Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 16/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa Gminy Miasta G.
przeciwko H. Z.
o wydanie
oraz sprawy z powództwa H. Z.
przeciwko Gminie Miasta G.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 czerwca 2012 r.,
zażalenia pozwanego
na orzeczenie zawarte w punkcie trzecim postanowienia
Sądu Apelacyjnego
z dnia 31 października 2011 r.,
oddala zażalenie; przyznaje z Kasy Sądu Apelacyjnego
na rzecz adw. B. Z. kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta) zł
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu,
powiększoną o stawkę VAT.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 31 października 2011 r. Sąd Apelacyjny w sprawie z
powództwa Gminy Miasta G. przeciwko H. Z. oddalił wniosek pozwanego - powoda
wzajemnego o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie
uzasadnienia wyroku (pkt 2), jak również odrzucił wniosek pozwanego - powoda
wzajemnego o sporządzenie uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 20
kwietnia 2011 r. (pkt 3)
W zażaleniu skarżący wnosił o uchylenie postanowienia określonego
w pkt 3, tj. w przedmiocie odrzucenia wniosku H. Z. o sporządzenie uzasadnienia.
Ponadto wnosił na podstawie art. 380 k.p.c. o dokonanie kontroli rozstrzygnięcia
określonego w pkt 2, tj. w przedmiocie oddalenia wniosku o przywrócenie terminu
do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3941
w sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna,
zażalenie przysługuje także na postanowienie sądu drugiej instancji kończące
postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień, o których mowa w art. 3981
,
a także postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie
sądu pierwszej instancji.
Postanowienie sądu drugiej instancji odmawiające przywrócenia terminu
do złożenia wniosku o doręczenie wyroku tego sądu wraz z jego uzasadnieniem
podlegają kontroli Sądu Najwyższego. Postanowienie to, jako niezaskarżalne,
należy do kategorii postanowień, o których mowa w art. 380 w związku z art. 397
§ 2 k.p.c., a więc - na wniosek strony - może być skutecznie zwalczane w zażaleniu
na postanowienie o odrzuceniu wniosku o doręczenie wyroku sądu drugiej instancji
wraz z jego uzasadnieniem, jeżeli miało wpływ na rozstrzygnięcie w tym
postanowieniu zawarte.
Skarżący powołuje się na brak winy w uchybieniu terminu do złożenia
przedmiotowego wniosku. Wskazano, że strona jest osobą nieporadną życiowo,
3
ma liczne kłopoty zdrowotne i jest trwale niezdolna do pracy, ma zaburzenia
pamięci, nie rozumie pouczeń, rygorów prawnych, ma trudności w poruszaniu się
i zespół otępienny. Przyznane jednak zostało, że skarżący był obecny na rozprawie
przed Sądem Apelacyjnym w dniu 20 kwietnia 2011 r., na którym został ogłoszony
wyrok, był bardzo szczegółowo pouczony o sposobie i terminach zaskarżenia
wyroku. Wniosek o sporządzenie wyroku z uzasadnieniem został nadany
z opóźnieniem – w dniu 29 kwietnia 2011 r.
Brak winy w uchybieniu terminu jest podstawową przesłanką przywrócenia
terminu, przy czym przy ocenie tej przesłanki niezbędne jest przyjęcie
obiektywnego miernika staranności wymaganej od strony należycie dbającej
o swoje interesy (por. postanowienie SN z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 152/02,
niepubl., wyrok SN z dnia 8 października 2010 r., II PK 70/10, niepubl.).
Należy zgodzić się z twierdzeniem Sądu Apelacyjnego, że wskazane przez
skarżącego przyczyny, odnoszące się do zaburzeń zdrowotnych nie mogą stanowić
podstawy do uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu. Sąd zaznaczył,
że skarżący w toku postępowania podejmował szereg czynności procesowych
w sposób prawidłowy i mimo istnienia pewnych schorzeń mógł i dbał należycie
o swoje interesy. Nie wykazano, aby po ogłoszeniu wyroku Sądu Apelacyjnego stan
zdrowia H. Z. uległ pogorszeniu w stopniu uniemożliwiającym mu podejmowanie
czynności procesowych.
Ewentualne trudności i przeszkody muszą być sprecyzowane, nie mogą
odnosić się do ogólnej oceny stanu zdrowia. Uwzględnienie wniosku
o przywrócenie terminu ograniczać się może do sytuacji, kiedy w okolicznościach
sprawy istnieje ku temu pewna i jednoznaczna podstawa. Zasadą jest dokonywanie
czynności procesowych w terminie, odstępstwa od tej zasady powinny zdarzać się
wyjątkowo i tylko wyjątkowe okoliczności mogą skutkować przywróceniem terminu
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2011 r., I CZ 119/11,
LEX nr 1096035).
Biorąc to pod uwagę Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art.
39814
k.p.c. zażalenie oddalił.
4
Postanowienie o kosztach uzasadnia § 19 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie
oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348, ze zm.).
jw