Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 106/10
POSTANOWIENIE
Dnia 1 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
SSA Jan Kremer
w sprawie z powództwa „F.(...)” Spółki z o.o. w W.
przeciwko „C.(...)” S.A. w C.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 1 grudnia 2010 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie zawarte w punkcie II wyroku
Sądu Okręgowego w W. z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt X Ga (…),
1) uchyla zaskarżone postanowienie;
2) zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 150 zł (sto
pięćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 25 marca 2010 r. Sąd Okręgowy w W. oddalił apelację powoda
od wyroku Sądu pierwszej instancji oddalającego powództwo wobec pozwanego „C.(...)”
oraz zasądził od powoda na rzecz tego pozwanego kwotę 600 zł. tytułem zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
W zażaleniu na zawarte w powyższym wyroku postanowienie o kosztach
postępowania apelacyjnego, powód wniósł o jego uchylenie i zasądzenie kosztów
postępowania zażaleniowego zarzucając, że nie było podstaw do zasądzenia na rzecz
2
pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, gdyż jego pełnomocnik procesowy,
radca prawny nie złożył wniosku o zasądzenie kosztów tego postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 391 § 1 k.p.c., jeżeli nie ma przepisów szczególnych o
postępowaniu przed sądem drugiej instancji, do postępowania tego stosuje się
odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, co, wobec braku
szczególnych przepisów dotyczących kosztów postępowania przed sądem drugiej
instancji, oznacza, że w postępowaniu tym stosuje się odpowiednio przepisy o kosztach
procesu zawarte w art. 98-110 k.p.c. W świetle postanowień art. 98 §1 i art. 109 k.p.c.,
zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego od strony przegrywającej sprawę na
rzecz strony wygrywającej możliwe jest jedynie wówczas, gdy złoży ona w tym
postępowaniu skuteczny wniosek o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania
apelacyjnego. Wniosek taki powinien być złożony najpóźniej do czasu zamknięcia
rozprawy apelacyjnej.
W rozpoznawanej sprawie zawodowy pełnomocnik pozwanego „C.(...)”, radca
prawny złożył wniosek o oddalenie apelacji powoda i zasądzenie na rzecz tego
pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, we wniesionej w terminie odpowiedzi
na apelację. Jednakże sprawa ta toczyła się według przepisów k.p.c. o postępowaniu w
sprawach gospodarczych, a zatem, zgodnie z art. 4799
§ 1 k.p.c., strona
reprezentowana w tym postępowaniu przez zawodowego pełnomocnika (adwokata lub
radcę prawnego), obowiązana jest doręczać odpisy pism procesowych z załącznikami
bezpośrednio stronie przeciwnej, a do pisma procesowego wniesionego do sądu
obowiązana jest dołączyć dowód doręczenia drugiej stronie odpisu pisma albo dowód
wysłania go przesyłką poleconą. Pisma, do których nie dołączono takich dowodów,
podlegają zwrotowi, bez wzywania do usunięcia tego braku. Zawodowy pełnomocnik
pozwanego złożył odpowiedź na apelację (zawierającą wniosek o zasądzenie kosztów
postępowania apelacyjnego), bez załączenia dowodu wysłania odpisu pełnomocnikowi
powoda przesyłką poleconą. Z treści zażalenia wynika, że pełnomocnik powoda nie
otrzymał odpisu odpowiedzi na apelację ani nie wiedział, że wpłynęła ona do Sądu. Sąd
pierwszej ani drugiej instancji, wbrew wymaganiom art. 4799
§ 1 zd. ostatnie k.p.c., nie
dokonały zwrotu odpowiedzi na apelację.
Zgodnie z art. 130 § 2 zd. drugie k.p.c., pismo zwrócone nie wywołuje żadnych
skutków jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu. Brak natomiast
podobnej regulacji odnoszącej się do sytuacji, gdy Sąd, mimo nałożonego nań w
3
przepisie obowiązku, nie dokona zwrotu pisma zawierającego braki nieusuwalne lub
nieusunięte. Biorąc pod uwagę cel przewidzianego w art. 4799
§ 1 k.p.c. obowiązku
doręczania przez adwokata i radcę prawnego odpisu składanych pism stronie
przeciwnej, którym jest przyspieszenie i usprawnienie postępowania toczącego się z
udziałem zawodowych pełnomocników, znających obowiązujące przepisy- należy
uznać, że także w przypadku, gdy Sąd, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 4799
§
1 zd. ostatnie k.p.c., nie dokona zwrotu pisma złożonego przez zawodowego
pełnomocnika bez dołączenia dowodu doręczenia odpisu drugiej stronie albo dowodu
wysłania go przesyłką poleconą- pismo to nie wywołuje żadnych skutków procesowych.
Uzasadnione jest bowiem w takiej sytuacji stosowanie odpowiednio art. 130 §2 zd.
drugie k.p.c.
Z tych względów należało uznać, że pismo pełnomocnika pozwanego „C.(...)”
nazwane odpowiedzią na apelację, jako wniesione bez spełnienia wymagań art. 4799
§
1 zd. drugie k.p.c., nie wywołało skutków, jakie ustawa wiązała z jego wniesieniem, w
tym przewidzianego w art. 98 § 1 w zw. z art. 109 § 1 k.p.c. skutku zgłoszenia wniosku o
zwrot kosztów postępowania apelacyjnego. Sąd drugiej instancji oddalając apelację
powoda, nie miał zatem podstaw do zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego od
powoda na rzecz pozwanego „C.(...)”.
Biorąc to pod uwagę Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie i na podstawie art. 98 w zw. z art. 39821
i art.
391 § 1 k.p.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów postępowania
zażaleniowego.