Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku K. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o rentę rodzinną

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 9 listopada 2012 r. sygn. akt IV U 1053/11

oddala apelację

Sygn. akt III AUa 7/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 czerwca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił K. P. prawa do renty rodzinnej, ponieważ orzeczeniem z dnia 20 czerwca 2011 r. komisja lekarska ZUS ustaliła, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy i nie spełnia warunków, określonych w art. 70 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

W odwołaniu od powyższej decyzji wnioskodawczyni domagała się jej zmiany i przyznania prawa do renty rodzinnej, a także dopuszczenia dowodu z opinii biegłych z zakresu kardiologii, reumatologii, ortopedii, chorób wewnętrznych i psychiatrii.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie z przyczyn podanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 9 listopada 2012 r., sygn. akt IV U 1053/11 Sąd Okręgowy w Rzeszowie oddalił odwołanie.

Sąd ustalił, że K. P. pobierała rentę rodzinną po zmarłym mężu do 31.05.2011 r. W orzeczeniu z dnia 20 czerwca 2011 r. komisja lekarska ZUS orzekła, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

Celem zweryfikowania oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych z zakresu neurologii, kardiologii i chorób wewnętrznych, reumatologii i ortopedii, którzy po rozpoznaniu: choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa z okresowym zespołem bólowym w pełnej remisji manifestacji klinicznej, zmian zwyrodnieniowych stawów rąk i stóp, zespołu bolesnych barków, nadciśnienia tętniczego, bólów w klatce piersiowej w obserwacji zaopiniowali, że schorzenia neurologiczne i ortopedyczne nie upośledzają sprawności ustroju w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy. Biegły psychiatra stwierdził zaburzenia nerwicowe mieszane: lękowe, depresyjne i somatyzacyjne, nie wywołujące niezdolności do pracy. Oceniając przedstawione opinie biegłych jako wiarygodną podstawę czynienia ustaleń faktycznych, Sąd Okręgowy stwierdził, że ustanie niezdolności do pracy u wnioskodawczyni skutkuje niespełnieniem przesłanek do otrzymania prawa do renty rodzinnej.

W apelacji od powyższego wyroku pełnomocnik wnioskodawczyni zarzucił: nieważność postępowania, wywołaną przyczyną z art. 379 § 5 kpc, poprzez nieodroczenie rozprawy i wydanie wyroku, pomimo nieobecności pełnomocnika wnioskodawczyni, a dalej także sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a to art. 233 § 1 kpc, poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób niewszechstronny i nasuwający zastrzeżenia z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania. Ponadto apelujący zarzucił niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy wskutek naruszenia przepisów postępowania, a to art. 232 kpc, poprzez niedopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych z zakresu psychiatrii i kardiologii, poczynienie błędnych ustaleń faktycznych, a także naruszenie art. 70 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Apelujący domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku ze zniesieniem postępowania, ewentualnie zmiany zaskarżonego wyroku, po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni jest nieuzasadniona i podlega oddaleniu, ponieważ zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie jest trafny i nie narusza prawa.

Spór w sprawie dotyczył uprawnienia wnioskodawczyni do renty rodzinnej na podstawie art. 70 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 nr 153 poz. 1227 t. jedn.), a w szczególności dalszego spełnienia warunku niezdolności do pracy po dniu 31 maja 2011 r.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu nieważności postępowania zauważyć należy, że nieodroczenie rozprawy, przy braku takiego wniosku ze strony wnioskodawczyni i przy prawidłowym zawiadomieniu jej pełnomocnika o terminie rozprawy nie uzasadnia przyjęcia, że doszło do pozbawienia strony możności obrony jej spraw.

Pozbawienie strony możności obrony swych praw polega na tym, że z powodu wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej, będących skutkiem naruszenia konkretnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, strona nie mogła brać i nie brała udziału w postępowaniu lub jego istotnej części. Zważywszy na treść art. 214 § 1 kpc Sąd nie ma obowiązku odraczania rozprawy po ustaleniu prawidłowości doręczenia.

Przechodząc do oceny dalszych zarzutów apelacyjnych, stwierdzić należy, że Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe w sprawie, zmierzające do ustalenia, czy schorzenia wnioskodawczyni skutkują ograniczeniem zdolności do pracy, a zebrane dowody należycie ocenił w ramach przysługującego mu w tym względzie uprawnienia swobodnej oceny dowodów, o jakim stanowi art. 233 § 1 kpc.

W sprawie zgromadzony został obszerny materiał dowodowy, w postaci historii choroby z poradni zdrowia psychicznego, z poradni ogólnej, kardiologicznej, ortopedii i chirurgicznej, a także kart informacyjnych z leczenia szpitalnego, a do analizy tej dokumentacji Sąd powołał duży zespół biegłych o specjalizacjach odpowiadających wszystkim schorzeniom wnioskodawczyni. Dalsze wnioski dowodowe na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego nie były składane.

Nie do podzielenia jest zarzut poczynienia błędnych ustaleń faktycznych w zakresie oceny naruszenia sprawności organizmu wnioskodawczyni, skoro wnioski Sądu z treści opinii biegłych nie mogą być sprzeczne z wnioskami lekarskimi.

Podkreślić bowiem należy, że opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia lub jej braku. Opinia biegłego podlega ocenie Sądu z uwzględnieniem kryteriów oceny tego rodzaju dowodu, takich jak poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii sposób motywowania sformułowanego stanowiska, stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej.

Sąd nie może natomiast samodzielnie dokonać ustalenia dotyczącego stanu zdrowia i stopnia naruszenia sprawności organizmu pod kątem zachowania lub braku zdolności do pracy. Ograniczenie samodzielności sądu w zakresie dokonywania ustaleń wymagających wiadomości specjalnych, wynikające z art. 278 § 1 k.p.c. obejmuje również ocenę wzajemnego powiązania ustalonych schorzeń i skutków tych relacji oraz stosowanych procedur leczniczych dla ustalenia przesłanki niezdolności do pracy ( tak: postanowienie SN z 26 lipca 2011r. I UK 29/11, Lex 1026622).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego postępowanie dowodowe jest na tyle obszerne i na tyle wyjaśniło stan zdrowia wnioskodawczyni, że nie ma potrzeby powoływać kolejnych biegłych dla oceny już ustalonych okoliczności.

O ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii lub co najmniej miarodajność tę poddające w wątpliwość.

Reasumując, w postępowaniu odwoławczym należało w zupełności podzielić ustalenia Sądu Okręgowego w Rzeszowie, że wnioskodawczyni nie jest w dalszym ciągu niezdolna do pracy, a to skutkować musiało pełną akceptacją dokonanej przez Sąd I instancji oceny prawnej sprawy, sprowadzającej się do stwierdzenia, że odwołująca nie spełnia warunków przyznania renty rodzinnej, określonych w art. 70 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Z podanych przyczyn brak jest faktycznych i prawnych podstaw do uwzględnienia apelacji wnioskodawczyni i dlatego na mocy art. 385 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji wyroku.