Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PZ 2/11
POSTANOWIENIE
Dnia 2 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Józef Iwulski
w sprawie z powództwa P. B.
przeciwko "K" Agencji Pracy Tymczasowej Spółce z o.o.
o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę ,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 2 marca 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie o kosztach procesu zawarte w wyroku
Sądu Okręgowego z dnia 7 października 2010 r.,
1. zmienia zaskarżone postanowienie w ten sposób, że w
miejsce kwoty 60 (sześćdziesiąt) złotych zasądza od powoda na
rzecz strony pozwanej kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych
tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w
postępowaniu apelacyjnym;
2. nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej
kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy– Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 24 maja
2010 r., oddalił powództwo P. B. przeciwko Agencji Pracy Tymczasowej Spółce z
o.o. o odszkodowanie w kwocie 7.500 zł tytułem niezgodnego z prawem
2
wypowiedzenia umowy o pracę i zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej
kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł tytułem kosztów
zastępstwa procesowego.
Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniósł powód, domagając się zmiany
zaskarżonego wyroku przez zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej kwoty
7.500 zł, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, ewentualnie o
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,
a także zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w
tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.
Strona pozwana w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie i
zasądzenie od powoda kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 7
października 2010 r., oddalił apelację i zasądził od powoda na rzecz strony
pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w
postępowaniu apelacyjnym. Sąd Okręgowy stwierdził, że orzeczenie o kosztach
procesu znajduje podstawę w art. 98 k.p.c. w związku z § 11 ust. 1 pkt 1 i § 12 ust.
1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).
Pełnomocnik strony pozwanej wniósł - na podstawie art. 3941
§ 1 pkt 2
k.p.c.- zażalenie na zawarte w wyroku Sądu Okręgowego postanowienie w
przedmiocie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu
apelacyjnym. Zarzucając naruszenie art. 98 § 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c.
oraz w związku z § 11 ust. 1 pkt 1 i § 11 ust. 1 pkt 2 w związku z § 6 pkt 4 oraz § 12
ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu przez ich niewłaściwe zastosowanie, wniósł o zmianę
zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej
dalszej kwoty w wysokości 390 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu apelacyjnym, tj. o podwyższenie zasądzonej od powoda tytułem
3
zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym kwoty 60 zł
do kwoty 450 zł, oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów
postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu zażalenia podniesiono, że wyrok Sądu Okręgowego w
zaskarżonej części narusza art. 98 k.p.c. w związku z § 11 ust. 1 pkt 1 i § 12 ust. 1
pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu, albowiem sprawa niniejsza (o odszkodowanie) nie
stanowiła żadnej ze spraw, o których mowa w § 11 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, tj.
nie była sprawą o nawiązanie umowy o pracę, o uznanie wypowiedzenia umowy o
pracę za bezskuteczne ani też sprawą o przywrócenie do pracy lub ustalenie
sposobu ustania stosunku pracy.
Powód domagał się zasądzenia od strony pozwanej odszkodowania za
niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony
(art. 50 § 3 k.p.), zaś wartość żądanego odszkodowania wynosiła 7.500 zł.
Właściwą podstawę do przyznania kosztów zastępstwa procesowego w
postępowaniu apelacyjnym w sprawie o odszkodowanie powinny stanowić art. 98 §
3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. oraz § 11 ust. 1 pkt 2 w związku z § 6 pkt 4 i § 12
ust. 1 pkt 1 rozporządzenia. Na podstawie wymienionych przepisów Sąd Okręgowy
powinien był zasądzić od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 450 zł tytułem
zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym,
odpowiadającej pojedynczej stawce minimalnej, zamiast zasądzonej kwoty 60 zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie strony pozwanej jest uzasadnione. Sąd Okręgowy błędnie
zastosował przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez
Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), co doprowadziło do
4
zasądzenia na rzecz strony pozwanej zaniżonych kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Według § 11 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, zastosowanego przez Sąd
Okręgowy, w sprawach z zakresu prawa pracy stawkę minimalną wynagrodzenia
radcy prawnego w wysokości 60 złotych zastrzeżono jedynie dla spraw o
nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za
bezskuteczne, przywrócenie do pracy i ustalenie sposobu ustania stosunku pracy.
Rozpoznawana sprawa nie należy do żadnej z tych kategorii. Hipotezą normy
zawartej w tym przepisie nie są objęte sprawy o odszkodowanie z tytułu
nieuzasadnionego lub dokonanego z naruszeniem przepisów wypowiedzenia
umowy o pracę zawartej na czas określony. Powód domagał się właśnie
odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę zawartej
na czas określony. Tylko takie roszczenie przysługiwało mu na podstawie art. 50 §
3 k.p., zgodnie z którym w przypadku wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o
pracę zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy z
naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje
wyłącznie odszkodowanie. Powód domagał się, co prawda, „uznania za niezgodne
z prawem wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony”, ale wniosek taki nie
stanowił odrębnego roszczenia procesowego od żądania zasądzenia
odszkodowania w kwocie 7.500 zł, a miał służyć jedynie stwierdzeniu przesłanki
uwzględnienia jedynego zgłoszonego roszczenia o odszkodowanie.
Brak jest argumentów, które przemawiałyby za stosowaniem § 11 ust. 1 pkt
1 rozporządzenia do sytuacji nieobjętej hipotezą zawartej w nim normy prawnej,
zwłaszcza wbrew jednoznacznej treści § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia,
określającej minimalną stawkę wynagrodzenia radcy prawnego w sprawach o
wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż wymienione w pkt 4 jako 75%
stawki obliczonej na podstawie § 6 od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania
będącego przedmiotem sprawy.
Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z 24 lipca 2009 r., I PZP
3/09, OSNP 2010 nr 7-8, poz. 83, stwierdzając, że w sprawie o odszkodowanie w
związku z wypowiedzeniem umowy o pracę zawartej na czas określony z
naruszeniem przepisów o wypowiedzeniu takiej umowy opłatę za czynności radcy
5
prawnego z tytułu zastępstwa prawnego określa się z zastosowaniem § 11 ust. 1
pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu. Uchwała ta odpowiada sytuacji procesowej powstałej w
rozpoznawanej sprawie. W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wyraził
pogląd, że wynikający z § 2 ust. 1 tego rozporządzenia zakres władzy sądu do
zasądzenia opłaty za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, do
rozważenia niezbędnego nakładu pracy pełnomocnika, a także charakteru sprawy i
wkładu pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia,
nie obejmuje możliwości niezastosowania przepisów określających stawki
minimalne. W sprawie o odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie
umowy o pracę zawartej na czas określony z naruszeniem przepisów o
wypowiadaniu takiej umowy opłatę za czynności radcy prawnego określa się więc z
zastosowaniem § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, czyli jako 75% stawki minimalnej
obliczonej od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2010 r. I PZ 7/10, niepublikowane).
W świetle powyższych wywodów należało przyjąć, że należne
pełnomocnikowi strony pozwanej wynagrodzenie za prowadzenie sprawy w
postępowaniu apelacyjnym przed Sądem Okręgowym, obliczone zgodnie z § 11
ust. 1 pkt 2 w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 i § 6 pkt 4 rozporządzenia wynosi 450
złotych a nie 60 złotych, jak błędnie przyjął Sąd Okręgowy. Stawka minimalna w
sprawie o wartości przedmiotu sporu (zaskarżenia) w kwocie 7.500 zł wynosi 1.200
zł (§ 6 pkt 4 rozporządzenia). W sprawie z zakresu prawa pracy o odszkodowanie
w kwocie 7.500 zł stawka minimalna ulega redukcji do 75 % i wynosi 900 zł (§ 11
ust. 1 pkt 2 rozporządzenia). W postępowaniu apelacyjnym przed sądem
okręgowym stawka minimalna wynosi 50 % stawki przed sądem pierwszej instancji
(§ 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia), co ostatecznie daje kwotę 450 zł.
Wynagrodzenie w takiej właśnie wysokości należało zasądzić na rzecz strony
pozwanej z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
6
Mając powyższe na uwadze należało z mocy art. 39815
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. zmienić zaskarżone postanowienie i orzec co do istoty sprawy. O
kosztach postępowania zażaleniowego rozstrzygnięto na podstawie art. 102 k.p.c.