Sygn. akt II UZ 30/11
POSTANOWIENIE
Dnia 2 sierpnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Halina Kiryło
SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku R. N.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o emeryturę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 2 sierpnia 2011 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 lutego 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych oddalił odwołanie R. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 18 marca 2010 r. Uzasadnienie wyroku zostało doręczone pełnomocnikowi
wnioskodawcy w dniu 29 grudnia 2010 r. W dniu 11 stycznia 2011 r. profesjonalny
pełnomocnik ubezpieczonego będący radcą prawnym wniósł apelację od
powyższego wyroku Sądu Okręgowego bez uiszczenia wymaganej opłaty
podstawowej od apelacji w kwocie 30 zł. Zarządzeniem przewodniczącego z dnia
13 stycznia 2011 r. pełnomocnik wnioskodawcy został wezwany do uiszczenia
opłaty podstawowej od apelacji w kwocie 30 zł, w terminie 7 dni pod rygorem
odrzucenia apelacji, którą uiścił w wyznaczonym terminie.
2
Postanowieniem z dnia 23 lutego 2011 r. Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych odrzucił apelację, wskazując w uzasadnieniu
postanowienia, że w rozpoznawanej sprawie pełnomocnik wnioskodawcy
obowiązany był dokonać stosownej opłaty wraz ze złożeniem środka
odwoławczego, ewentualnie w terminie uprawniającym go do złożenia środka
odwoławczego. Pełnomocnik skarżącego natomiast dokonał wprawdzie wpłaty w
terminie zakreślonym przez Sąd Okręgowy w związku z otrzymaniem wezwania do
opłacenia apelacji, to jednak po terminie do złożenia środka odwoławczego. Tym
samym wniesienie w niniejszej sprawie apelacji bez uiszczenia opłaty podstawowej
przez radcę prawnego skutkowało odrzuceniem apelacji z mocy art. 1302
§ 3 k.p.c.
Tak też winien postąpić Sąd pierwszej instancji, a skoro tego nie uczynił, błędnie
wzywając pełnomocnika wnioskodawcy do uzupełnienia braków apelacji przez jej
opłacenie, zobligowany do odrzucenia środka odwoławczego był Sąd drugiej
instancji z mocy art. 373 k.p.c. W ocenie Sądu Apelacyjnego błędne działanie sądu
pierwszej instancji, polegające na wezwaniu do uiszczenia opłaty - zamiast
zastosowania sankcji w postaci odrzucenia środka odwoławczego - nie może
sanować uchybienia skarżącego w zakresie opłacenia apelacji i wyłączać
zastosowanie sankcji przewidzianej w art. 1302
§ 3 k.p.c. Mając na uwadze
powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 373 k.p.c. w związku z art. 370 k.p.c.
oraz art. 1302
§ 3 k.p.c. odrzucił apelację.
Na powyższe postanowienie pełnomocnik ubezpieczonego Ryszarda N.
wniósł zażalenie wnosząc o uchylenie przedmiotowego postanowienia.
Zaskarżonemu Postanowieniu zarzucił naruszenie art. 1302
§ 3 k.p.c. oraz art. 373
k.p.c. w związku z art. 370 k.p.c. poprzez błędną interpretację powyższych
przepisów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zaskarżonym postanowieniem zasadnie odrzucono apelację na podstawie
art. 1302
§ 3 k.p.c. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wszczęcie
postępowania inicjuje wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego. Nie ulega
wątpliwości, że sprawa niniejsza wszczęta została przed dniem 1 lipca 2009 r.,
3
skoro odwołanie R. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18
marca 2009 r. wpłynęło do organu rentowego w dniu 20 kwietnia 2009 r. Wszczęcie
postępowania w niniejszej sprawie nastąpiło zatem przed wejściem w życie ustawy
z 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 234, poz. 1571). Trybunał Konstytucyjny w
trzech wyrokach - z dnia 17 listopada 2008 r. sygn. SK 33/07, z dnia 28 maja 2009
r. sygn. P 87/09 oraz z dnia 14 września 2009 r. sygn. SK 47/07. uznał, że
odrzucenie odpowiednio apelacji, zażalenia i zarzutów od nakazu zapłaty, które nie
zostały opłacone, a wnoszone były przez profesjonalnego pełnomocnika, było
dopuszczalne w świetle Konstytucji RP. Nie zachodziła zdaniem Trybunału
Konstytucyjnego niezgodność art. 1302
§ 3 k.p.c. z art. 45 ust. 1 oraz art. 78
Konstytucji. Jakkolwiek zatem ustawodawca uchylił przepis art. 1302
§ 3 k.p.c., to
jednak w przypadkach, w których znajduje on zastosowanie (patrz w szczególności
art. 8 ust. 1 ustawy z dania 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 234, poz. 1571),
środki odwoławcze wnoszone przez pełnomocników a nieopłacone należycie
podlegają odrzuceniu bez wzywania do uzupełnienia braków.
Mając na uwadze powyższe Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.