Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 16 MARCA 2011 R.
SNO 4/11
Przewodniczący: sędzia SN Dorota Rysińska.
Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Lech Walentynowicz.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y z udziałem sędziego
Sądu Apelacyjnego – Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego i sędziego –
przedstawiciela Krajowej Rady Sądownictwa oraz protokolanta, po rozpoznaniu w
dniu 16 marca 2011 r. sprawy sędziego Sądu Okręgowego w związku z odwołaniem
Krajowej Rady Sądownictwa od wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego
z dnia 23 listopada 2010 r., sygn. ASD (…)
u t r z y m a ł w y r o k w m o c y w zaskarżonej części i kosztami postępowania
odwoławczego obciążył Skarb Państwa.
U z a s a d n i e n i e
Sędzia Sądu Okręgowego został obwiniony o to, że:
I. orzekając jako sędzia Sądu Okręgowego w Wydziale II Cywilnym
Odwoławczym w okresie od dnia 4 marca 2008 r. do dnia 15 lutego 2010 r., będąc
sędzią referentem przekroczył ustawowy termin do sporządzenia na piśmie uzasadnień
w sprawach:
sygn. akt data doręczenia akt sędziemu data zwrotu akt
II Ca 491/07 20.02.2008 07.04.2008 (33 dni po terminie)
II Ca 316/08 10.04.2008 06.06.2008 (43 dni po terminie)
II Ca 206/08 18.04.2008 06.06.2008 (33 dni po terminie)
II Ca 366/08 29.04.2008 06.06.2008 (24 dni po terminie)
II Ca 1975/07 29.04.2008 25.07.2008 (73 dni po terminie)
II Ca 1269/07 23.05.2008 11.07.2008 (35 dni po terminie)
II Ca 474/08 23.05.2008 21.07.2008 (45 dni po terminie)
II Ca 189/08 27.05.2008 04.07.2008 (24 dni po terminie)
II Ca 436/08 29.05.2008 04.07.2008 (22 dni po terminie)
II Ca 194/08 29.05.2008 21.07.2008 (39 dni po terminie)
II Ca 431/08 03.06.2008 14.07.2008 (27 dni po terminie)
II Ca 57/08 13.06.2008 21.07.2008 (24 dni po terminie)
II Ca 842/08 23.07.2008 03.10.2008 (58 dni po terminie)
II Ca 500/08 23.07.2008 21.10.2008 (76 dni po terminie)
II Ca 813/08 23.07.2008 03.10.2008 (58 dni po terminie)
2
II Ca 669/08 23.07.2008 03.10.2008 (58 dni po terminie)
II Ca 691/08 30.07.2008 03.10.2008 (51 dni po terminie)
II Ca 853/08 31.07.2008 24.10.2008 (71 dni po terminie)
II Ca 855/08 06.08.2008 24.10.2008 (65 dni po terminie)
II Ca 368/08 15.09.2008 02.12.2008 (64 dni po terminie)
II Ca 859/08 15.09.2008 07.11.2008 (39 dni po terminie)
II Ca 861/08 16.09.2008 29.01.2009 (121 dni po
terminie)
II Ca 1048/08 15.09.2008 07.11.2008 (39 dni po terminie)
II Ca 758/08 18.09.2008 07.11.2008 (36 dni po terminie)
II Ca 31/08 23.09.2008 07.11.2008 (32 dni po terminie)
II Ca 578/08 30.09.2008 07.11.2008 (24 dni po terminie)
II Ca 1027/08 01.10.2008 07.11.2008 (23 dni po terminie)
II Ca 1049/08 03.10.2008 01.12.2008 (45 dni po terminie)
II Ca 960/08 07.10.2008 22.01.2009 (93 dni po terminie)
II Ca 1064/08 08.10.2008 21.11.2008 (30 dni po terminie)
II Ca 1334/08 30.10.2008 12.01.2009 (60 dni po terminie)
II Ca 1245/08 07.11.2008 09.01.2009 (49 dni po terminie)
II Ca 1320/08 13.11.2008 28.01.2009 (62 dni po terminie)
II Ca 1245/08 07.11.2008 09.01.2009 (49 dni po terminie)
II Ca 207/08 19.11.2008 14.01.2009 (42 dni po terminie)
II Ca 658/08 19.11.2008 16.01.2009 (44 dni po terminie)
