Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 138/10
POSTANOWIENIE
Dnia 17 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi M. C. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 29 kwietnia 2010 r., sygn. akt I C (…),
wydanego w sprawie z powództwa Miasta W.
przeciwko S. B., M. P. i W. N.
o eksmisję,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 listopada 2010 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Rejonowego w W. z dnia 29 kwietnia
2010 r., sygn. akt I C (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy wydał w dniu 12 maja 2008 r. wyrok zaoczny, którym – w sprawie
z powództwa Miasta W. – nakazał pozwanym W. N., S. B. i M. P. opróżnić z rzeczy
reprezentujących ich prawa, opuścić i wydać powodowi lokal mieszkalny położony w W.
przy ul. C. oraz ustalił, że pozwanym nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu
socjalnego. Wyrok zaoczny został uznany za doręczony prawidłowo i nie zaskarżony w
terminie.
2
W dniu 22 kwietnia 2010 r. skargę na niezgodność tego wyroku z prawem wniosła
M. C., która wyjaśniła, że jest wnuczką W. N., zmarłego przed wydaniem wyroku
zaocznego i wyrok ten kwestionuje, ponieważ został wydany przeciwko osobie nie
mającej zdolności prawnej, zdolności sądowej ani zdolności do czynności prawnych.
Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2010 r. odrzucił powyższą
skargę, uznając, że M. C. nie ma interesu prawnego do wystąpienie w tej sprawie, a
ponadto wskazał, że wyrok zaoczny nie został wydany z naruszeniem przepisów, skoro
sąd dysponował prawidłowym potwierdzeniem doręczenia W. N. odpisu pozwu
i zawiadomienia o rozprawie, nie miał natomiast wiedzy o jego późniejszej śmierci. W
uzasadnieniu Sąd Rejonowy stwierdził, że skarga powinna ulec oddaleniu.
W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi skarżąca wniosła o jego
uchylenie i przyjęcie tej skargi do rozpoznania. Zarzuciła naruszenie art. 4246
§ 2 i 3
k.p.c. poprzez przekroczenie zakresu formalnej kontroli skargi i wydanie merytorycznego
orzeczenia w sprawie, co miało wpływ na pozbawienie skarżącej obrony.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wnosi
się do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie (art. 4246
§ 1 k.p.c.). Ponieważ jednak
organem wyłącznie właściwym do rozpatrzenia skargi jest Sąd Najwyższy (art. 424712
k.p.c.), obowiązki sądu, do którego skarga została wniesiona wyznaczają szczególne
przepisy - art. 4246
§ 2 i 3 k.p.c. oraz art. 4247
k.p.c. W sądzie tym przewodniczący bada
jedynie, czy skarga została opłacona, czy zachowane zostały wymagania przewidziane
w art. 871
k.p.c. oraz czy skarga spełnia warunki formalne określone w art. 4245
§ 2
k.p.c. W razie stwierdzenia niezachowania tych ostatnich (tj. niezachowania wymagań
stawianych pismu procesowemu lub niedołączenia odpisów skargi) przewodniczący
wzywa o poprawienie lub uzupełnienie skargi. Wniesienie skargi nieopłaconej,
sporządzonej z naruszeniem art. 871
§ 1 k.p.c. oraz nieuzupełnienie w wyznaczonym
terminie braków dotyczących warunków formalnych skargi obliguje sąd, do którego
skarga wpłynęła, do jej odrzucenia (art. 4246
§ 3 k.p.c.).
Tak określony, ograniczony zakres kontroli skargi, wyłącza możliwość badania
przez sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, uprawnień strony do wniesienia skargi, a
tym bardziej ocenę merytorycznej zasadności tego środka prawnego. Sąd, do którego
skarga została wniesiona nie może odrzucić jej z innych przyczyn niż określone w art.
4246
§ 3 k.p.c. Ocena prawidłowości i dopuszczalności skargi w innych aspektach niż
wskazane w tym przepisie (oraz kontrola prawidłowości wykonania przez sąd, który
3
wydał zaskarżonego orzeczenie obowiązków z art. 4246
k.p.c.) pozostawiona została
wyłącznie Sądowi Najwyższemu (art. 4248
k.p.c. – por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 17 czerwca 2005 r., III CZ 49/05, OSNC 2005/10/180,
uwzględniające poprzedni stan prawny, lecz co do przyjętych zasad wykładni
zachowujące aktualność).
W konsekwencji przyjąć należy, że Sąd Rejonowy nie był uprawniony do
odrzucenia skargi z powodu stwierdzenia braku interesu prawnego po stronie skarżącej,
ani z powodu przekonania o braku uzasadnionych podstaw skargi. Z tych przyczyn
zaskarżone postanowienie należało uchylić na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. w zw. z
art. 3941
§ 3 k.p.c., stosowanym odpowiednio (por. cytowane postanowienie z 17
czerwca 2005 r.).