Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 23 marca 2012 r.
II UK 151/11
Przesłanką utraty prawa do emerytury policyjnej jest prawomocne skaza-
nie po dniu 11 czerwca 2007 r. za czyn zabroniony, o którym mowa w art. 10
ust. 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariu-
szy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby
Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura
Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej
Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: z 2004 r.
Dz.U. Nr 8, poz. 67 ze zm.).
Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Romualda Spyt, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 marca
2012 r. sprawy z wniosku Dariusza D. przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-
Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. o ustanie prawa
do emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej oraz wstrzymanie ich wypłaty,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 18 stycznia 2011 r. […]
o d d a l i ł skargę kasacyjną.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2011 r. […] Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Warszawie oddalił apelację wnioskodawcy Dariusza D. od wy-
roku Sądu Okręgowego-Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 9
kwietnia 2010 r., którym oddalono jego odwołanie od decyzji Dyrektora Zakładu Eme-
rytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. (organu
rentowego) z dnia 30 września 2009 r., stwierdzających ustanie z dniem 30 lipca
2009 r. prawa do policyjnej renty inwalidzkiej oraz prawa do emerytury policyjnej z
2
uwagi na prawomocne skazanie wnioskodawcy za przestępstwa łapownictwa bierne-
go.
W stanie faktycznym sprawy, wnioskodawca (urodzony w dniu 10 maja 1966
r.) decyzją z dnia 18 lipca 2006 r. uzyskał policyjne świadczenie emerytalne, nato-
miast decyzją z dnia 11 stycznia 2007 r. ustalono mu prawo do policyjnej renty inwa-
lidzkiej, której pobieranie zawieszono z uwagi na pobieranie przez niego korzystniej-
szej emerytury policyjnej. Wyrokiem z dnia 10 marca 2009 r. […] Sąd Rejonowy w P.
skazał wnioskodawcę za przestępstwa łapownictwa biernego (art. 228 § 1 i 3 k.k.)
dokonane w warunkach ciągu przestępstw w związku z wykonywaniem czynności
służbowych funkcjonariusza Policji, a powyższe orzeczenie utrzymał w mocy Sąd
Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 30 lipca 2009 r. […]. W związku ze skazaniem wnio-
skodawcy prawomocnym wyrokiem, organ rentowy decyzjami z dnia 30 września
2009 r., na podstawie art. 10 ust. 2 policyjnej ustawy emerytalnej, stwierdził ustanie z
dniem 30 lipca 2009 r. prawa do policyjnej renty inwalidzkiej oraz do emerytury poli-
cyjnej.
W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku pełnomocnik wnioskodawcy,
zarzucając naruszenie prawa materialnego art. 32 Konstytucji RP w związku z art. 10
ust. 2 oraz art. 39 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funk-
cjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu,
Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego
Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej
Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r.
Nr 8, poz. 67 ze zm.) oraz art. 12 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy
o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 82, poz. 558), przez ich
niewłaściwe zastosowanie, polegające na zastosowaniu powyższych ustaw w
brzmieniu obowiązującym od dnia 11 czerwca 2007 r. w stosunku do wnioskodawcy,
który nabył prawo do emerytury policyjnej przed wejściem w życie nowelizacji, tj. w
dniu 18 lipca 2006 r., wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekaza-
nie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu, ewentualnie uchyle-
nie wyroku w całości i jego zmianę poprzez przywrócenie wnioskodawcy prawa do
emerytury policyjnej z dniem 30 lipca 2009 r., wraz z orzeczeniem o kosztach postę-
powania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Stosownie do art. 39813
§ 1 i 2 k.p.c., Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w
granicach skargi kasacyjnej i jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi
podstawę zaskarżonego orzeczenia, jeżeli skarga (tak jak w rozpoznawanej sprawie)
nie zawiera zarzutu naruszenia przepisów postępowania lub gdy zarzut taki okaże
się niezasadny.
W ocenie Sądu Najwyższego, wykładnia przepisu art. 10 ust. 2 (oparta na jego
literalnym brzmieniu) oraz art. 39 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, dokonana przez Sąd Apelacyjny, jest w pełni
trafna i nie budzi wątpliwości. Skazanie emeryta albo rencisty policyjnego prawo-
mocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe
umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem
czynności służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za
przestępstwo określone w art. 258 k.k. lub wobec którego orzeczono prawomocnie
środek karny pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skar-
bowe popełnione przed zwolnieniem ze służby, powoduje utratę prawa do zaopa-
trzenia emerytalnego. Pozbawiając wnioskodawcę prawa do tego świadczenia organ
emerytalny prawidłowo zastosował w sprawie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lutego
1994 r. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o
Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 11
czerwca 2007 r. (art. 22 ustawy zmieniającej), albowiem już po przyznaniu emerytury
wnioskodawca został prawomocnie skazany za czyn o jakim stanowi ten właśnie art.
10 ust. 2 ustawy. Zmiana art. 10 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy
Policji została przeprowadzona ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o
Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw (art. 4 pkt 2), a ustawa zmieniająca w
art. 12 stanowi między innymi, że przepis art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lutego
1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (...) stosuje się w przy-
padku gdy funkcjonariusz został skazany prawomocnym wyrokiem sądu, lub wobec
którego orzeczono prawomocnie środek karny po dniu wejścia w życie niniejszej
ustawy. A zatem przesłanką materialną utraty prawa do emerytury policyjnej nie jest
data popełnienia czynu zabronionego, o jakim mowa w art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
18 lutego 1994 r., a prawomocne skazanie po wejściu w życie zmiany przepisu art.
10 (por. także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2011 r., II UK
275/11, niepublikowane oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10
4
czerwca 2009 r., III AUa 19/09, Orzecznictwo SA w Warszawie 2009 nr 4, poz. 18).
W ocenie Sądu Najwyższego dokonana zmiana ustawy nie narusza, wbrew odmien-
nym twierdzeniom skargi (bliżej zresztą nieuzasadnionym), art. 32 ust. 1 Konstytucji
RP i wyrażonej w nim zasady równości wobec prawa wszystkich obywateli znajdują-
cych się w podobnej sytuacji prawnej, a także praw słusznie nabytych, które nota
bene w sprawach z ubezpieczenia społecznego nie mają charakteru absolutnego.
Wobec daty prawomocnego skazania wnioskodawcy za przestępstwa łapow-
nictwa biernego (art. 228 § 1 i 3 k.k.) dokonane w warunkach ciągu przestępstw w
związku z wykonywaniem czynności służbowych funkcjonariusza Policji (30 lipca
2009 r., a więc po wejściu w życie omawianego przepisu), nie budzi wątpliwości
utrata prawa do świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy.
Tym się kierując - gdy podstawy skargi nie zostały wykazane - orzeczono jak
w sentencji na podstawie art. 39814
k.p.c.
========================================