III ZS 6/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I PO 6/94 III ZS 1/10
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III ZS 6/12
POSTANOWIENIE
Dnia 9 sierpnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Halina Kiryło (sprawozdawca)
Protokolant Anna Pęśko
w sprawie ze skargi Ministra Sprawiedliwości
na uchwałę Rady Izby Notarialnej w R. Nr … / 2012 z dnia 1 marca 2012 r.,
w przedmiocie wniosku Ministra Sprawiedliwości o wyznaczenie patrona dla
aplikanta A. K.,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 9 sierpnia 2012 r.,
umarza postępowanie.
UZASADNIENIE
Uchwałą Nr …/2012 z dnia 1 marca 2012 r. Rada Izby Notarialnej w R.
stwierdziła brak możliwości wyznaczenia z urzędu aplikantowi notarialnemu A. K.
patrona aplikacji notarialnej. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że w chwili
obecnej w Izbie Notarialnej w R. nie ma notariusza, który spełniałby prawne
przesłanki do zostania patronem oraz miał możliwość objęcia patronatem aplikanta
A. K.
Powyższą uchwałę, jako sprzeczną z prawem, zaskarżył w całości Minister
Sprawiedliwości. Zaskarżonej uchwale zarzucił rażące naruszenie: 1/ art. 7 i 17 ust.
1 Konstytucji RP oraz art. 73, 72 § 1 i art. 35 pkt. 2 i 3 ustawy - Prawo o notariacie
2
(jednolity tekst: Dz.U. z 2008 Nr 189, poz. 1158 ze zm.) w związku z art. 75 ustawy
w związku z § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia
2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej (Dz.U. Nr 258, poz. 2169 ze zm.),
poprzez uchylenie się przez Radę Izby Notarialnej w R. od wykonania leżących w
interesie publicznym obowiązków ustawowych, tj. od obowiązku organizacji i
prowadzenia szkolenia, a w konsekwencji związanego z tym obowiązku
wyznaczenia dla aplikanta notarialnego A. K. patrona; 2/ art. 7 Konstytucji w
związku z art. 75 ustawy - Prawo o notariacie w związku z § 1 ust. 3
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie
organizacji aplikacji notarialnej, poprzez dokonanie błędnej wykładni przesłanek
wyznaczenia notariusza patronem dla aplikanta notarialnego; 3/ art. 32 ust. 1 w
związku z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP oraz w związku z art. 72 § 1 ustawy - Prawo
o notariacie i w związku z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22
grudnia 2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej, poprzez naruszenie
zaskarżoną uchwałą zasady równości w dostępie do zawodu notariusza,
polegające na ograniczeniu prawa i obowiązku aplikanta notarialnego A. K. do
zaznajomienia się z całokształtem pracy notariusza w ramach aplikacji notarialnej
prowadzonej przez Radę Izby Notarialnej w R. w sytuacji, gdy innym aplikantom
patroni zostali przez Radę wyznaczeni. Wskazując na powyższe zarzuty, skarżący
wniósł o uchylenie uchwały w całości i przekazanie sprawy do ponownego
rozpatrzenia organowi samorządu zawodowego.
W odpowiedzi na skargę Ministra Sprawiedliwości, Rada Izby Notarialnej w
R. wniosła o umorzenie postępowania wskazując, iż w dniu 14 czerwca 2012 r.
podjęła uchwałę Nr …/2012, którą uchyliła w całości uchwałę Nr …/2012 z dnia 1
marca 2012 roku. W chwili podjęcia uchwały z dnia 14 czerwca 2012 roku
zaskarżona przez Ministra Sprawiedliwości uchwała z dnia 1 marca 2012 roku
straciła więc swoją moc prawną i została wyeliminowana z obrotu. Przedmiotowe
postępowanie przed Sądem Najwyższym, zainicjowane skargą Ministra
Sprawiedliwości z dnia 29 maja 2012 r., stało się zatem bezprzedmiotowe.
