Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 56/10
POSTANOWIENIE
Dnia 9 grudnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
SSA Anna Kozłowska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa H. K.
przeciwko G. A.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 grudnia 2010 r.,
zażalenia powódki na postanowienie rozstrzygające o kosztach procesu
zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 5 lipca 2010 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 5 lipca 2010 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił apelację powódki H.
K. od wyroku Sadu Rejonowego w J. z dnia 31 marca 2010 r. sygn. akt I C (…) i
zasądził od powódki na rzecz pozwanej G. A. kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania apelacyjnego.
Postanowienie o kosztach procesu zaskarżyła zażaleniem powódka. Domagała
się uchylenia postanowienia uzasadniając żądanie twierdzeniem, że w toku rozprawy
apelacyjnej pozwana reprezentowana przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu nie
zgłosiła wniosku o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego, pełnomocnik nie złożył
również oświadczenia, że koszty udzielonej pomocy prawnej nie zostały pokryte.
2
W zażaleniu skarżąca zawarła wniosek o sprostowanie protokołu rozprawy
apelacyjnej z dnia 5 lipca 2010 r. przez usuniecie z niego zapisu o złożeniu przez
pełnomocnika pozwanej wniosku o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, gdyż
taka sytuacja, zdaniem skarżącej, nie miała miejsca.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Z akt sprawy wynika, że w toku rozprawy apelacyjnej ustanowiony z urzędu
pełnomocnik pozwanej wnosił o oddalenie apelacji powódki i o zasądzenie kosztów
procesu. Z akt sprawy wynika nadto, że wniosek powódki o sprostowanie protokołu
rozprawy apelacyjnej został prawomocnie rozstrzygnięty zarządzeniem
przewodniczącego z dnia 24 września 2010 r., przez oddalenie.
Zgodnie z art. 109 k.p.c. strona reprezentowana przez adwokata ma obowiązek
najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku
złożyć wniosek o przyznanie kosztów procesu, w przeciwnym razie roszczenie o zwrot
kosztów wygasa. Taki wniosek pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu,
na rozprawie apelacyjnej złożyła.
Pozwana w instancji odwoławczej była stroną wygrywającą spór, zatem, zgodnie
z treścią art. 98 k.p.c., mogła domagać się od powódki zasądzenia w tej instancji
kosztów procesu, tu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika. Tylko w sytuacji gdy strona
reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu jest stroną przegrywająca spór, koszty
pomocy prawnej udzielonej stronie podlegają zapłacie przez Skarb Państwa. Wówczas
też pełnomocnik, dla zachowania uprawnienia do uzyskania pokrycia tych kosztów, ma
obowiązek złożenia oświadczenia przewidzianego w § 16 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców
prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej
przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), że
koszty udzielonej pomocy prawnej nie zostały zapłacone w całości lub w części.
Natomiast gdy stroną przegrywającą sprawę (zobowiązaną do ponoszenia kosztów
procesu) nie jest strona reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu, koszty procesu
obejmujące również wynagrodzenie pełnomocnika strony wygrywającej, nawet wówczas
gdy jest to pełnomocnik ustanowiony z urzędu, podlegają zasądzeniu od tej strony.
Wynika to z art. 122 § 1 k.p.c. i § 17 powołanego rozporządzenia (por. też uzasadnienie
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 sierpnia 2006 r. SK 23/05 OTK-A
2006/8/94).
3
Skoro zatem na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku w instancji
odwoławczej pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika, złożyła wniosek o
zasądzenie kosztów procesu w postaci wynagrodzenia tego pełnomocnika i w tej
instancji okazała się stroną wygrywającą spór, zaskarżone postanowienie nie mogło być
uznane za nieprawidłowe.
Wobec przeto bezzasadności zażalenia na podstawie art. 3941
§ 1 pkt 2 i § 3
k.p.c. w związku z art. 39814
k.p.c. orzeczono jak w postanowieniu.