Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 19/11
POSTANOWIENIE
Dnia 9 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kwaśniewski
w sprawie z powództwa Elektrociepłowni A. Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o nałożenie kary pieniężnej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 9 września 2011 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w
Warszawie
z dnia 24 listopada 2010 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 31 grudnia 2008 r., Prezes Urzędu Regulacji Energetyki
(dalej jako: “Prezes URE” lub “pozwany”) orzekł, że: A. - Elektrociepłownia Spółka z
o.o. (obecnie Elektrociepłownia A. Spółka z o.o.; dalej jako: “powód” lub
“przesiębiorstwo energetyczne”) nie wywiązała się w II półroczu 2007 r. z
określonego w art. 9a ust. 8 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo
energetyczne – Dz.U. z 2006 r., Nr 89, poz. 625 ze zm. - (w brzmieniu
obowiązującym od dnia 1 lipca 2007 r.) obowiązku uzyskania i przedstawienia do
umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa
w art. 9I ust. 1 Prawa energetycznego, dla energii elektrycznej wytworzonej w
jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
2
albo uiszczenia opłaty zastępczej obliczonej w sposób określony w art. 9a ust. 8a
Prawa energetycznego (pkt 1.); za to działanie wymierzył powodowi karę pieniężną
w kwocie 39.727,09 zł, tj. w wysokości 1,52% przychodu z działalności
koncesjonowanej, osiągniętego w 2007 r. (pkt 2.).
Odwołanie od powyższej decyzji wniosło przedsiębiorstwo energetyczne.
Wyrokiem z dnia 1 lutego 2010 r. Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji
i Konsumentów w Warszawie zmienił zaskarżoną decyzję w pkt 2 w ten sposób, że
zmniejszył wysokość nałożonej kary do kwoty 5.000 zł.
Od powyższego wyroku apelację wniósł pozwany Prezes URE.
Wyrokiem z dnia 24 listopada 2010 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie na
podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.
Wyrok Sądu Apelacyjnego zaskarżył skargą kasacyjną Prezes URE.
W ramach podstawy materialnoprawnej (art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c.)
zarzucono:
a) błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 20 ustawy z dnia 8
stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych
innych ustaw (Dz.U. Nr 21, poz. 104; dalej jako: “Ustawa zmieniająca”);
b) błędne zastosowanie art. 56 ust. 6a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. –
Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, ze zm.) w brzmieniu z dnia
11 marca 2010 r. w związku z art. 20 Ustawy zmieniającej do sprawy zakończonej
decyzją Prezesa URE z dnia 31 grudnia 2008 r.
W ramach podstawy procesowej (art. 3983
§ 1 pkt 2 k.p.c.) zarzucono
naruszenie art. 316 § 1 k.p.c. przez jego błędne zastosowanie w postępowaniu
apelacyjnym i przyjęcie, że zmiany w ustawie - Prawo energetyczne wprowadzone
Ustawą zmieniającą w tym wprowadzające art. 56 ust. 6a, są zmianami, które
wpływają na stan prawny w niniejszej sprawie.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na dwa
ściśle ze sobą związane zagadnienia prawne.
Chodzi o budzącą wątpliwość wykładnię art. 20 Ustawy zmieniającej, w
zakresie w jakim dotyczy użytego w tym przepisie pojęcia “sprawy” i potrzeby
wyjaśnienia: “czy norma intertemporalna zawarta w tym przepisie ma zastosowanie
jedynie do spraw administracyjnych wszczętych, ale nie zakończonych przed
3
Prezesem URE, czy ma ona zastosowanie również do spraw sądowych, które w
dniu 11 marca 2010 r. toczyły się na skutek złożenia odwołania od decyzji Prezesa
URE”.
Wiąże się z tym istotne zagadnienie prawne sprawy: “czy przepis art. 56 ust.
6a ustawy - Prawo energetyczne, wprowadzony w życie w dniu 11 marca 2010 r.,
może mieć zastosowanie w sprawie wszczętej na skutek odwołania od decyzji
Prezesa URE, wydanej w dniu 31 grudnia 2008 r. (a więc ponad rok przed jego
wejściem w życie) a nie zakończonej prawomocnym wyrokiem przed 11 marca
2010 r.”.
W argumentacji dotyczącej istnienia przedstawionej wątpliwości podniesiono,
że Sądy powszechne niejednokrotnie orzekały, że nie ma podstaw do uchylenia czy
zmiany przez Sąd Okręgowy decyzji administracyjnej, która w chwili wydania była
prawidłowa, (por. wyroki Sądu Apelacyjnego z dnia 28 marca 2007 r., sygn. akt VI
ACa 1201/06 oraz z dnia 12 kwietnia 2007 r., sygn. akt VI ACa 1288/06).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Sąd
Apelacyjny rozpoznają sprawy z odwołania od decyzji organów regulacyjnych
merytorycznie, zatem muszą brać pod uwagę stan faktyczny i prawny istniejący w
chwili orzekania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2010 r., III SK
40/09 – Lex nr 585839).
Art. 20 ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo
energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw stanowiący, że do spraw
wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
stosuje się przepisy ustawy nowej odnosi się również do tych przepisów – jak w
sprawie niniejszej art. 56 ust. 6 a Prawa energetycznego – które modyfikują
dotychczasową normę określającą warunki “represji administracyjnej” za
niewykonanie określonych obowiązków przez przedsiębiorstwo energetyczne.
Jeżeli ustawodawca łagodzący “represję prawnoadministracyjną” (podobnie do
“represji prawnokarnej”) nakazuje stosowanie ustawy nowej (łagodniejszej) w
sprawie niezakończonej, to przesądza w ten sposób o jej działaniu wstecz – w
4
stosunku do stanu rzeczy z chwili spełnienia przesłanek odpowiedzialności. W
uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej nie przedstawiono żadnego
argumentu, który uzasadniałby wątpliwości, że nie jest sprawą niezakończoną w
rozumieniu art. 20 ustawy zmieniającej, sprawa w której toczy się postępowanie
odwoławcze według przewidzianego trybu zaskarżenia decyzji organu
regulacyjnego.
Stwierdzając, że nie zachodzą przyczyny przyjęcia skargi, określone w art.
3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy postanowił zgodnie z art. 3989
§ 2 k.p.c.