Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 403/11
P O S T A N O W I E N I E
Dnia 30 grudnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w Warszawie, Izba Karna, na posiedzeniu w składzie
następującym :
Przewodniczący: SSN Stanisław Zabłocki (spraw.)
po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2011 r.
sprawy J. P.
skazanego z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,
z powodu kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego,
od wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 14 lipca 2011 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego
z dnia 17 sierpnia 2010 r.,
p o s t a n o w i ł
działając na podstawie art. 531 § 1 k.p.k., art. 626 § 1 k.p.k. i art. 636 § 1
k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k.
1) Pozostawić wniesioną kasację bez rozpoznania;
2) Kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciążyć skazanego J.
P.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 531 § 1 k.p.k. Sąd Najwyższy pozostawia bez rozpoznania
przyjętą kasację, jeżeli nie odpowiada ona przepisom wymienionym w art. 530 §
2 k.p.k. Zgodnie zaś z przepisem art. 530 § 2 k.p.k. prezes sądu odwoławczego,
do którego wniesiono kasację, powinien odmówić jej przyjęcia m.in. wówczas,
gdy kasację oparto na innych powodach niż wskazane w art. 523 § 1 k.p.k.
Niestety, kasacja została przez prezesa sądu odwoławczego wadliwie
przyjęta, pomimo tego, że oparto ją na powodach, które w realiach procesowych
niniejszej sprawy nie mogły stanowić podstaw kasacyjnych i dlatego też
niezbędne było skorygowanie tego błędu na drodze określonej w art. 531 § 1
k.p.k.
Przy podejmowaniu rozstrzygnięcia w przedmiocie pozostawienia kasacji
bez rozpoznania Sąd Najwyższy miał na względzie to, że z powodu ograniczeń
ustawowych wprowadzonych w treści art. 523 k.p.k. w tzw. noweli lipcowej do
k.p.k. z 2000 r. oraz mając na uwadze rodzaj kary wymierzonej skazanemu w
niniejszej sprawie, kasacja mogła być wniesiona tylko z powodu uchybień
wymienionych w art. 439 k.p.k. Zatem a limine należało odrzucić
dopuszczalność oparcia kasacji wnoszonej w niniejszej sprawie na powodach
wymienionych w punktach : a – b oraz d - i zarzutu sformułowanego w
pierwszym tiret z tzw. petitum kasacji sporządzonej i podpisanej przez obrońcę
skazanego. Równie oczywista jest niedopuszczalność oparcia kasacji na
powodach wymienionych w punktach : a – i zarzutu sformułowanego w drugim
tiret z tzw. petitum kasacji.
Co więcej, nie jest również dopuszczalne oparcie tej kasacji na zarzucie
sformułowanym w punkcie c pierwszego tiret kasacji, bowiem wprawdzie
obrońca w punkcie tym odwołuje się do podstawy rzekomo określonej w art.
439 § 1 pkt 7 k.p.k. (w treści kasacji adwokat odwołuje się zresztą, zapewne w
wyniku oczywistej omyłki pisarskiej, do art. 4391
§ 1 pkt 7 k.p.k., czyli do
jednostki redakcyjnej w ogóle nie występującej w przepisach polskiej procedury
karnej), a więc takiej, która teoretycznie mogłaby stanowić w wypadku
wymierzenia skazanemu kary wolnościowej przyczynę kasacyjną, tyle tylko, że
czyni to w sposób jawnie instrumentalny, zapewne właśnie po to, aby ominąć
ograniczenia kasacyjne wprowadzone w treści art. 523 k.p.k. nowelą z lipca
2000 r.
Jak zasadnie podnosi prokurator Prokuratury Okręgowej w pisemnej
odpowiedzi na kasację, nieuchylenie zabezpieczenia przez sąd odwoławczy w
zupełnie oczywisty sposób nie może być uznane za bezwzględną przyczynę
odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k., jak i za jakąkolwiek inną
bezwzględną przyczynę odwoławczą. Co więcej, jak to słusznie skomentował
sąd ad quem w końcowej części (k. 59 maszynopisu) uzasadnienia swego
wyroku, w związku z zastrzeżeniami podnoszonymi przez J. P. w jego apelacji
osobistej, przepis art. 413 § 1 i 2 k.p.k. nie zawiera obowiązku rozstrzygania
przez sąd w wyroku co do zastosowanych wobec oskarżonego zabezpieczeń
majątkowych, dokonanych w związku z grożącymi mu dolegliwościami o
charakterze ekonomicznym. Tak więc substrat materialny, który został
określony w kasacji jako wada o charakterze kwalifikowanym, stanowiąca
rzekomo bezwzględny powód uchylenia orzeczenia, w ogóle nie stanowi
rażącego naruszenia prawa, a więc podstawy kasacyjnej, do której można
odwoływać się w wypadku skazania na bezwzględną karę pozbawienia
wolności.
Tylko dla porządku warto przypomnieć, że zgodnie z jednolitymi poglądami,
wyrażanymi w piśmiennictwie i orzecznictwie, o bezwzględnym powodzie
odwoławczym określonym w art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. można mówić nie
wówczas, gdy orzeczenie nie zawiera jakiegoś elementu, które zasadniczo
powinno zawierać, a jedynie wówczas, gdy w samej treści części dyspozytywnej
orzeczenia występuje takie wewnętrzne „pęknięcie”, iż spełnienie jednego z
zawartych w niej rozstrzygnięć musiałoby prowadzić do zignorowania innego z
rozstrzygnięć. Podkreśla się także, że nie każda sprzeczność orzeczenia
kwalifikuje się jako bezwzględna przyczyna odwoławcza, lecz tylko ta
sprzeczność, która uniemożliwia wykonanie orzeczenia. Musi więc chodzić o
sprzeczność zasadniczą i to taką, której nie da się usunąć w drodze
przewidzianej w art. 13 § 1 k.k.w. Nie stanowi także bezwzględnej przyczyny
odwoławczej sprzeczność między treścią samego orzeczenia a jego
uzasadnieniem, a tym bardziej sprzeczności w treści samego uzasadnienia
orzeczenia.
Na koniec wypada też wskazać, że zarówno samo formalne powołanie
się na uchybienia wymienione w art. 439 k.p.k., jak i całkowicie bezpodstawne
nazwanie takim uchybieniem sytuacji, która bez wątpienia nie stanowi
naruszenia prawa wymienionego w tym przepisie, nie czyni dopuszczalną
kasacji podlegającej ograniczeniom przewidzianym w art. 523 § 2 k.p.k. w
brzmieniu ustalonym w noweli lipcowej z 2000 r. (por. tezę 2. postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2001 r., V KZ 1/01, Lex Nr 51829)
Właśnie kontrola prowadzona w trybie art. 530 § 2 k.p.k. na szczeblu sądu
odwoławczego, a jeśli ona okazała się wadliwa, kontrola przeprowadzana w
trybie określonym w art. 531 § 1 k.p.k., ma spełniać podstawową rolę w
eliminowaniu jawnie instrumentalnych przypadków określania mianem
bezwzględnej podstawy odwoławczej uchybień, które zgodnie z wypracowaną
linią orzecznictwa do tej kwalifikowanej grupy uchybień w sposób oczywisty
nie należą, a tym bardziej nadawania takiego miana procedowaniu, które w
równie oczywisty sposób nie stanowi jakiegokolwiek uchybienia.
Z przedstawionych wyżej powodów orzeczono jak w części dyspozytywnej
postanowienia, o kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygając zgodnie z
art. 626 § 1 k.p.k. i art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k.