II Ca 1165/08 17.11.2008 09.01.2009 (39 dni po terminie)
II Ca 1169/08 26.11.2008 09.01.2009 (30 dni po terminie)
II Ca 1687/08 10.12.2008 19.01.2009 (26 dni po terminie)
II Ca 84/08 12.12.2008 16.01.2009 (18 dni po terminie)
II Ca 1873/08 28.01.2009 02.04.2009 (50 dni po terminie)
II Ca 1797/08 28.01.2009 06.03.2009 (23 dni po terminie)
II Ca 811/08 29.01.2009 06.03.2009 (21 dni po terminie)
II Ca 1828/08 30.01.2009 06.03.2009 (21 dni po terminie)
II Ca 1937/08 05.02.2009 30.03.2009 (39 dni po terminie)
II Ca 1921/08 06.02.2009 30.03.2009 (38 dni po terminie)
II Ca 1915/08 12.02.2009 30.03.2009 (32 dni po terminie)
II Ca 1821/08 12.02.2009 31.03.2009 (33 dni po terminie)
II Ca 1126/08 23.02.2009 27.03.2009 (18 dni po terminie)
II Ca 2032/08 25.02.2009 31.03.2009 (20 dni po terminie)
II Ca 1826/08 25.02.2009 31.03.2009 (20 dni po terminie)
II Ca 1975/08 03. 03.2009 30.04.2009 (30 dni po terminie)
II Ca 43/09 17.03.2009 30.04.2009 (30 dni po terminie)
3
II Ca 92/09 16.04.2009 29.05.2009 (19 dni po terminie)
II Ca 1543/09 30.04.2009 04.06.2009 (23 dni po terminie)
II Ca 177/09 06.05.2009 12.06.2009 (23 dni po terminie)
II Ca 165/09 07.05.2009 23.06.2009 (33 dni po terminie)
II Ca 285/09 18.05.2009 03.07.2009 (32 dni po terminie)
II Ca 227/09 22.05.2009 07.07.2009 (32 dni po terminie)
II Ca 570/09 29.05.2009 03.07.2009 (21 dni po terminie)
II Ca 136/09 04.09.2009 1 ] .12.2009 (64 dni po terminie
(L4 od 21.IX. do 9.X.09)
II Ca 800/09 04.09.2009 26.10.2009 (19 dni po terminie)
(L4 od 21.IX. do 9.X.09)
II Ca 895/09 16.09.2009 26.10.2009 (17 dni po terminie)
(L4 od 21.IX. do 9.X.09)
II Ca 987/09 12.10.2009 20.11.2009 (25 dni po terminie)
II Ca 586/09 05.10.2009 02.12.2009 (37 dni po terminie)
II Ca 1095/09 06.10.2009 20.11.2009 (31 dni po terminie)
II Ca 1002/09 12.10.2009 14.12.2009 (49 dni po terminie)
II Ca 1028/09 07.10.2009 20.11.2009 (25 dni po terminie)
II Ca 1141/09 21.10.2009 30.11.2009 (26 dni po terminie)
II Ca 1310/09 30.10.2009 07.12.2009 (24 dni po terminie)
II Ca 1259/09 30.10.2009 30.11.2009 (30 dni po terminie)
II Ca 419/09 02.11.2009 07.12.2009 (21 dni po terminie)
II Ca 1223/09 03.11.2009 10.12.2009 (23 dni po terminie)
II Ca 903/09 13.11.2009 31.12.2009 (31 dni po terminie)
II Ca 1353/09 18.11.2009 31.12.2009 (29 dni po terminie)
II Ca 1203/09 19.11.2009 nie oddane (103 dni – 3,5 miesiąca po
terminie)
II Ca 1509/09 01.12.2009 04.01.2010 (20 dni po terminie)
II Ca 1581/09 14.12.2009 26.01.2010 (29 dni po terminie)
II Ca 1075/09 29.12.2009 05.03.2010 (52 dni po terminie)
II Ca 1612/09 04.02.2010 12.03.2010 (21 dni po terminie)
II Ca 1884/09 02.02.2010 12.03.2010 (24 dni po terminie)
czym w sposób oczywisty i rażący naruszył przepis art. 329 k.p.c., tj. o przewinienie
służbowe z art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów
powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z ze zm.);
II. w okresie od dnia 10 kwietnia 2009 r. do dnia 18 marca 2010 r. będąc sędzią
referentem w sprawie II Ca 482/09 zaniechał wydania niezbędnych zarządzeń
dopuszczając do przewlekłości postępowania, tj. o przewinienie służbowe z art. 107 §
4
1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr
98, poz. 1070 z ze zm.).
