Sygnatura akt VII U 957/12
Dnia 9 kwietnia 2013 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: SSO Izabela Głowacka-Damaszko
Protokolant: Joanna Pajorska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2013 r. w J.
odwołania Z. P.
od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
z dnia 12 czerwca 2012 r., znak: (...)
w sprawie Z. P.
przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
o ustalenie istnienia ubezpieczenia społecznego rolników
I. zmienia decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 12 czerwca 2012 r., znak: (...)w ten sposób, że stwierdza, iż od dnia 01 czerwca 2012 r. nie ustało ubezpieczenie społeczne rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla Z. P..
Sygn. akt VII U 957/12
Decyzją z dnia 12.06.2012 r. (znak: (...)) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego powołując się na art.36 ust.1 pkt 1, art.3a ust.1 oraz art.5a ustawy z dnia 20.12.1990 r. ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r., nr 50, poz.291 ze zm.) stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla Z. P.od dnia 01.06.2012 r., a także ustanie obowiązku opłacania składek za ww. osobę od wymienionego dnia. Organ rentowy wskazał, że Z. P.nie spełnia warunków do kontynuowania ubezpieczenia społecznego rolników ze względu na niedostarczenie w terminie do 31.05.2012 r. zaświadczenia urzędu skarbowego dot. kwoty należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za miniony rok, tj. 2011 r.
Z. P. wniósł odwołanie od powyższej decyzji domagając się ustalenia, że jego ubezpieczenie rolnicze nie ustało. Wnioskodawca podniósł, że nie dostarczył wymaganego zaświadczenia dot. należnego podatku od przychodów, ponieważ został błędnie poinformowany przez pracownika KRUS, o tym, że instytucja ta sama występuję do Urzędu Skarbowego o niezbędne informacje. Wnioskodawca wskazał ponadto, że pomimo zarejestrowania działalności gospodarczej nie rozpoczął jeszcze jej prowadzenia.
W odpowiedzi na odwołanie Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wniósł o jego oddalenie w całości. Podniósł, że od dnia 03.10.2011 r. wnioskodawca rozpoczął prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej i jednocześnie spełniał warunki do kontynuowania ubezpieczenia w KRUS. W związku jednak z niedopełnieniem obowiązku złożenia do dnia 31.05.2012 r. zaświadczenia lub oświadczenia o nieprzekroczeniu kwoty podatku dochodowego za 2011 r. został wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników. Nie udowodnił przy tym faktu wystąpienia zdarzenia losowego uniemożliwiającego wywiązanie się z ustawowego terminu złożenia przedmiotowego zaświadczenia lub oświadczenia.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Z. P.od dnia 31.10.2006 r. nieprzerwanie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego. W dniu 14.09.2011 r. wnioskodawca złożył w Urzędzie Miasta B.wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej swojej działalności w postaci Warsztatu (...) (...)w T., wskazując jako datę rozpoczęcia działalności dzień 03.10.2011 r. Pomimo tego nie rozpoczął jeszcze prowadzenia tejże działalności, w ramach której planuje uruchomienie na terenie swojej posesji zakładu (...).
Decyzją z dnia 16.09.2011 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził spełnianie przez wnioskodawcę warunków do dalszego podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników po podjęciu pozarolniczej działalności gospodarczej i wynikający z powyższego obowiązek opłacania w podwójnej wysokości składki podstawowej na ubezpieczenie emerytalno-rentowe od października 2011 r.
Decyzją z dnia 12.06.2012 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego powołując się na art.36 ust.1 pkt 1, art.3a ust.1 oraz art.5a ustawy z dnia 20.12.1990 r. ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r., nr 50, poz.291 ze zm.) stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla Z. P. od dnia 01.06.2012 r., a także ustanie obowiązku opłacania składek za ww. osobę od wymienionego dnia. Organ rentowy wskazał, że Z. P. nie spełnia warunków do kontynuowania ubezpieczenia społecznego rolników ze względu na niedostarczenie w terminie do 31.05.2012 r. zaświadczenia urzędu skarbowego dot. kwoty należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za miniony rok, tj. 2011 r.
Zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. o wysokości należnego zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2011 r. wnioskodawca przedłożył w KRUS w dniu 21.06.2012 r. wykazując podatek w kwocie 0,00 zł.
Pomimo złożenia wniosku o wpis do CEIDG wnioskodawca nie rozpoczął faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej w postaci warsztatu samochodowego
/dowód: zaświadczenie z dnia 28.03.2011 r. – k.45 akt KRUS;
wniosek z dnia 14.09.2011 r. – k.47 akt KRUS;
decyzja z dnia 16.09.2011 r. – k.52 akt KRUS;
decyzja z dnia 12.06.2012 r. – k.55 akt KRUS;
zaświadczenie z dnia 21.06.2012 r. – k.61 akt KRUS;
zeznania wnioskodawcy – e-protokół z 22.01.2013 r. 00:15:28 i dalej;
zeznania M. B. – e-protokół z 09.04.2013 r. 00:09:13 i dalej;
zeznania B. K. – e-protokół z 09.04.2013 r. 00:14:16 i dalej;
zeznania B. B. – e-protokół z 09.04.2013 r. 00:18:50;
zeznania J. T. – e-protokół z 09.04.2013 r. 00:28:22 i dalej;
zdjęcia posesji wnioskodawcy – k.33-38/
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zaskarżoną decyzją wyłączono wnioskodawcę z ubezpieczenia społecznego rolników ze względu na niedostarczenie przez niego w terminie do 31.05.2012 r. zaświadczenia właściwego urzędu skarbowego dot. kwoty należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2011 r.
