II PZ 49/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II PZ 49/10
POSTANOWIENIE
Dnia 21 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący)
SSN Katarzyna Gonera
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa U. M.
przeciwko Ś. S. Sp. z o.o.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 stycznia 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej od postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 6 lipca 2010
r.,
uchyla zaskarżone postanowienie (punkt drugi wyroku) i
sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Okręgowemu do
ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach
postępowania zażaleniowego.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Rejonowy wyrokiem z 13 sierpnia 2007 r. uwzględnił powództwo i przywrócił
U. M. do pracy oraz zasądził jej wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy od
15 stycznia 2007 r. Sąd Okręgowy wyrokiem z 28 stycznia 2009 r. oddalił apelację
pracodawcy. Po jego skardze kasacyjnej Sąd Najwyższy wyrokiem z 7 stycznia
2010 r. uchylił wyrok Sądu Okręgowego i sprawę przekazał do ponownego
rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego. Po ponownym
rozpoznaniu apelacji pozwanego Sąd Okręgowy wyrokiem z 6 lipca 2010 r. zmienił
wyrok Sądu Rejonowego z 13 sierpnia 2007 r. i zasądził powódce wynagrodzenie
za czas pozostawania bez pracy od 1 października 2007 r. (pkt 1) i „nie obciążył
2
powódki kosztami" (pkt 2). W uzasadnieniu wyroku orzeczenie o kosztach zwarto w
zdaniu - „O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.".
Pozwany w zażaleniu na orzeczenie o kosztach zarzucił naruszenie art. 328 § 2
k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej
oraz naruszenie art. 102 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., polegające na błędnym
przyjęciu, że zachodzą szczególne okoliczności pozwalające na nieobciążenie
powódki kosztami postępowania w całości. Wniósł o zmianę postanowienia przez
zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego i
opłat podstawowych (wniesionych od apelacji i skargi kasacyjnej) oraz kosztów
postępowania zażaleniowego ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie uzasadnia uchylenie zaskarżonego orzeczenia o kosztach.
Wyjątkowość rozwiązania przyjętego w art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. wyraża się w tym,
że kontroli orzeczenia o kosztach procesu dokonuje Sąd Najwyższy oraz w tym, że
kontrola odnosi się do orzeczenia sądu powszechnego drugiej instancji.
Jeżeli zważy się nadto, że w tej sprawie kontrolowane rozstrzygnięcie o kosztach
obejmować ma koszty postępowania w kilku instancjach (w tym kasacyjnej), to
uzasadnione jest stwierdzenie, że niemożliwe jest podjęcie właściwej funkcji
kontrolnej zaskarżonego orzeczenia, bez poznania motywów które miał na uwadze
Sąd Okręgowy przyjmując, iż „nie obciąża powódki kosztami".
Lakoniczne zdanie uzasadnienia, iż „O kosztach postępowania Sąd Okręgowy
orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c." nie spełnia wymagań
art. 328 § 2 k.p.c. w związku z art. 391 k.p.c. Tym bardziej, iż zastosowano
rozwiązanie wyjątkowe z art. 102 k.p.c. w odniesieniu do zwykłych reguł
ponoszenia kosztów procesu (art. 98 k.p.c. i nast.). Wszak przepis art. 102 k.p.c.
ma na uwadze „wypadki szczególnie uzasadnione".
W orzecznictwie powiedziano, iż brak wskazania podstawy prawnej, jak również
motywów, którymi kierował się Sąd Apelacyjny orzekając o kosztach postępowania
apelacyjnego, oznacza, że uzasadnienie nie odpowiada wymogom przewidzianym
3
w art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 391 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z 25
lutego 2010 r., V CZ 7/10, Biul. SN 2010/4/14).
Wobec wskazanego mankamentu uzasadnienia orzeczenia o kosztach nie jest
możliwa ocena zarzutu naruszenia art. 102 k.p.c.
Tym samym nie jest zasadny wniosek zażalenia żądający orzeczenia
reformatoryjnego, jako że rola Sądu Najwyższego przy wskazanej na wstępie
wyjątkowości przyjętego rozwiązania powinna być w istocie kontrolna, co wymaga
wpierw zajęcia stanowiska przez Sąd drugiej instancji co do podstaw i motywów
orzeczenia o kosztach procesu.
Z tych motywów orzeczono jak w sentencji, stosownie do art. 39815
§ 1 k.p.c. i art.
