Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 77/12
POSTANOWIENIE
Dnia 13 września 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
po rozpoznaniu w dniu 13 września 2012 r.,
sprawy R. K.
wobec którego wydano wyrok łączny
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 22 listopada 2011 r.,
utrzymującego w mocy wyrok łączny Sądu Okręgowego
z dnia 30 czerwca 2011 r., ,
p o s t a n o w i ł:
1. na podstawie art. 535 § 3 k.p.k. oddalić kasację jako
oczywiście bezzasadną,
2. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnić skazanego od
zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych
postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
W dniu 30 czerwca 2011 r. Sąd Okręgowy wydał w sprawie R. K. wyrok
łączny, którym połączył kary pozbawienia wolności oraz kary grzywny i wymierzył
odpowiednio kary łączne. W treści wyroku zawarto orzeczenie „W pozostałym
zakresie łączone wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu”.
Wyrok ten zaskarżony został przez obrońcę skazanego, który zarzucił
orzeczeniu naruszenie przepisu art. 576 § 1 k.p.k. poprzez zawarcie w treści
wyroku cytowanego wyżej rozstrzygnięcia oraz naruszenie art. 577 k.p.k. poprzez
brak oznaczenia w wyroku łącznym daty, od której należy liczyć początek
odbywania kary orzeczonej tym wyrokiem.
2
Sąd Apelacyjny, wyrokiem z dnia 22 listopada 2011 r., utrzymał zaskarżony
wyrok łączny w mocy, uznając apelację obrońcy skazanego za oczywiście
bezzasadną.
Kasację od tego wyroku wniósł obrońca skazanego. Zarzucił w niej rażące
naruszenie prawa procesowego, mające istotny wpływ na treść orzeczenia, to jest:
- naruszenie art. 433 § 1 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 576 k.p.k.,
poprzez nierozpoznanie sprawy w granicach apelacji, polegające na uznaniu, że
skarżący nie wykazał w apelacji, aby naruszenie przez Sąd Okręgowy art. 576 § 1
k.p.k. miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia,
- naruszenie art. 433 § 1 k.p.k. w zw. z art. 577 k.p.k. poprzez nierozpoznanie
sprawy w granicach apelacji, polegające na uznaniu, że Sąd Okręgowy nie naruszył
art. 577 k.p.k. poprzez brak oznaczenia w wyroku łącznym daty, od której należy
liczyć początek odbywania kary orzeczonej tym wyrokiem.
Prokurator Apelacyjny w pisemnej odpowiedzi na kasację wniósł o oddalenie
tejże kasacji, jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego jest oczywiście bezzasadna, co pozwoliło na jej
rozpoznanie na posiedzeniu wyznaczonym na podstawie art. 535 § 3 k.p.k.
Istota zarzutów kasacyjnych sprowadza się do kwestionowania rzetelności
rozpoznania przez Sąd Apelacyjny zarzutów zawartych w apelacji obrońcy od
wyroku łącznego.
Pierwszy z tych zarzutów, dotyczący obrazy art. 576 § 1 k.p.k., kwestionuje
stanowisko sądu odwoławczego, iż autor apelacji podnosząc zarzut naruszenia
przepisów postępowania, nie wykazał, aby naruszenie to miało wpływ na treść
zaskarżonego orzeczenia. Lektura uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego
prowadzi do wniosku, iż zarzut ten rozpoznany został przez ten sąd zgodnie z
regułami wynikającymi z art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 433 § 2 k.p.k. Podzielić przy
tym należy stanowisko sądu ad quem odnoszące się do istoty zarzutu. Niewątpliwie
zamieszczanie w wyroku łącznym odrębnego punktu, zawierającego powtórzenie
treści przepisu art. 576 § 1 k.p.k. nie jest konieczne. Praktyka zamieszczania w
wyrokach łącznych takiego orzeczenia ma ewentualnie walor jedynie informacyjny,
usuwający wątpliwości skazanego lub innej osoby stykającej się z wyrokiem, co do
wykonania orzeczeń zawartych w łączonych wyrokach, które nie zostały objęte
wyrokiem łącznym. Mogą to być na przykład orzeczenia odnośnie niepołączonych
3
kar, środków karnych, przepadku przedmiotów, kosztów itd. Zgodzić się przy tym
należy z wywodami obrońcy co do tego, że potrzeba zamieszczania takiego
orzeczenia w wyroku łącznym jest co najmniej wątpliwa. Potwierdził to także sąd
odwoławczy, stwierdzając nawet wprost, że jest to zbędne. Tak też oceniane to jest
w piśmiennictwie (zob. P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, kodeks postępowania
karnego. Tom III, warszawa 2007, s. 445; D. Kala, Postępowanie w przedmiocie
wydania wyroku łącznego, Toruń 2003, s. 216-217; J. Grajewski. L.K. Paprzycki, S.
Steinborn, Komentarz aktualizowany do art. 425-673 Kodeksu postępowania
karnego, LEX/el. 2012).
Uznać jednak równocześnie należy, że umieszczenie omawianego
stwierdzenia w wyroku łącznym, będąc uchybieniem warsztatowym w postaci
swego rodzaju superfluum, nie stanowi obrazy prawa procesowego, ani w postaci
bezwzględnej przesłanki odwoławczej, ani względnej podstawy z art. 438 pkt 2
k.p.k. W sytuacji, w której nie doszło do naruszenia przepisu prawa procesowego,
nie można tym bardziej wykazać, że stwierdzenie Sądu Okręgowego miało
negatywny, niezgodny z przepisami procesowymi wpływ na treść wyroku łącznego.
Krótkie uzasadnienie tego stanowiska przedstawione w uzasadnieniu
zaskarżonego kasacją wyroku wyczerpało istotę tego zagadnienia.
Drugi z zarzutów apelacji został, wbrew twierdzeniom autora kasacji
rozpoznany przez sąd odwoławczy i to w sposób wyczerpujący. Sąd ten wskazał na
fakultatywny charakter orzeczenia wydawanego na podstawie art. 577 k.p.k., (zob.
zawarty w treści przepisu zwrot „w miarę potrzeby”) dostrzegł, że sąd pierwszej
instancji dokonał zaliczenia na poczet kary wszystkich okresów rzeczywistego
pozbawienia wolności oraz wskazał powód, dla którego niemożliwe jest obecnie
określenie terminu początkowego odbywania kary łącznej (jest nim fakt odbywania
przez skazanego innej kary pozbawienia wolności). Zarzut apelacji został zatem
rozpoznany, ewentualne wątpliwości skazanego co do początku odbywania kary
łącznej pozbawienia wolności mogą zaś być w każdej chwili rozstrzygane w toku
postępowania wykonawczego.
W tym stanie rzeczy nie sposób podzielić stanowiska zawartego w kasacji,
co do zaistnienia rażących naruszeń prawa, o których mowa w art. 523 § 1 k.p.k., a
wręcz nie można stwierdzić, aby w przedmiotowej sprawie w ogóle doszło do
4
naruszenia prawa przez sąd odwoławczy. Z tych względów oddalono kasację, jako
oczywiście bezzasadną.