Pismem z dnia 2 sierpnia 2012 r. Minister Sprawiedliwości cofnął skargę.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Przepis art. 47 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie
(jednolity tekst: Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.) przewiduje możliwość
zaskarżenia przez Ministra Sprawiedliwości uchwał organów samorządu
notarialnego w razie ich sprzeczności z prawem. Przepis ten w sposób niepełny
reguluje postępowanie przed Sądem Najwyższym ze skargi Ministra
Sprawiedliwości, stanowiąc jedynie o możliwości utrzymania w mocy zaskarżonej
uchwały lub jej uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
właściwemu organowi samorządu z ustaleniem wytycznych co do sposobu jej
załatwienia albo pozostawienia bez rozpoznania skargi spóźnionej. Przepis ten nie
normuje innych kwestii, jakie mogą się wyłonić w trakcie postępowania
zainicjowanego skargą Ministra Sprawiedliwości, ani nie odsyła w tym względzie do
żadnych uregulowań proceduralnych zawartych w innych aktach prawnych. W tej
sytuacji wypada stwierdzić, że występuje luka w prawie w zakresie regulacji tegoż
postępowania. Lukę tę należy wypełnić w drodze analogii, stosując odpowiednio
przepisy proceduralne najlepiej odpowiadające charakterowi rozpoznawanego
środka prawnego. Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 24 maja 1994 r., I PO
6/94 (OSNP 1994 nr 7, poz. 119) i z dnia 8 kwietnia 2010 r., III ZS 1/10 (LEX nr
602765) uznał, ze omawiana skarga Ministra Sprawiedliwości jest szczególnym
środkiem zaskarżenia i dlatego należy stosować do niej przepisy kodeksu
postępowania cywilnego o rewizji, a obecnie – o skardze kasacyjnej. W aktualnym
stanie faktycznym i prawnym, wobec podjęcia przez Radę Izby Notarialnej w R.
nowej uchwały z dnia 19 czerwca 2012 r., uchylającej w całości zaskarżona
uchwałę oraz kolejnej uchwały z dnia 5 lipca 2012 r. o wyznaczeniu patrona dla
aplikanta A. K., i w konsekwencji tego – cofnięcia przez Ministra Sprawiedliwości
przedmiotowej skargi, należało na podstawie stosowanego odpowiednio przepisu
art. 391 § 2 w związku z art. 398²¹ k.p.c. umorzyć postępowanie.
POSTANOWIENIE
Dnia 9 sierpnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Halina Kiryło (sprawozdawca)
Protokolant Anna Pęśko
w sprawie ze skargi Ministra Sprawiedliwości
na uchwałę Rady Izby Notarialnej w R. Nr … / 2012 z dnia 1 marca 2012 r.,
w przedmiocie wniosku Ministra Sprawiedliwości o wyznaczenie patrona dla
aplikanta A. K.,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 9 sierpnia 2012 r.,
umarza postępowanie.
UZASADNIENIE
Uchwałą Nr …/2012 z dnia 1 marca 2012 r. Rada Izby Notarialnej w R.
stwierdziła brak możliwości wyznaczenia z urzędu aplikantowi notarialnemu A. K.
patrona aplikacji notarialnej. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że w chwili
obecnej w Izbie Notarialnej w R. nie ma notariusza, który spełniałby prawne
przesłanki do zostania patronem oraz miał możliwość objęcia patronatem aplikanta
A. K.
Powyższą uchwałę, jako sprzeczną z prawem, zaskarżył w całości Minister
Sprawiedliwości. Zaskarżonej uchwale zarzucił rażące naruszenie: 1/ art. 7 i 17 ust.
