Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PZ 11/12
POSTANOWIENIE
Dnia 14 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda (przewodniczący)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa U. Polska S.A.
przeciwko J. L.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 maja 2012 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 7 października 2011 r.,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 7 października 2011 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy,
po rozpoznaniu sprawy z powództwa U. Polska S.A. przeciwko J. L. o zapłatę na
skutek zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 18
lipca 2011 r. w przedmiocie oddalenia wniosku powoda o sporządzenie
uzasadnienia wyroku zaocznego postanowił: 1. uchylić zaskarżone postanowienie
w zakresie oddalenia wniosku o uzasadnienie punktu drugiego wyroku zaocznego
Sądu Rejonowego z dnia 20 czerwca 2011 r., a w pozostałym zakresie oddalić
zażalenie, 2. kosztami postępowania zażaleniowego obciążyć pozwanego i
2
zasądzić od niego na rzecz strony pozwanej kwotę 45 zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu wskazano, że Sąd pierwszej instancji wyrokiem zaocznym
zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę dochodzoną pozwem,
natomiast nie zasądził całości kosztów postępowania, bowiem nie obciążył go
zwrotem opłaty sądowej – 535 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – 17 zł.
Następnie zaś postanowieniem z dnia 18 lipca 2011 r. oddalił wniosek strony
powodowej o sporządzenie uzasadnienia wyroku zaocznego. W takim stanie
rzeczy, w świetle art. 342 k.p.c., uzasadniony był wniosek strony pozwanej
wyłącznie o uzasadnienie postanowienia o kosztach postępowania zawartego w
wyroku zaocznym, a nie o uzasadnienie wyroku zaocznego. Z tych przyczyn Sąd
drugiej instancji w pkt 1 uchylił postanowienie z dnia 18 lipca 2011 r. w zakresie
oddalenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia pkt 2 wyroku zaocznego
(rozstrzygającego o kosztach procesu) i oddalił zażalenie w pozostałym zakresie. O
kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono w pkt 2 na podstawie art. 98 § 1 i
3 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Kosztami
postępowania zażaleniowego obciążono stronę przegrywającą spór, tj. stronę
pozwaną. Na koszty procesu składały się koszty zastępstwa prawnego strony
powodowej w postępowaniu zażaleniowym - na podstawie § 6 pkt 2 w związku z §
11 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) - w kwocie 45 zł (180 zł
x 25%).
Pełnomocnik strony powodowej zaskarżył to postanowienie zażaleniem,
wnosząc o jego zmianę w zakresie pkt 2, poprzez zasądzenie od pozwanego na
rzecz powoda kwoty 480 zł.
W uzasadnieniu skarżący podniósł, że w przedmiotowej sprawie Sąd
Okręgowy uwzględnił zażalenie powoda, a zatem jest on stroną wygrywającą spór,
co jasno wskazuje, że sformułowanie zawarte w pkt 2 sentencji zaskarżonego
postanowienia stanowi oczywistą omyłkę pisarską, a koszty postępowania winny
zostać zasądzone na rzecz strony wygrywającej, tj. powodowej.
3
Skarżący wskazał także, że powód składając zażalenie na postanowienie
Sądu Rejonowego, wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów
postępowania. Powód w zażaleniu jako wartość przedmiotu sporu wskazał kwotę
552 zł, jednakże wskutek postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 5 sierpnia 2011
r. została ona ustalona na kwotę 10.961 zł. Wobec powyższego na koszty
postępowania składają się następujące kwoty: 30 zł - opłata sądowa od zażalenia w
sprawie z zakresu prawa pracy zgodnie z art. 35 ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) oraz 450 zł stanowiąca
koszty zastępstwa w postępowaniu zażaleniowym obliczona na podstawie § 6 pkt 2
w związku z § 11 ust. 1 pkt 2 oraz § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione. W pierwszej kolejności wskazać należy, że
niniejszy spór zainicjował wniosek strony powodowej o sporządzenie uzasadnienia
wyroku zaocznego, a nie wyłącznie zawartego w nim postanowienia o kosztach
postępowania. Sąd drugiej instancji uwzględnił zażalenie jedynie w części – w
odniesieniu do żądania uzasadnienia postanowienia o kosztach postępowania,
natomiast oddalił zażalenie w pozostałej części (pkt 1 in fine). Wynika z tego więc,
że skarżący nie wygrał całości sprawy, ale jedynie jej cześć. Uzasadniało to
rozliczenie kosztów postępowania wedle zasad wynikających z art. 100 k.p.c., a nie
art. 98 § 1 k.p.c. powołanego przez Sąd drugiej instancji.
Stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu może nastąpić w różny sposób i
wynikać z różnych przyczyn (por. uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego
z dnia 31 marca 2005 r., SK 26/02, OTK-A 2005 nr 3, poz. 29), gdyż zasada
kompensaty nie jest jedyną, jaką kieruje się sąd przy rozstrzyganiu o kosztach
postępowania. Oprócz tej zasady istnieją bowiem zasada odpowiedzialności za
wynik sprawy, zasada słuszności, zasada zawinienia i inne im podobne, przy czym
z art. 100 k.p.c. nie wynika nakaz dokonania przez sąd arytmetycznego
4
stosunkowego rozdzielenia kosztów. Sąd Najwyższy wielokrotnie przedstawiał
pogląd, że wzajemne zniesienie (stosunkowe rozdzielenie) kosztów procesu nie
wymaga dokładnego obliczenia stosunku części uwzględniającej powództwo do
części oddalającej pozew, a zasadniczym kryterium rozłożenia ciężaru kosztów
procesu jest w takim wypadku poczucie słuszności (przykładowo orzeczenia z dnia
30 kwietnia 1952 r., C 290/52, OSN 1953 nr 4, poz. 99 i z dnia 11 stycznia 1961 r.,
4 CZ 143/60, OSPiKA 1961 nr 11, poz. 317 oraz postanowienia z dnia 21 stycznia
1963 r., III CR 191/62, OSNCP 1964 nr 1, poz. 16; z dnia 4 października 1966 r., II
PZ 63/66, LEX nr 6049; z dnia 7 lipca 1970 r., I PZ 28/70, LexPolonica nr 322557; z
dnia 17 czerwca 1974 r., II CZ 104/74, LEX nr 7523 i z dnia 28 lutego 1985 r., II CZ
21/85, LexPolonica nr 320926; por. też wyrok z dnia 21 lutego 2002 r., I PKN
932/00, OSNP 2004 nr 4, poz. 63).
Tym się kierując, Sąd Najwyższy uznał, że skoro uwzględniono zażalenie
jedynie w odniesieniu do uzasadnienia rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, to
skarżący „wygrał” sprawę co do kwoty 552 zł. Stanowi to około 5% kwoty 11.242,56
zł. Wygranie sprawy w takiej części uzasadniało – wedle art. 100 k.p.c. –
obciążenie strony pozwanej (przeciwnej) kosztami postępowania w odpowiedniej
do niej proporcji.
Ostatecznie więc, skoro 100% należnych kosztów postępowania wynosiło
480 zł (w tym 450 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika na podstawie § 6 pkt 5 w
związku z § 11 ust. 1 pkt 2 w związku z § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu oraz 30 zł opłaty od zażalenia), to 5% odpowiada kwocie
24 zł. Zasądzona kwota 45 zł jest zatem wyższa niż wynikałaby z tak
przedstawionego rozliczenia kosztów.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z
art. 3941
§ 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13