V CZ 163/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:31-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 163/11
POSTANOWIENIE
Dnia 28 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Komunalnego „T.” spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w B.
przeciwko Polskiemu Związkowi Głuchych – Oddziałowi w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 marca 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 25 sierpnia 2011 r.
1) odrzuca zażalenie w zakresie punktu pierwszego
zaskarżonego postanowienia;
2) oddala zażalenie w pozostałej części.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zmienił, wskutek zażalenia
powoda, postanowienie zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w zakresie kosztów
procesu w pierwszej instancji i zasądził na rzecz powoda T. spółki z o.o. w B. od
pozwanego Polskiego Związku Głuchych, Oddział w K. z tego tytułu w punkcie
pierwszym kwotę 1467 złotych oraz w punkcie drugim kwotę 330 złotych z tytułu
kosztów postępowania zażaleniowego.
W zażaleniu od powyższego postanowienia pozwany zarzucił naruszenie art.
100 k.p.c., art. 101 k.p.c. oraz art. 102 k.p.c. i wniósł o jego zmianę poprzez
orzeczenie, że koszty procesu obciążają powódkę, ewentualnie że nie obciąża się
pozwanego kosztami sądowymi oraz o zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. zażalenie do Sądu Najwyższego
przysługuje na postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie kosztów
procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. Nie
podlegają zatem zaskarżeniu zażaleniem do Sądu Najwyższego postanowienia
sądu drugiej instancji wydane wskutek zażalenia na postanowienie sądu pierwszej
instancji w przedmiocie kosztów procesu. Brak zaskarżalności nie zależy od treści
rozstrzygnięcia – w wypadku orzeczenia reformatoryjnego zażalenie także nie
służy, bowiem nie jest to orzeczenie co do kosztów procesu, które nie były
przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji.
Z tych względów zażalenie zaskarżające postanowienie Sądu Okręgowego z
dnia 25 sierpnia 2011 r. w całości, podlega odrzuceniu, jako niedopuszczalne, w
zakresie punktu pierwszego postanowienia na podstawie art. 373 w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c. (tak również postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26
stycznia 2011 r., IV CZ 103/10, nie publ.).
Odnosząc się do zażalenia w części zaskarżającej punkt drugi
postanowienia Sądu Okręgowego stwierdzić należy, że zasadą jest, iż strona
przegrywająca sprawę jest zobowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie
3
koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 k.p.c.).
Wyjątek od tej zasady stanowi art. 102 k.p.c. pozwalający na odstąpienie od
obciążania strony kosztami procesu w sytuacji, gdy zachodzą szczególne
okoliczności. Hipoteza tego przepisu odwołująca się do „wypadków szczególnie
uzasadnionych”, pozostawia sądowi orzekającemu ocenę, czy fakty związane
z przebiegiem procesu, w tym również dotyczące sytuacji życiowej i majątkowej
strony, stanowią podstawę do nieobciążania jej kosztami procesu. W sprawie
niniejszej Sąd Okręgowy uwzględnił zażalenie powoda w zakresie kosztów procesu
przed sądem pierwszej instancji, a zatem pozwany jest stroną przegrywającą.
Rozważył również okoliczności związane z przebiegiem procesu w kontekście
przesłanek określonych w art. 102 k.p.c. i przedmiotem rozpoznania była także
kwestia trudnej sytuacji finansowej pozwanego. Dokonanej ocenie nie można
zarzucić wadliwości, a wniosek o braku podstaw do nieobciążenia pozwanego
kosztami postępowania zażaleniowego jest prawidłowy. Skarżący skoncentrował
się na przytoczeniu zarzutów przeciwko rozstrzygnięciu Sądu Okręgowego
w zakresie punktu pierwszego zaskarżonego postanowienia, natomiast poza
wskazaniem na trudną sytuację majątkową i charakter działalności Związku, nie
przytoczył żadnych zarzutów przeciwko rozstrzygnięciu w zakresie kosztów
postępowania zażaleniowego. Koszty te zostały obliczone prawidłowo zgodnie
z przepisami powołanymi przez Sąd drugiej instancji. Zażalenie w tej części
podlega zatem oddaleniu na podstawie art. art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 28 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Komunalnego „T.” spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w B.
przeciwko Polskiemu Związkowi Głuchych – Oddziałowi w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 marca 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 25 sierpnia 2011 r.
1) odrzuca zażalenie w zakresie punktu pierwszego
zaskarżonego postanowienia;
2) oddala zażalenie w pozostałej części.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zmienił, wskutek zażalenia
powoda, postanowienie zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w zakresie kosztów
procesu w pierwszej instancji i zasądził na rzecz powoda T. spółki z o.o. w B. od
pozwanego Polskiego Związku Głuchych, Oddział w K. z tego tytułu w punkcie
pierwszym kwotę 1467 złotych oraz w punkcie drugim kwotę 330 złotych z tytułu
kosztów postępowania zażaleniowego.
W zażaleniu od powyższego postanowienia pozwany zarzucił naruszenie art.
100 k.p.c., art. 101 k.p.c. oraz art. 102 k.p.c. i wniósł o jego zmianę poprzez
orzeczenie, że koszty procesu obciążają powódkę, ewentualnie że nie obciąża się
pozwanego kosztami sądowymi oraz o zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. zażalenie do Sądu Najwyższego
przysługuje na postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie kosztów
procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. Nie
podlegają zatem zaskarżeniu zażaleniem do Sądu Najwyższego postanowienia
sądu drugiej instancji wydane wskutek zażalenia na postanowienie sądu pierwszej
instancji w przedmiocie kosztów procesu. Brak zaskarżalności nie zależy od treści
rozstrzygnięcia – w wypadku orzeczenia reformatoryjnego zażalenie także nie
służy, bowiem nie jest to orzeczenie co do kosztów procesu, które nie były
przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji.
Z tych względów zażalenie zaskarżające postanowienie Sądu Okręgowego z
dnia 25 sierpnia 2011 r. w całości, podlega odrzuceniu, jako niedopuszczalne, w
zakresie punktu pierwszego postanowienia na podstawie art. 373 w zw. z art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c. (tak również postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26
stycznia 2011 r., IV CZ 103/10, nie publ.).
Odnosząc się do zażalenia w części zaskarżającej punkt drugi
postanowienia Sądu Okręgowego stwierdzić należy, że zasadą jest, iż strona
przegrywająca sprawę jest zobowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie
3
koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 k.p.c.).
Wyjątek od tej zasady stanowi art. 102 k.p.c. pozwalający na odstąpienie od
obciążania strony kosztami procesu w sytuacji, gdy zachodzą szczególne
okoliczności. Hipoteza tego przepisu odwołująca się do „wypadków szczególnie
uzasadnionych”, pozostawia sądowi orzekającemu ocenę, czy fakty związane
z przebiegiem procesu, w tym również dotyczące sytuacji życiowej i majątkowej
strony, stanowią podstawę do nieobciążania jej kosztami procesu. W sprawie
niniejszej Sąd Okręgowy uwzględnił zażalenie powoda w zakresie kosztów procesu
przed sądem pierwszej instancji, a zatem pozwany jest stroną przegrywającą.
Rozważył również okoliczności związane z przebiegiem procesu w kontekście
przesłanek określonych w art. 102 k.p.c. i przedmiotem rozpoznania była także
kwestia trudnej sytuacji finansowej pozwanego. Dokonanej ocenie nie można
zarzucić wadliwości, a wniosek o braku podstaw do nieobciążenia pozwanego
kosztami postępowania zażaleniowego jest prawidłowy. Skarżący skoncentrował
się na przytoczeniu zarzutów przeciwko rozstrzygnięciu Sądu Okręgowego
w zakresie punktu pierwszego zaskarżonego postanowienia, natomiast poza
wskazaniem na trudną sytuację majątkową i charakter działalności Związku, nie
przytoczył żadnych zarzutów przeciwko rozstrzygnięciu w zakresie kosztów
postępowania zażaleniowego. Koszty te zostały obliczone prawidłowo zgodnie
z przepisami powołanymi przez Sąd drugiej instancji. Zażalenie w tej części
podlega zatem oddaleniu na podstawie art. art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c.