II CZ 150/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:31-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 150/11
POSTANOWIENIE
Dnia 2 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej B. z siedzibą w P.
przy uczestnictwie Gminy Miasto P., Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta P., K. Ś.,
A. S., K. Ś., H. Ś., B. S. i B. W.
o stwierdzenie zasiedzenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 2 lutego 2012 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania A. S.
na orzeczenie o kosztach zawarte w pkt. II
postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 24 maja 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 15 października 2010 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że
Spółdzielnia Mieszkaniowa B. z siedzibą w P. nabyła z dniem 30 lipca 2007 r. przez
zasiedzenie, na podstawie art. 35 ust. 4¹ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o
spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) prawo
własności dwóch bliżej opisanych w postanowieniu nieruchomości. Na skutek
apelacji uczestników postępowania Miasta P., Skarbu Państwa – Prezydenta
Miasta P. oraz A. S., Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 24 maja 2011 r. zmienił
zaskarżone postanowienie i wniosek oddalił, a kosztami postępowania
apelacyjnego obciążył wnioskodawczynię i uczestników postępowania, w zakresie
przez nich poniesionym. Sąd Okręgowy wskazał, że przyczyną oddalenia wniosku
było stwierdzenie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 października
2010 r., sygn. P 34/08 niekonstytucyjności art. 35 ust. 4¹ ustawy z dnia 15 grudnia
2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Na skutek utraty mocy przez ten przepis,
wyeliminowane zostało uprawnienie spółdzielni mieszkaniowych do uzyskania na
jego podstawie własności nieruchomości. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia o
kosztach postępowania Sąd Okręgowy powołał art. 520 § 1 k.p.c. wskazując na tę
szczególną, niezależną od wnioskodawczyni i uczestników postępowania sytuację,
która spowodowała oddalenie wniosku.
Zażalenie na orzeczenie o kosztach postępowania złożyła uczestniczka A.
S. Zarzucając naruszenie art. 520 §2 k.p.c. domagała się zmiany postanowienia i
zasądzenie od wnioskodawczyni na jej rzecz 5600 zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania apelacyjnego oraz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w
tym kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Wyrażonej w art. 520 § 2 k.p.c. reguły stosunkowego rozdzielania kosztów
postępowania lub obciążenia nimi jednego uczestnika nie można wykładać jako
obowiązku sądu bezwzględnego obciążenia uczestnika tymi kosztami zawsze gdy
stopień zainteresowania uczestników wynikiem postępowania jest różny lub
występuje sprzeczność interesów. Wskazuje na to formuła przepisu „sąd może’’.
3
Potrzebę zastosowania wynikającej z powołanego przepisu reguły Sąd poddaje
ocenie z uwagi na okoliczności sprawy. Okoliczności sprawy niniejszej nie
uzasadniały zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz skarżącej kosztów postępowania
apelacyjnego. Do okoliczności sprawy zaliczyć należy m.in. stopień ingerencji
rozstrzygnięcia w sferę prawną uczestnika, a więc czy pomiędzy uczestnikami
występuje jedynie różny stopień zainteresowania wynikiem postępowania czy też
sprzeczność interesów. Skarżąca w toku postępowania domagała się oddalenia
wniosku. Takie jej stanowisko nie oznaczało, że między nią a wnioskodawcą
występuje sprzeczność interesów. Sprzeczność interesów występowała pomiędzy
wnioskodawczynią a właścicielami nieruchomości, której dotyczył wniosek, to jest
Skarbem Państwa i Miastem P. Skarżąca należała do kręgu osób, które
w postępowaniu administracyjnym zgłosiły (ostatecznie oddalone) żądanie zwrotu
wywłaszczonej nieruchomości, stanowiącej w niniejszym postepowaniu w części
przedmiot wniosku. Przyczyna zatem, dla której skarżąca stała się uczestnikiem
postępowania, uzasadniała wniosek o różnym jedynie stopniu zainteresowania
wynikiem postępowania. Jako uczestnik postępowania skarżąca złożyła apelację od
postanowienia Sądu pierwszej instancji czyniąc jej wiodącym zarzutem zarzut
stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu stanowiącego podstawę prawną nabycia
przez Spółdzielnię własności. Ten zarzut, podniesiony również w apelacjach
pozostałych uczestników postępowania, właścicieli nieruchomości, okazał się
skuteczny. Do oddalenia wniosku doprowadziło zatem wyeliminowanie z porządku
prawnego, na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego, przepisu art. 35 ust. 4¹
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, stanowiącego
podstawę prawną rozstrzygnięcia. Skoro o treści rozstrzygnięcia Sądu drugiej
instancji zadecydowała zmiana stanu prawnego, okoliczność od uczestników
niezależna, za trafne poczytać należy stanowisko tego Sądu o braku podstawy do
stosowania w zakresie kosztów postępowania art. 520 § 2 k.p.c.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 2 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku Spółdzielni Mieszkaniowej B. z siedzibą w P.