108 § 2 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 21 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący)
SSN Katarzyna Gonera
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa U. M.
przeciwko Ś. S. Sp. z o.o.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 stycznia 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej od postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 6 lipca 2010
r.,
uchyla zaskarżone postanowienie (punkt drugi wyroku) i
sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Okręgowemu do
ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach
postępowania zażaleniowego.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Rejonowy wyrokiem z 13 sierpnia 2007 r. uwzględnił powództwo i przywrócił
U. M. do pracy oraz zasądził jej wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy od
15 stycznia 2007 r. Sąd Okręgowy wyrokiem z 28 stycznia 2009 r. oddalił apelację
pracodawcy. Po jego skardze kasacyjnej Sąd Najwyższy wyrokiem z 7 stycznia
2010 r. uchylił wyrok Sądu Okręgowego i sprawę przekazał do ponownego
rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego. Po ponownym
rozpoznaniu apelacji pozwanego Sąd Okręgowy wyrokiem z 6 lipca 2010 r. zmienił
wyrok Sądu Rejonowego z 13 sierpnia 2007 r. i zasądził powódce wynagrodzenie
za czas pozostawania bez pracy od 1 października 2007 r. (pkt 1) i „nie obciążył
2
powódki kosztami" (pkt 2). W uzasadnieniu wyroku orzeczenie o kosztach zwarto w
zdaniu - „O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102
k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.".
Pozwany w zażaleniu na orzeczenie o kosztach zarzucił naruszenie art. 328 § 2
k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej
oraz naruszenie art. 102 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., polegające na błędnym
przyjęciu, że zachodzą szczególne okoliczności pozwalające na nieobciążenie
powódki kosztami postępowania w całości. Wniósł o zmianę postanowienia przez
zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego i
opłat podstawowych (wniesionych od apelacji i skargi kasacyjnej) oraz kosztów
postępowania zażaleniowego ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie uzasadnia uchylenie zaskarżonego orzeczenia o kosztach.
Wyjątkowość rozwiązania przyjętego w art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. wyraża się w tym,
że kontroli orzeczenia o kosztach procesu dokonuje Sąd Najwyższy oraz w tym, że
kontrola odnosi się do orzeczenia sądu powszechnego drugiej instancji.
Jeżeli zważy się nadto, że w tej sprawie kontrolowane rozstrzygnięcie o kosztach
obejmować ma koszty postępowania w kilku instancjach (w tym kasacyjnej), to
uzasadnione jest stwierdzenie, że niemożliwe jest podjęcie właściwej funkcji
kontrolnej zaskarżonego orzeczenia, bez poznania motywów które miał na uwadze
Sąd Okręgowy przyjmując, iż „nie obciąża powódki kosztami".
Lakoniczne zdanie uzasadnienia, iż „O kosztach postępowania Sąd Okręgowy
orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c." nie spełnia wymagań
art. 328 § 2 k.p.c. w związku z art. 391 k.p.c. Tym bardziej, iż zastosowano
rozwiązanie wyjątkowe z art. 102 k.p.c. w odniesieniu do zwykłych reguł
ponoszenia kosztów procesu (art. 98 k.p.c. i nast.). Wszak przepis art. 102 k.p.c.
ma na uwadze „wypadki szczególnie uzasadnione".
W orzecznictwie powiedziano, iż brak wskazania podstawy prawnej, jak również
motywów, którymi kierował się Sąd Apelacyjny orzekając o kosztach postępowania
apelacyjnego, oznacza, że uzasadnienie nie odpowiada wymogom przewidzianym
3
w art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 391 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z 25
lutego 2010 r., V CZ 7/10, Biul. SN 2010/4/14).
Wobec wskazanego mankamentu uzasadnienia orzeczenia o kosztach nie jest
możliwa ocena zarzutu naruszenia art. 102 k.p.c.
Tym samym nie jest zasadny wniosek zażalenia żądający orzeczenia
reformatoryjnego, jako że rola Sądu Najwyższego przy wskazanej na wstępie
wyjątkowości przyjętego rozwiązania powinna być w istocie kontrolna, co wymaga
wpierw zajęcia stanowiska przez Sąd drugiej instancji co do podstaw i motywów
orzeczenia o kosztach procesu.
Z tych motywów orzeczono jak w sentencji, stosownie do art. 39815
§ 1 k.p.c. i art.
108 § 2 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.