawy wymiaru świadczenia i oddalenie odwołania w tym zakresie.

W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że „przepisy §10 rozporządzenia RM z dnia 01.04.1985r. stanowią, że jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru, pracownik był zatrudniony za granicą, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się za okresy tego zatrudnienia - jeżeli okres zatrudnienia za granicą przypada przed dniem 1 stycznia 1991 r. - kwoty wynagrodzenia przysługującego w tych okresach pracownikowi zatrudnionemu w kraju w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicę.

Skoro w dniu 26.02.1982 r. wnioskodawca nie wykonywał jeszcze pracy na kontrakcie zagranicznym nie ma podstaw, aby wynagrodzenie pracownika podstawionego obejmowało również ten dzień. Jednocześnie, w oparciu o ww. zaświadczenie z dnia 09.12.2003 r. nie można stwierdzić ile wynosiło wynagrodzenie pracownika podstawionego z okresu począwszy od 27.02.1982 r., nie ma zatem możliwości ustalenia takiej kwoty, co powinno skutkować wyłączeniem całej kwoty wynagrodzenia pracownika podstawionego za 1982 r.

Przyjęcie pełnej kwoty wynagrodzenia pracownika podstawionego za cały 1982 r., narusza powołane przepisy ww. rozporządzenia rozpatrywane w powiązaniu z przepisami art. 15 ustawy emerytalnej”.

Powyższe uzasadnia zgłoszone w apelacji wnioski.

Sąd II instancji zważył co następuje:

Apelacja jest w pełni uzasadniona, co skutkuje zgodnie z zawartym w niej wnioskiem, wydanie orzeczenia reformatoryjnego.

Należy w całości podzielić zasadniczy zarzut apelacji, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, niewątpliwe jest iż E. D. faktycznie rozpoczął pracę na budowie eksportowej tj. w Rumunii 27 lutego1982r. Fakt ten potwierdza dokument z 12 marca 1984r. wydany przez jednostkę kierującą wnioskodawcę do pracy – Kombinat Budowlany w R. w marcu 1984r., stanowiący aneks do zawartej 26 lutego 1984r. umowy o pracę w Rumunii, określający jako datę początkową tego zatrudnienia - dzień następny tj. 27 luty 1982r.

Sąd I instancji, w ślad za pismem strony pozwanej z 9 marca 2012r., w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zawarł prawidłowe ustalenie dotyczące czasokresu trwania zatrudnienia wnioskodawcy na budowie eksportowej w Rumunii, w wyroku jednak ustalenie to zostało zamieszczone z błędem , co odnieść należy do daty początkowej określonej na 26 luty 1982r.

Powyższe w wyniku podzielenia apelacji, skutkować musiało, w części dotyczącej wysokości emerytury E. D. stosowną korektę zaskarżonego wyroku. Konsekwencją tejże korekty, musiała być kolejna, a dotycząca podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy, a także obliczenia wartości wwpw, poprzez wyłączenie kwoty wynagrodzenia pracownika zastępczego, wykazanej w 1982 r. w wydanym E. D. 9 grudnia 2003r., przez macierzystego pracodawcę – (...) Przedsiębiorstwo Budowlano - Montażowe (...) w upadłości w R. zaświadczeniu o zatrudnieniu

i wynagrodzeniu.

Nieuchronność tego wyłączenia wynika z niemożności ustalenia faktycznej wielkości wynagrodzenia pracownika zastępczego, w związku ze zmiana daty rozpoczęcia przez wnioskodawcę zatrudnienia na budowie eksportowej , w sposób opisany wyżej. Niemożność ta z kolei, jest wynikiem braku dokumentacji płacowej pracownika zastępczego , której istnienie dozwoliłoby na ustalenie wielkości tego wynagrodzenia osiągniętego w 1982r. w okresie od 27 lutego 1982r. do 19 kwietnia 1984r.

Mając powyższe na uwadze należało orzec jak w wyroku, stosownie do art. 386 §1 kpc.

Zarządzenie:

(...)