1 Konstytucji RP oraz art. 73, 72 § 1 i art. 35 pkt. 2 i 3 ustawy - Prawo o notariacie
2
(jednolity tekst: Dz.U. z 2008 Nr 189, poz. 1158 ze zm.) w związku z art. 75 ustawy
w związku z § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia
2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej (Dz.U. Nr 258, poz. 2169 ze zm.),
poprzez uchylenie się przez Radę Izby Notarialnej w R. od wykonania leżących w
interesie publicznym obowiązków ustawowych, tj. od obowiązku organizacji i
prowadzenia szkolenia, a w konsekwencji związanego z tym obowiązku
wyznaczenia dla aplikanta notarialnego A. K. patrona; 2/ art. 7 Konstytucji w
związku z art. 75 ustawy - Prawo o notariacie w związku z § 1 ust. 3
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie
organizacji aplikacji notarialnej, poprzez dokonanie błędnej wykładni przesłanek
wyznaczenia notariusza patronem dla aplikanta notarialnego; 3/ art. 32 ust. 1 w
związku z art. 65 ust. 1 Konstytucji RP oraz w związku z art. 72 § 1 ustawy - Prawo
o notariacie i w związku z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22
grudnia 2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej, poprzez naruszenie
zaskarżoną uchwałą zasady równości w dostępie do zawodu notariusza,
polegające na ograniczeniu prawa i obowiązku aplikanta notarialnego A. K. do
zaznajomienia się z całokształtem pracy notariusza w ramach aplikacji notarialnej
prowadzonej przez Radę Izby Notarialnej w R. w sytuacji, gdy innym aplikantom
patroni zostali przez Radę wyznaczeni. Wskazując na powyższe zarzuty, skarżący
wniósł o uchylenie uchwały w całości i przekazanie sprawy do ponownego
rozpatrzenia organowi samorządu zawodowego.
W odpowiedzi na skargę Ministra Sprawiedliwości, Rada Izby Notarialnej w
R. wniosła o umorzenie postępowania wskazując, iż w dniu 14 czerwca 2012 r.
podjęła uchwałę Nr …/2012, którą uchyliła w całości uchwałę Nr …/2012 z dnia 1
marca 2012 roku. W chwili podjęcia uchwały z dnia 14 czerwca 2012 roku
zaskarżona przez Ministra Sprawiedliwości uchwała z dnia 1 marca 2012 roku
straciła więc swoją moc prawną i została wyeliminowana z obrotu. Przedmiotowe
postępowanie przed Sądem Najwyższym, zainicjowane skargą Ministra
Sprawiedliwości z dnia 29 maja 2012 r., stało się zatem bezprzedmiotowe.
Pismem z dnia 2 sierpnia 2012 r. Minister Sprawiedliwości cofnął skargę.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Przepis art. 47 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie
(jednolity tekst: Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.) przewiduje możliwość
zaskarżenia przez Ministra Sprawiedliwości uchwał organów samorządu
notarialnego w razie ich sprzeczności z prawem. Przepis ten w sposób niepełny
reguluje postępowanie przed Sądem Najwyższym ze skargi Ministra
Sprawiedliwości, stanowiąc jedynie o możliwości utrzymania w mocy zaskarżonej
uchwały lub jej uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
właściwemu organowi samorządu z ustaleniem wytycznych co do sposobu jej
załatwienia albo pozostawienia bez rozpoznania skargi spóźnionej. Przepis ten nie
normuje innych kwestii, jakie mogą się wyłonić w trakcie postępowania
zainicjowanego skargą Ministra Sprawiedliwości, ani nie odsyła w tym względzie do
żadnych uregulowań proceduralnych zawartych w innych aktach prawnych. W tej
sytuacji wypada stwierdzić, że występuje luka w prawie w zakresie regulacji tegoż
postępowania. Lukę tę należy wypełnić w drodze analogii, stosując odpowiednio
przepisy proceduralne najlepiej odpowiadające charakterowi rozpoznawanego
środka prawnego. Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 24 maja 1994 r., I PO
6/94 (OSNP 1994 nr 7, poz. 119) i z dnia 8 kwietnia 2010 r., III ZS 1/10 (LEX nr
602765) uznał, ze omawiana skarga Ministra Sprawiedliwości jest szczególnym
środkiem zaskarżenia i dlatego należy stosować do niej przepisy kodeksu
postępowania cywilnego o rewizji, a obecnie – o skardze kasacyjnej. W aktualnym
stanie faktycznym i prawnym, wobec podjęcia przez Radę Izby Notarialnej w R.
nowej uchwały z dnia 19 czerwca 2012 r., uchylającej w całości zaskarżona
uchwałę oraz kolejnej uchwały z dnia 5 lipca 2012 r. o wyznaczeniu patrona dla
aplikanta A. K., i w konsekwencji tego – cofnięcia przez Ministra Sprawiedliwości
przedmiotowej skargi, należało na podstawie stosowanego odpowiednio przepisu
art. 391 § 2 w związku z art. 398²¹ k.p.c. umorzyć postępowanie.