Wyrokiem Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 23 listopada 2010
r., ASD (…), sędzia Sądu Okręgowego został uznany za winnego zarzucanych mu
czynów i na podstawie art. 109 § 1 pkt 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych
wymierzono mu karę dyscyplinarną upomnienia.
Od tego wyroku odwołanie złożyła Krajowa Rada Sądownictwa. Zaskarżyła
wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając mu rażącą
niewspółmierność wymierzonej kary w stosunku do przypisanego sędziemu
przewinienia, nieodzwierciedlającej stopnia społecznej szkodliwości i nie spełniającej
w związku z tym celów, jakie ma osiągnąć. Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego
wyroku przez orzeczenie wobec obwinionego kary dyscyplinarnej nagany, określonej
w art. 109 § 1 pkt 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego oraz obwiniony sędzia wnieśli o
nieuwzględnienie odwołania Krajowej Rady Sądownictwa i utrzymanie w mocy
zaskarżonego wyroku.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zarzut zawarty w odwołaniu Krajowej Rady Sądownictwa jest nieuzasadniony.
W tym zakresie należy podkreślić, że art. 438 pkt 4 k.p.k. konstytuuje możliwość
zmiany orzeczenia w zakresie kary, ale tylko w sytuacji, gdy jest ona rażąco
niewspółmiernie łagodna lub surowa. Sąd Najwyższy wielokrotnie wyjaśniał, że
rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w
należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisanego czynu oraz nie realizuje
wystarczająco celu kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej
społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i
wychowawczych, jakie kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego (por. wyroki Sądu
Najwyższego: z dnia 10 lipca 1974 r. V KRN 60/70, OSNKW 1974, nr 11, poz. 213; z
dnia 30 listopada 1990 r. KR 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Pojęcie
niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a
karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary
uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k.,
ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu
nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas
wymierzoną karę można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa –
rażąco niewspółmierną. Należy dodać, że przesłanka rażącej niewspółmierności kary
jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które
powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi
wyraźna różnica między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, która
5
powinna zostać wymierzona w instancji odwoławczej w wyniku prawidłowego
zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad
ukształtowanych przez orzecznictwo (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14
listopada 1973 r. III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51; z dnia 2 lutego 1995 r.
II RN 198/94, OSNPK 1995, nr 6, poz. 18; wyrok Sądu Najwyższego – Sądu
Dyscyplinarnego z dnia 16 lutego 2009 r., SNO 2/09 – Orzecznictwo Sądu
Najwyższego w sprawach dyscyplinarnych 2009, s. 187).
W odniesieniu do obwinionego sędziego, Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny
uznał, że nie ma podstaw do przyjęcia, że orzeczona wobec niego kara upomnienia jest
rażąco niewspółmiernie łagodna. Sąd zważył, że obwiniony sędzia nigdy nie był
ukarany karą dyscyplinarną i sam fakt ukarania go, niezależnie od tego, że jest to
najłagodniejsza z kar wymienionych w art. 109 § 1 Prawa o ustroju sądów
powszechnych, stanowi dla niego dużą dolegliwość. Nadto kara nagany, o której
orzeczenie wniosła skarżąca i kara upomnienia oprócz różnicy hierarchicznej, nie
różnią się w zakresie dodatkowych dolegliwości dla sędziego. W szczególności, obie
te kary wydłużają o taki sam okres (trzy lata) czas oczekiwania na określenie
wynagrodzenia zasadniczego sędziego w wyższej stawce awansowej (art. 91a § 6
p.o.u.s.p.). W tych okolicznościach, nawet gdyby można było przyjąć, że uprawniona
jest ocena, iż orzeczona wobec obwinionego sędziego kara jest niewspółmiernie
łagodna, to nie jest to niewspółmierność mająca charakter rażący.
Z tych względów na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w związku z art. 128 p.o.u.s.p.
orzeczono jak w sentencji.