Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 14/12
W Y R O K
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Gradzik (spraw., przewodniczący)
SSN Barbara Skoczkowska
SSA (del. do SN) Dariusz Kala
Protokolant Joanna Sałachewicz
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie Krzysztofa M.
o wydanie wyroku łącznego
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 7 maja 2012 r.
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść
od wyroku Sądu Rejonowego w P. z dnia 10 października 2011 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art. 572 k.p.k. umarza
postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego.
2
U Z A S A D N I E N I E
Przedmiotem postępowania w sprawie o wyrok łączny, prowadzonego
na wniosek skazanego Krzysztofa M., było badanie warunków do
orzeczenia kary łącznej w odniesieniu do pięciu wyroków:
I. Sądu Rejonowego w P. z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie o
sygn. akt 244/02, skazującego za przestępstwo z art. 178a § 1
k.k. popełnione w dniu 30 lipca 2002 r. na karę grzywny w
wysokości 40 stawek dziennych po 20 zł każda oraz środki
karne w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych
na okres 4 lat i świadczenia pieniężnego;
II. Sądu Rejonowego w P. z dnia 28 maja 2002 r. w sprawie o
sygn. akt 52/02, skazującego za przestępstwo z art. 178a § 1
k.k. popełnione w dniu 22 sierpnia 2001 r. na karę roku i 6
miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem
jej wykonania na okres 5 lat oraz karę grzywny w wysokości 30
stawek dziennych po 20 zł każda oraz środki karne w postaci
zakazu prowadzenia pojazdów na okres 6 lat i świadczenia
pieniężnego;
III. Sądu Rejonowego w P. z dnia 21 stycznia 2008 r. w sprawie o
sygn. akt 272/08, skazującego za przestępstwo z art. 178a § 1
k.k. w zb. z art. 244 k.k. popełnione w dniu 4 września 2007 r.
na karę roku pozbawienia wolności oraz środki karne w postaci
zakazu prowadzenia pojazdów na okres 10 lat, świadczenia
pieniężnego i podania wyroku do publicznej wiadomości;
IV. Sądu Rejonowego w P. z dnia 30 marca 2007 r. w sprawie o
sygn. akt 932/08, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w
P. z dnia 22 lutego 2008 r. w sprawie o sygn. akt 1658/07,
skazującego za:
3
- przestępstwo z art. z art. 177 § 1 k.k. i art. 178a § k.k. w zb. z
art. 244 k.k. popełnione w dniu 10 lipca 2006 r. na karę 2 lat i 6
miesięcy pozbawienia wolności,
- przestępstwo z art. 238 k.k. w zb. z art. 233 k.k. popełnione w
dniu 11 lipca 2006 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,
- przestępstwo z art. 244 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w
okresie od 28 maja 2002 r. do 10 lipca 2006 r. na karę roku
pozbawienia wolności,
które to kary połączono i wymierzono karę łączną 3 lat pozbawienia
wolności oraz środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich
pojazdów mechanicznych przez okres 10 lat, obowiązku naprawienia
szkody i podania wyroku do publicznej wiadomości;
V. Sądu Rejonowego w P. z dnia 19 sierpnia 2008 r. w sprawie o
sygn. akt 1310/08, skazującego za:
- przestępstwo z art. 229 § 3 k.k. popełnione w dniu 1 kwietnia
2008 r. na karę roku pozbawienia wolności,
- przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. w zb. z art. 244 k.k. popełnione
w dniu 1 kwietnia 2008 r. na karę roku i 6 miesięcy
pozbawienia wolności,
- przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. w zb. z art. 244 k.k. popełnione
w dniu 30 kwietnia 2008 r. na karę roku i 6 miesięcy
pozbawienia wolności,
które to kary połączono i wymierzono karę łączną roku i 8 miesięcy
pozbawienia wolności oraz środki karne w postaci zakazu prowadzenia
pojazdów na okres 10 lat, świadczenia pieniężnego i podania wyroku
do publicznej wiadomości.
