Sygn. akt V CZ 166/11
POSTANOWIENIE
Dnia 28 marca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa D. T. s.r.o. w O. – K. (Republika Czeska)
przeciwko A. Spółce Jawnej w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 marca 2012 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 października 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3600
złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił na podstawie art.
373 k.p.c. apelację powódki D. T. s.r.o. w O. – K. uznając, że wniosek o
sporządzenie uzasadnienia złożony w dniu 5 maja 2010 r. był spóźniony wobec
ogłoszenia wyroku przez Sąd Okręgowy w dniu 27 kwietnia 2010 r. W ocenie Sądu
drugiej instancji, w wypadku doręczenia przesyłki wpisanemu jako adresat Sądowi
Rejonowemu mimo wskazania adresu Sądu Okręgowego, miarodajna jest dla
oceny terminu wniesienia środka odwoławczego data nadania przesyłki przez sąd
niewłaściwy do sądu właściwego, a nie data nadania na adres sądu niewłaściwego.
W konsekwencji, wobec złożenia wniosku o doręczenie uzasadnienia po terminie,
apelacja powódki nie została złożona w terminie określonym w art. 369 § 1 k.p.c. w
zw. z art. 328 § 1 k.p.c., co uzasadnia jej odrzucenie.
W zażaleniu od powyższego postanowienia powódka zarzuciła błąd
w ustaleniach faktycznych i naruszenie przepisów postępowania w postaci art. 165
§ 2 k.p.c. w zw. z art. 328 § 1 k.p.c., art. 369 § 1 k.p.c. i art. 373 k.p.c. przez błędną
wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, co miało istotny wpływ na treść
zaskarżonego postanowienia. Wniosła o jego uchylenie i orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uzasadnienie zarzutów zażalenia polega na twierdzeniu, że powódka złożyła
wniosek w terminie wobec wysłania przesyłki na prawidłowy adres Sądu
Okręgowego, zaś omyłkowe oznaczenie sądu jako Sądu Rejonowego pozostaje
bez znaczenia, bowiem urząd pocztowy zobowiązany był dostarczyć przesyłkę na
podany adres.
Problem sprowadza się zatem do rozstrzygnięcia, czy przesyłka zawierająca
wniosek o sporządzenie uzasadnienia została wniesiona, zgodnie z art. 369 § 1
k.p.c. i art. 165 § 2 k.p.c., do sądu właściwego.
Problem został rozstrzygnięty przez judykaturę jednolicie co do sytuacji, gdy
środek odwoławczy został wniesiony do sądu niewłaściwego – decyduje wówczas
o terminie wniesienia data nadania przesyłki przez sąd niewłaściwy do sądu
3
właściwego (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r.,
I CKN 967/00, niepubl., z 10 maja 1999 r., II CKN 128/99, niepubl., z dnia
28 października 2010 r. II UZ 24/10 niepubl.). Przedmiotem rozstrzygnięcia była
także sytuacja, gdy nadawca wskazał prawidłowy adres i błędnie określił sąd –
adresata (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 1995 r., I PRN
123/94 i z dnia 27 sierpnia 2008 r., II UZ 38/08, niepubl.), co do której przyjęto,
że termin jest zachowany, jeżeli podano prawidłowy adres sądu, natomiast bez
znaczenia pozostaje omyłkowe wskazanie sądu niewłaściwego oraz błędne
doręczenie przez pocztę przesyłki temu adresatowi pod innym adresem,
niż wskazany na przesyłce.
Sąd Najwyższy w tym składzie nie podziela poglądu wyrażonego w dwóch
ostatnich w/w przytoczonych orzeczeniach. Nie może budzić wątpliwości, że strona,
wysyłając korespondencję do sądu, obowiązana jest prawidłowo wskazać zarówno
adresata, jak i jego adres. W wypadku zatem naniesienia przez nadawcę
nieprawidłowych danych adresowych w postaci wskazania prawidłowego adresu
sądu właściwego i nieprawidłowej jego nazwy, należy prawidłowość doręczenia
dokonanego przez urząd pocztowy badać w świetle obowiązujących tego
operatora przepisów. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r.
Prawo Pocztowe (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1159 ze zm.) usługę pocztową
stanowi przyjmowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek, zaś zgodnie z art.
3 pkt 1 określenie „adres” oznacza oznaczenie adresata przesyłki oraz miejsca
doręczenia wskazanego przez nadawcę. Dla operatora zatem adres składa się
z dwóch elementów – określenia adresata i miejsca doręczenia. Przesyłka wysłana
jako polecona jest przesyłką tzw. rejestrowaną, która jest doręczana za
pokwitowaniem odbioru (art. 3 pkt 19 i 20 ustawy). Zważywszy na treść
potwierdzenia nadania dołączonego do zażalenia (k. 659), przedmiotowa przesyłka
była przesyłką poleconą. Operator przesyłkę doręcza adresatowi pod adresem
wskazanym na przesyłce lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej (art. 26
ust. 1 ustawy). W sprawie niniejszej brak jest danych, czy Sąd Rejonowy zawarł
umowę o świadczenie usług pocztowych i jaka jest jej treść, zwłaszcza w zakresie
doręczeń przesyłek przychodzących. Przesyłka może być wydana także ze
skutkiem doręczenia adresatowi do jego skrzynki odbiorczej, w placówce operatora
4
lub w miejscu uzgodnionym przez adresata z operatorem (art. 26 ust. 2 pkt 1
ustawy). W wypadku niemożności doręczenia, a tak jest w wypadku wpisania
błędnego adresu adresata, przesyłka jest zwracana nadawcy (art. 27 zd. 1 ustawy).
Z powyższych przepisów wynika, że decydujące znaczenie ma doręczenie
przesyłki adresatowi, natomiast sposób doręczenia zależy od konkretnej sytuacji
faktycznej. Wskazać należy, że do obowiązków urzędu pocztowego nie należy
poszukiwanie intencji nadawcy – czy chciał on wysłać przesyłkę do wskazanego na
niej adresata, czy też chciał ją wysłać na wskazany na przesyłce adres.
Podstawowym zadaniem jest świadczenie usługi polegającej na dostarczeniu
przesyłki adresatowi.
Przyjąć zatem należało, że adresem w wypadku przesyłki kierowanej do
sądu jest zarówno prawidłowa nazwa adresata, jak i prawidłowe wpisanie miejsca
położenia siedziby sądu. Wadliwość adresu, powstała wskutek wpisania przez
nadawcę błędnie jednego z elementów adresu i w konsekwencji powodująca
doręczenie przez urząd pocztowy przesyłki do sądu niewłaściwego, uzasadnia
przyjęcie, że o zachowaniu terminu do dokonania czynności procesowej decyduje
data nadania przesyłki przez sąd niewłaściwy do sądu właściwego.
Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w sentencji na podstawie
art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c., zaś o kosztach postępowania
zażaleniowego rozstrzygnąć na podstawie art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c., art. 98 k.p.c.
w zw. z art. 391 § 1 w zw. z art. 39821
i art. 3941
§ 3 k.p.c.