Podstawę decyzji stanowił art.5a ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008 r., nr 50, poz.291 ze zm.), zgodnie z którym rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata, rozpocznie prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpocznie współpracę przy prowadzeniu tej działalności, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy prowadzeniu tej działalności, jeżeli spełnia określone warunki, m. in. złoży w Kasie oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności, zaś kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty 2.528 zł (ust.1). Takie zaświadczenie albo oświadczenie, że nie została przekroczona kwota podatku dochodowego rolnik lub domownik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegający ubezpieczeniu, obowiązany jest także złożyć w Kasie do dnia 31 maja każdego roku podatkowego (ust.4). Niezłożenie zaświadczenia albo oświadczenia, o których mowa w ust.4, lub niezachowanie terminu do złożenia tego zaświadczenia albo oświadczenia, jest równoznaczne z ustaniem ubezpieczenia z dniem, do którego rolnik lub domownik obowiązany był złożyć zaświadczenie albo oświadczenie w Kasie, chyba że ten rolnik lub domownik zaprzestał prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sposób trwały lub okresowy przed upływem terminu na złożenie tego zaświadczenia albo oświadczenia (ust.6).
Istotnie zatem, jak wskazano w zaskarżonej decyzji, zgodnie z treścią cytowanego powyżej przepisu jednym z warunków kontynuowania ubezpieczenia społecznego rolników pomimo jednoczesnego prowadzenia działalności gospodarczej jest nieprzekroczenie tzw. rocznej kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Obowiązek wykazania, że roczna kwota graniczna nie została przekroczona spoczywa na ubezpieczonym, który powinien udokumentować kwotę należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy zaświadczeniem właściwego naczelnika urzędu skarbowego, złożonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego do 31 maja każdego roku podatkowego. Termin dokonana tej czynności jest terminem prawa materialnego a jego niedochowanie powoduje ustanie rolniczego ubezpieczenia społecznego. Podkreślić jednak należy, że zarówno prawo do kontynuowania ubezpieczenia społecznego rolników, jak i wynikające z tego tytułu obowiązki dotyczą osób, które rozpoczną i prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą. Sąd podziela przy tym utrwalony już pogląd orzecznictwa, że w rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej oznacza faktyczne rozpoczęcie jej wykonywania, które nie musi zbiegać się z datą określoną w ewidencji, gdyż może nastąpić w późniejszym czasie albo nie nastąpić w ogóle. Z tego względu w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się zgodnie, że obowiązek ubezpieczenia wynika z faktycznego rozpoczęcia działalności i jej prowadzenia, natomiast kwestie związane z jej formalnym zarejestrowaniem i wyrejestrowaniem mają znaczenie wyłącznie w sferze dowodowej, nie przesądzają natomiast same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Zapisy dokonane w tym zakresie w ewidencji działalności gospodarczej mają charakter deklaratoryjny i stwarzają jedynie obalane domniemanie, że działalność gospodarcza była faktycznie podjęta i prowadzona w okresie tam podawanym (por. np. wyrok SN z dnia 15.02.2012 r., I UK 280/11 i orzeczenia w nim powołane).
W ocenie Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie wykazało, że wnioskodawca pomimo zarejestrowania działalności gospodarczej i określenia daty jej rozpoczęcia na 03.10.2012 r. faktycznie nie rozpoczął jeszcze jej prowadzenia. Wnioskodawca wskazał, że ma plany otwarcia na swojej posesji warsztatu (...)i wykonywania tam usług w zakresie (...)oraz(...), jednak jak dotąd nie przystosował do końca przeznaczonego na warsztat pomieszczenia oraz nie zbudował odpowiedniej bramy i drogi dojazdowej. Twierdzenia wnioskodawcy potwierdzone zostały przez świadków, którzy w zgodnych i korespondujących ze sobą zeznaniach podali, że na terenie gospodarstwa wnioskodawcy stoi budynek mający służyć za warsztat, jednak nic tam jeszcze nie działa i nie widzieli tam nigdy żadnego obcego samochodu. Zdaniem Sądu o tym, że wnioskodawca faktycznie nie prowadzi działalności gospodarczej świadczyć może również zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego w B.o wysokości należnego zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2011 r., w którym wskazano, że wnioskodawca wykazał podatek w kwocie 0,00 zł.
Z powyższych przyczyn stanowisko KRUS, iż z dniem 31.05.2012 r. ustało ubezpieczenie społeczne rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla wnioskodawcy należało uznać za niezasadne, co skutkowało koniecznością zmiany decyzji na podstawie art.477 14 § 2 k.p.c.