Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 71/10
POSTANOWIENIE
Dnia 13 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Powiatu O. - Powiatowego Urzędu Pracy
przeciwko WW "E." S.A. w O. i H. sp. z o.o.
w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 13 stycznia 2011 r.,
zażalenia pozwanych
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 21 września 2010 r.,
1. oddala zażalenie;
2. zasądza od pozwanych na rzecz powoda kwoty po 1.800
(tysiąc osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 września 2010 r. w sprawie z
powództwa Powiatu O. – Powiatowego Urzędu Pracy przeciwko „WW E.” Spółce
akcyjnej w O. i „H.” Spółce z o.o. w K. o zapłatę odrzucił apelację pozwanych od
wyroku Sądu Okręgowego z dnia 9 kwietnia 2010 r. Podkreślił, że pozwane w
apelacji domagały się zwolnienia od kosztów sądowych, przy czym wniosek w tym
zakresie został oddalony przez Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 16 czerwca
2010 r. Postanowienie to nie zostało zaskarżone w ustawowym terminie, zaś opłata
od apelacji została wniesiona dopiero z dniem 27 sierpnia 2010 r. w wykonaniu
wezwania przewodniczącego do jej uiszczenia. Zdaniem Sądu Apelacyjnego,
skoro, stosownie do art. 112 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze
zm.; dalej „u.k.s.c.”), termin do opłacenia pisma wniesionego przez profesjonalnego
pełnomocnika strony biegnie od daty doręczenia stronie postanowienia
oddalającego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, apelacja została
opłacona po upływie terminu.
Pozwane w zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego wniosły
o uchylenie zaskarżonego postanowienia, zarzucając naruszenie art. 373 k.p.c.
w związku z art. 112 ust. 3 u.k.s.c. w związku z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia
17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 7, poz. 45) oraz art. 2, 78 i 176 ust. 1
Konstytucji RP.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 112 ust. 2 u.k.s.c., jeżeli wniosek o zwolnienie od kosztów
sądowych zgłoszony przed upływem terminu do opłacenia pisma został
prawomocnie oddalony, przewodniczący wzywa stronę na podstawie art. 130 k.p.c.
do opłacenia złożonego pisma. Jednakże przepisu tego nie stosuje się, jeżeli pismo
podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej
3
przez stronę wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia,
zostało wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego.
W takim przypadku, jeżeli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych złożony
przed upływem terminu do opłacenia pisma został oddalony, tygodniowy termin do
opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia, a gdy
postanowienie zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego ogłoszenia.
Jeżeli jednak o zwolnieniu od kosztów sądowych orzekał sąd pierwszej instancji,
a strona wniosła zażalenie w przepisanym terminie, termin do opłacenia pisma
biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia oddalającego zażalenie, a jeżeli
postanowienie sądu drugiej instancji zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od
dnia jego ogłoszenia (art. 112 ust. 3 u.k.s.c.). Obecne brzmienie art. 112 u.k.s.c.
zostało nadane przez ustawę nowelizującą z dnia 17 grudnia 2009 r., która weszła
w życie dnia 19 kwietnia 2010 r. Jest zasadą, że w sprawach wszczętych przed
dniem wejścia w życie tej ustawy, do czasu zakończenia postępowania w danej
instancji, stosuje się przepisy dotychczasowe (art. 4 ust. 1 ustawy nowelizującej
z dnia 17 grudnia 2009 r.). Jednakże, według art. 4 ust. 1 ustawy nowelizującej
z dnia 17 grudnia 2009 r., m.in. art. 112 u.k.s.c., w brzmieniu nadanym ustawą
nowelizującą, stosuje się z dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. z dniem
19 kwietnia 2010 r. Z tych powodów zarzut naruszenia art. art. 373 k.p.c. w związku
z art. 112 ust. 3 u.k.s.c. w związku z art. 4 ust. 2 ustawy nowelizującej z dnia
17 grudnia 2009 r. jest nieuzasadniony.
Nie znajdują też podstaw podniesione w zażaleniu zarzuty naruszenia
przepisów art. 2, 78 i 176 ust. 1 Konstytucji RP. Zarzut naruszenia art. 2 Konstytucji
może być kierowany nie do Sądu Apelacyjnego, ale co najwyżej do ustawodawcy.
Należy jednak podkreślić, że ograniczenie wynikające z art. 112 ust. 3 u.k.s.c.
dotyczy jedynie sytuacji, gdy pismo podlegające opłacie zostało wniesione m.in.
przez adwokata lub radcę prawnego, a więc wykwalifikowanego pełnomocnika,
który powinien znać prawo. Według art. 78 Konstytucji RP, każda ze stron ma
prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji, a wyjątki
od tej zasady oraz tryb zaskarżania określa ustawa. Zgodnie z art. 176 ust. 1
Konstytucji RP, postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne.
4
W okolicznościach niniejszej sprawy to sama strona (pozwane spółki) ograniczyła
sobie prawo do rozpoznania sprawy przez sąd drugiej instancji.
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku
z art. 3941
§ 3 k.p.c.).

III CZ 71/10

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Pełny tekst orzeczenia