Sygn. akt V CZ 111/11
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa T. M.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prokuratorowi Okręgowemu w O.
o ochronę dóbr osobistych i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 lipca 2012 r.,
zażalenia powoda na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 marca 2011 r.,
1.) oddala zażalenie;
2.) przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego na
rzecz adw. J. F., prowadzącej kancelarię adwokacką ,
kwotę 300 zł trzysta) powiększoną o podatek od towarów i
usług (VAT) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej
świadczonej powodowi w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 15 marca 2011 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powoda
oraz zasądził od niego na rzecz strony pozwanej kwotę 2 970 zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania apelacyjnego.
Uzasadniając orzeczenie o kosztach procesu, Sąd Apelacyjny stwierdził, że
jego podstawę stanowi art. 98 k.p.c. wyrażający zasadę odpowiedzialności za
wynik sporu. Art. 102 k.p.c. ma natomiast charakter wyjątkowy i może być
stosowany w sytuacjach szczególnych. Powód nie może więc korzystać z takiego
uprzywilejowania, tym bardziej że jego powództwo można ocenić jako oczywiście
bezzasadne.
W zażaleniu powód domagał się uchylenia orzeczenia o kosztach, powołując
się na naruszenie art. 102, 108 § 1 i 328 § 2 k.p.c., art. 110 i 111 u.k.s.c. oraz art.
45 Konstytucji.
Skarżący wskazał na aktualny brak dochodów wynikający z tymczasowego
aresztowania oraz na nadmierną wysokość zasądzonych kosztów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Orzekanie o kosztach procesu mieści się w sferze znacznej swobody
decyzyjnej sądu rozstrzygającego sprawę w instancji, w związku z czym kontrola
odwoławcza jest tu ograniczona, w szczególności w sytuacji, w której kontroli takiej
dokonuje Sąd Najwyższy. Do jego zadań ustawowych należy bowiem wyjaśnianie
zagadnień prawnych budzących wątpliwości lub wywołujących rozbieżności
w orzecznictwie sądów oraz korygowania oczywistych naruszeń prawa.
Skarżący bezzasadnie zarzucił „nadmierną wysokość” zasądzonych
kosztów, obejmujących wynagrodzenie za pomoc prawną świadczoną stronie
pozwanej w postępowaniu apelacyjnym. W zażaleniu pominięto, że żądanie pozwu
obejmowało dwa, a nie jedno roszczenie, a zasądzona kwota została ustalona na
poziomie minimalnym (3600 zł + 360 zł = 3960 zł x 0,75 = 2970 zł).
Bezzasadnie zostały również powołane art. 110-111 u.k.s.c., bez znajomości
art. 108 u.k.s.c. stanowiącego, że zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia
strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.
3
W sposób nieuzasadniony odwołano się także do art. 45 Konst., ponieważ
powodowi zapewniona została droga sądowa w obu instancjach.
Sąd Apelacyjny przedstawił motywy orzeczenia o kosztach postępowania
apelacyjnego (art. 98 § 1 k.p.c.), wyjaśnił też przyczyny niezastosowania art. 102
k.p.c. W ramach swojej kompetencji przepisów tych nie naruszył. Należało
w konsekwencji oddalić zażalenie (art. 39814
k.p.c. związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Na rzecz pełnomocnika powoda, świadczącego nieopłaconą pomoc prawną
w postępowania zażaleniowym, zasądzone zostało od Skarbu Państwa należne
wynagrodzenie.