przy uczestnictwie Gminy Miasto P., Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta P., K. Ś.,
A. S., K. Ś., H. Ś., B. S. i B. W.
o stwierdzenie zasiedzenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 2 lutego 2012 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania A. S.
na orzeczenie o kosztach zawarte w pkt. II
postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 24 maja 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 15 października 2010 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że
Spółdzielnia Mieszkaniowa B. z siedzibą w P. nabyła z dniem 30 lipca 2007 r. przez
zasiedzenie, na podstawie art. 35 ust. 4¹ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o
spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) prawo
własności dwóch bliżej opisanych w postanowieniu nieruchomości. Na skutek
apelacji uczestników postępowania Miasta P., Skarbu Państwa – Prezydenta
Miasta P. oraz A. S., Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 24 maja 2011 r. zmienił
zaskarżone postanowienie i wniosek oddalił, a kosztami postępowania
apelacyjnego obciążył wnioskodawczynię i uczestników postępowania, w zakresie
przez nich poniesionym. Sąd Okręgowy wskazał, że przyczyną oddalenia wniosku
było stwierdzenie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 października
2010 r., sygn. P 34/08 niekonstytucyjności art. 35 ust. 4¹ ustawy z dnia 15 grudnia
2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Na skutek utraty mocy przez ten przepis,
wyeliminowane zostało uprawnienie spółdzielni mieszkaniowych do uzyskania na
jego podstawie własności nieruchomości. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia o
kosztach postępowania Sąd Okręgowy powołał art. 520 § 1 k.p.c. wskazując na tę
szczególną, niezależną od wnioskodawczyni i uczestników postępowania sytuację,
która spowodowała oddalenie wniosku.
Zażalenie na orzeczenie o kosztach postępowania złożyła uczestniczka A.
S. Zarzucając naruszenie art. 520 §2 k.p.c. domagała się zmiany postanowienia i
zasądzenie od wnioskodawczyni na jej rzecz 5600 zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania apelacyjnego oraz zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, w
tym kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
Wyrażonej w art. 520 § 2 k.p.c. reguły stosunkowego rozdzielania kosztów
postępowania lub obciążenia nimi jednego uczestnika nie można wykładać jako
obowiązku sądu bezwzględnego obciążenia uczestnika tymi kosztami zawsze gdy
stopień zainteresowania uczestników wynikiem postępowania jest różny lub
występuje sprzeczność interesów. Wskazuje na to formuła przepisu „sąd może’’.
3
Potrzebę zastosowania wynikającej z powołanego przepisu reguły Sąd poddaje
ocenie z uwagi na okoliczności sprawy. Okoliczności sprawy niniejszej nie
uzasadniały zasądzenia od wnioskodawcy na rzecz skarżącej kosztów postępowania
apelacyjnego. Do okoliczności sprawy zaliczyć należy m.in. stopień ingerencji
rozstrzygnięcia w sferę prawną uczestnika, a więc czy pomiędzy uczestnikami
występuje jedynie różny stopień zainteresowania wynikiem postępowania czy też
sprzeczność interesów. Skarżąca w toku postępowania domagała się oddalenia
wniosku. Takie jej stanowisko nie oznaczało, że między nią a wnioskodawcą
występuje sprzeczność interesów. Sprzeczność interesów występowała pomiędzy
wnioskodawczynią a właścicielami nieruchomości, której dotyczył wniosek, to jest
Skarbem Państwa i Miastem P. Skarżąca należała do kręgu osób, które
w postępowaniu administracyjnym zgłosiły (ostatecznie oddalone) żądanie zwrotu
wywłaszczonej nieruchomości, stanowiącej w niniejszym postepowaniu w części
przedmiot wniosku. Przyczyna zatem, dla której skarżąca stała się uczestnikiem
postępowania, uzasadniała wniosek o różnym jedynie stopniu zainteresowania
wynikiem postępowania. Jako uczestnik postępowania skarżąca złożyła apelację od
postanowienia Sądu pierwszej instancji czyniąc jej wiodącym zarzutem zarzut
stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu stanowiącego podstawę prawną nabycia
przez Spółdzielnię własności. Ten zarzut, podniesiony również w apelacjach
pozostałych uczestników postępowania, właścicieli nieruchomości, okazał się
skuteczny. Do oddalenia wniosku doprowadziło zatem wyeliminowanie z porządku
prawnego, na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego, przepisu art. 35 ust. 4¹
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, stanowiącego
podstawę prawną rozstrzygnięcia. Skoro o treści rozstrzygnięcia Sądu drugiej
instancji zadecydowała zmiana stanu prawnego, okoliczność od uczestników
niezależna, za trafne poczytać należy stanowisko tego Sądu o braku podstawy do
stosowania w zakresie kosztów postępowania art. 520 § 2 k.p.c.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
w związku z art. 39814
k.p.c.