Sąd Rejonowy w P. wyrokiem łącznym z dnia 10 października 2011
r., orzekł następująco:
4
1. rozwiązał węzeł kary łącznej orzeczonej wyrokiem Sądu
Rejonowego w P. z dnia 30 marca 2007 r. w sprawie o sygn.
akt 932/08, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z
dnia 22 lutego 2008 r. w sprawie o sygn. akt 1658/07;
2. na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. i art. 85 k.k. i z art. 86 § 1 k.k.
kary pozbawienia wolności wymierzone skazanemu
Krzysztofowi M. wyrokami opisanymi w punktach III (272/08)
i IV (2089/06) połączył i wymierzył skazanemu karę łączną 3
lat pozbawienia wolności;
3. na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie o wydanie
wyroku łącznego co do wyroku wymienionego w punkcie I (
244/02), w punkcie II (52/02) oraz w punkcie V (1310/08);
4. na podstawie art. 576 § 1 k.k. stwierdził, że w pozostałym
zakresie połączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu;
5. na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet wymierzonej skazanemu
w punkcie 2 łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył okres
rzeczywistego pozbawienia wolności w dniu 4 września 2007
r., 5 września 2007 r. oraz w okresie od 16 czerwca 2008 r. do
14 czerwca 2009 r., 11 lipca 2006 r. do 9 października 2006 r.;
6. początek i koniec okresu kary łącznej orzeczonej w punkcie 2
wyroku łącznego pozostawił do ustalenia przez administrację
zakładu karnego.
Wyrok łączny nie został zaskarżony przez strony i uprawomocnił się
25 października 2011 r.
Prokurator Generalny, działając na podstawie art. 521 k.p.k., wniósł
kasację od wyroku łącznego na niekorzyść skazanego. Zarzucił temu
wyrokowi rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie
przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 85 k.k., polegające na
połączeniu kar jednostkowych pozbawienia wolności orzeczonych
5
wyrokami w sprawach o sygn. akt 272/08 oraz 2089/06 i orzeczeniu kary
łącznej 3 lat pozbawienia wolności, podczas gdy czyn przypisany
skazanemu wyrokiem z dnia 21 stycznia 2008 r. w sprawie o sygn. akt
72/08 został popełniony w dniu 4 września 2007 r., czyli po wydaniu
wyroku w sprawie o sygn. akt 2089/06.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie wyroku w całości i
umorzenie postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna w stopniu oczywistym.
Istotnie, w przedmiotowej sprawie doszło do obrazy przepisu prawa
materialnego, tj. art. 85 k.k. Zgodnie z tym przepisem przesłanką
orzeczenia kary łącznej, także wyrokiem łącznym, jest sytuacja prawna
sprowadzająca się do tego, że sprawca popełnił dwa lub więcej
przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, choćby nieprawomocny, co do
któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego
rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Inaczej mówiąc, węzłem wyroku
łącznego można objąć skazania za czyny popełnione przed wydaniem
pierwszego orzeczenia skazującego. W przedmiotowej sprawie warunek
ten nie został spełniony.
Treść przytoczonych na wstępie wyroków, którymi za poszczególne
przestępstwa skazano Krzysztofa M., nie stwarzała podstaw do
uwzględnienia wniosku o wydanie wyroku łącznego. Sąd Rejonowy w P.
łącząc skazania w sprawach 2089/06 i 272/08 postąpił wbrew regule
wyrażonej w art. 85 k.k. Wyrok Sądu Rejonowego w P. w sprawie 2089/06
zapadł w dniu 30 marca 2007 r., natomiast czyn, za który K. M. został
skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 21 stycznia 2008 r., sygn.
akt 272/08, został popełniony w dniu 4 września 2007 r., czyli już po 30
marca 2007 r., jako dacie wydania wyroku w sprawie o sygn. akt 2089/06.
6
W tym stanie rzeczy kary pozbawienia wolności, orzeczone
wskazanymi tu wyrokami, nie podlegały łączeniu i zgodnie z treścią art. 80
§ 1 k.k.w. powinny zostać wykonane w takiej kolejności, w jakiej
uprawomocniły się orzeczenia, którymi je wymierzono.
Wobec oczywistej zasadności zarzutu i wniosku kasacji, Sąd
Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok łączny i na podstawie art. 572 k.p.k.
umorzył postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego.