Sygn. akt IV CZ 29/11
POSTANOWIENIE
Dnia 8 lipca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. P.
przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Apelacyjnemu
i Sądowi Okręgowemu
o zapłatę kwoty 100. 000 złotych zadośćuczynienia i odszkodowania,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 lipca 2011 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie o kosztach procesu zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Apelacyjnego
z dnia 7 grudnia 2010 r.,
1. oddala zażalenie;
2. zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa -
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 300 zł
(trzysta) tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego;
3. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego na
rzecz adwokat G. U. kwotę 300 zł (trzysta) powiększoną o
stawkę podatku VAT, tytułem kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej powodowi w postępowaniu
zażaleniowym przed Sądem Najwyższym.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 7 grudnia 2010 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powoda
(punkt I) i zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2700 zł tytułem
kosztów postępowania apelacyjnego (punkt II) - opierając swoje orzeczenie w tym
zakresie na treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c.
Postanowienie o kosztach postępowania zostało zaskarżone przez powoda,
który wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,
a także zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu. Skarżący zarzucił
naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione. Art. 102 k.p.c., stanowi, że w wypadkach
szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część
kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami, odwołując się do zasady słuszności,
przy orzekaniu o kosztach procesu. Przepis ten pozwala Sądowi, po dokonaniu
oceny całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności, na odstąpienie od ogólnej
reguły, tj. odpowiedzialności za wynik procesu i nieobciążanie strony przegrywającej
kosztami postępowania, nie definiując pojęcia „wypadków szczególnie
uzasadnionych". W świetle stanowiska judykatury nie ulega jednak wątpliwości, że
sytuacja majątkowa strony nie stanowi wystarczającej przesłanki, która może
uzasadniać zastosowanie w sprawie art. 102 k.p.c
W judykaturze przyjęto również, że zmiana orzeczenia o kosztach przez sąd
odwoławczy powinna mieć charakter wyjątkowy i dotyczyć sytuacji oczywistego
naruszenia wskazań do zastosowania art. 102 k.p.c. (np. postanowienie SN z dnia
3 grudnia 2007 r., I CZ 110/07 i postanowienie SN z dnia 1 października 2010 r., I CZ
142/10, niepublikowane). W rozpoznawanej sprawie taka sytuacja nie zachodzi. Sąd
Apelacyjny zasadnie ocenił bowiem, że brak było podstaw od odstąpienia od
ogólnych reguł orzekania o kosztach postępowania, z uwagi na okoliczności
3
powołane przez powoda. Przepis art. 102 k.p.c. powinien być bowiem stosowany
wówczas, gdy w okolicznościach danej sprawy obciążenie strony przegrywającej
kosztami procesu na rzecz przeciwnika byłoby rażąco niezgodne z zasadami
słuszności (por. postanowienie SN z dnia z dnia 16 lutego 2011 r., II CZ 203/10,
niepubl.).
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
k.p.c.,
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
Sąd Najwyższy zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa kwotę 300 złotych tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego oraz przyznał adw. G. U. od Skarbu Państwa - Sądu
Apelacyjnego kwotę 300 złotych powiększoną o należny podatek VAT, tytułem
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, stosownie do treści §
12 ust. 2 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w
sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).