Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 7/11
POSTANOWIENIE
Dnia 14 kwietnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Maciej Pacuda
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z wniosku K. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o podleganie obowiązkowym
ubezpieczeniom społecznym: rentowemu, emerytalnemu i wypadkowemu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 kwietnia 2011 r.,
zażalenia organu rentowego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 9 listopada 2010 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 9 listopada 2010 r., Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Sądu Okręgowego -
Sądu Ubezpieczeń Społecznych w W. z dnia 14 kwietnia 2010 r. w sprawie z
wniosku K. K. o podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym;
rentowym, emerytalnemu i wypadkowemu, wskazując w uzasadnieniu
postanowienia, że w decyzji z dnia 9 marca 2009 r. organ rentowy stwierdził
podleganie wnioskodawczyni obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu
prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od 9 listopada 2005
r. do 31 grudnia 2005 r., od 1 lutego 2006 r. do 18 stycznia 2007 r. oraz od 16
lutego 2008 r. do 31 stycznia 2009 r. Zaskarżonym apelacją wyrokiem Sąd
2
Okręgowy - Sąd Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję w ten
sposób, że ustalił, iż wnioskodawczyni z tytułu prowadzenia pozarolniczej
działalności gospodarczej podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym
w okresie od 9 listopada 2005 r. do 31 grudnia 2005 r., od 1 lutego 2008 r. do 18
stycznia 2007 r. i od 16 lutego 2008 r. do 30 września 2008 r. Kwestia obciążenia
wnioskodawczyni obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym za okres od 1
października 2008 r. do 31 stycznia 2009 r. nie została rozstrzygnięta w wyroku
przez Sąd pierwszej instancji, a tego właśnie okresu dotyczy apelacja złożona
przez organ rentowy. W tym stanie rzeczy apelacja organu rentowego dotyczy
okresu, który nie został przez Sąd pierwszej instancji rozstrzygnięty w sentencji
orzeczenia (jest w istocie skierowana przeciwko nieistniejącemu orzeczeniu), a
zatem brak podstaw do merytorycznej oceny wyroku co do nie rozpoznanego
roszczenia.
Zażalenie na powyższe postanowienie Sądu Apelacyjnego, zaskarżając je w
całości, wniósł pełnomocnik organu rentowego i zarzucając naruszenie art. 373 w
związku z art. 370 k.p.c., wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia
W uzasadnieniu zażalenia pełnomocnik organu rentowego wskazał, iż w jego
ocenie Sąd Okręgowy - Sąd Ubezpieczeń Społecznych zmieniając (wyrokiem z
dnia 14 kwietnia 2010 r.) zaskarżoną decyzję, oraz ustalając datę końcową
ubezpieczeń społecznych wnioskodawczyni na dzień 30 września 2008 r. w istocie
rozstrzygnął negatywnie o podleganiu wnioskodawczyni tym ubezpieczeniom za
pozostały okres objęty decyzją ZUS, tj. od 1 października 2008 r. do 31 stycznia
2009 r., a tym samym Sąd Apelacyjny nie miał podstaw aby przyjąć, że apelacja
dotyczyła roszczenia nie rozpoznanego wyrokiem Sądu pierwszej instancji, a zatem
jej odrzucenie nie było zasadne w świetle art. 373 w związku z art. 370 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Nie jest wątpliwe, że Sąd pierwszej instancji zaskarżonym apelacją wyrokiem
zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego, orzekając, że wnioskodawczyni
podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia
3
pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach od 9 listopada 2005 r. do 31
grudnia 2005 r., od 1 lutego 2008 r. do 18 stycznia 2007 r. i od 16 lutego 2008 r. do
30 września 2008 r. Kwestia obciążenia wnioskodawczyni obowiązkowym
ubezpieczeniom społecznym za okres od 1 października 2008 r. do 31 stycznia
2009 r. nie została więc w wyroku rozstrzygnięta, w sentencji wyroku brak
rozstrzygnięcia w przedmiocie „oddalenia odwołania w pozostałym zakresie”, tym
samym kwestia obciążenia wnioskodawczyni obowiązkowym ubezpieczeniom
społecznym za ten okres (od 1 października 2008 r. do 31 stycznia 2009 r.) nie
została w wyroku Sądu pierwszej instancji rozstrzygnięta, tymczasem tego właśnie
okresu dotyczy apelacja złożona przez organ rentowy. Jeżeli sąd pracy i
ubezpieczeń społecznych, w sprawie o objęcie ubezpieczeniem społecznym,
uwzględniając częściowo odwołanie ubezpieczonego, zmienił zaskarżoną decyzję
organu rentowego i objął ubezpieczeniem inne niż wskazane w niej okresy, nie
oddalając odwołania w pozostałym zakresie, apelacja wniesiona od nieistniejącego
– w tej części - orzeczenia sądu pierwszej instancji, podlega odrzuceniu jako
niedopuszczalna (art. 367 § 1 oraz 370 k.p.c., por. także postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 27 lipca 2005 r., III UZ 12/05 - niepublikowane, w którym
wskazano, że sentencja wyroku powinna zawierać tak zredagowane
rozstrzygnięcie sądu co do żądania stron, aby na jej podstawie możliwe było
określenie zakresu powagi rzeczy osądzonej i skutków wyroku bez uciekania się do
treści uzasadnienia tego wyroku). W konsekwencji, odrzuceniu podlega apelacja od
wyroku dotycząca takiej jego części, do której nie odnosi się sentencja tego wyroku,
w szczególności w sytuacji, gdy w sentencji wyroku brak jest rozstrzygnięcia w
przedmiocie „oddalenia powództwa w pozostałym zakresie”, ponieważ w
rozumieniu przepisów prawa procesowego w tym zakresie orzeczenie nie zostało
wydane.
Tym się kierując, Sąd Najwyższy z mocy art. 398¹4
w związku z art. 394¹ § 3
k.p.c. orzekł jak w postanowieniu.